GROT 1/2013

More documents

Recommendations

Info

KALENDARIUM RADZYNSKIE - STYCZEN 30 stycznia 1834 - Antoni Szlubowski zakupił od Czartoryskich dobra radzyńskie. 6 stycznia 1853 - W Radzyniu urodził się Szymon Buchbinder, artysta malarz. Studiował w Szkołach Sztuk Pięknych w Warszawie, Krakowie i Wiedniu. Był uczniem Jana Matejki. Malował sceny historyczne i portrety w stylu malarstwa holenderskiego z XVII w. Zmarł w Berlinie prawdopodobnie w 1908 roku. Był bratem Józefa, również malarza, autora obrazów z radzyńskiego kościołaTrójcyŚwiętej. 5 stycznia 1855 - W Radzyniu urodził się Bolesław Londyński, humorysta, pisarz i tłumacz. Pierwszy w Polsce przetłumaczył “Zbrodnię i karę “ Dostojewskiego. Zmarł 30 września 1928 roku wPoznaniu. 20 stycznia 1920 - Departament Wyznań Religijnych wyraża zgodę na tymczasowe oddanie cerkwi prawosławnej w Radzyniu do użytku mieszkańcówwyznania katolickiego. 15 stycznia 1923 - Cerkiew prawosławna została ostatecznie przejęta przez Parafię rzymsko - katolickąwRadzyniu. 28 stycznia 1934 - W Radzyniu z inicjatywy Rady Powiatowej BBWR odbyły się radosne manifestacje z racji przyjęcia przez Sejm projektu nowej konstytucji przedstawionego przez posłówsanacyjnych. 23 stycznia 1935 - W ramach działalności Organizacji Ruchu Muzycznego ORMUZ odbył się w Radzyniu koncert z udziałem słynnego skrzypka Józefa Cetnera. Józef Cetner (1887 -1 9 6 5 ) polski skrzypek i pedagog. Studiował we Lwowie i Wiedniu. Profesor Konserwatorium Śląskiego w Katowicach orazWyższejSzkołyM uzycznej weWrocławiu. 14 stycznia 1938 - W Radzyniu zmarł dr Stanisław Sitkowski, lekarz, społecznik i działacz kulturalny.Patronjednejzradzyńskichulic.UrodziłsięwLubliniew1867roku. 22 stycznia 1981 - Uroczyste ustawienie krzyża na Powstańczej Mogile. Nowy krzyż ufundowali parafianie radzyńscy. Zastąpił on stary, spróchniały krzyż, postawiony jeszcze przed II wojną światową. 5 stycznia 1988 - Miejska Rada Narodowa podjęła uchwałę o zmianie nazwy ulicy Spółdzielczej na odcinku odul. Zabielskiej do ul.Warszawskiej na ulicę Stefana Kardynała Wyszyńskiego. 28 stycznia 1993 - W Radzyniu przy ul. Sitkowskiego powstał Ośrodek Charytatywny im. Bł. Honorata Koźmińskiego. 29 stycznia 1995 - W przedniej ścianie dzwonnicy przy radzyńskim kościele Trójcy Świętej uroczyście wmurowano tablicę upamiętniającą atak partyzantów WiN na więzienie UB i MO w RadzyniuPodlaskim .Ataktenm iałm iejsce31grudnia 1946roku. op. Arkadiusz Kulpa WSPOMNIENIE O ŚW. PAMIĘCI KPT. MGR MARIANIE KAMIŃSKIM Zmarł jeden z głównych bohaterówfilmu,,Dziadki - dziatkom”. Pamiętnik ze starego Radzynia”. Pana Kam ińskiego poznałem razem z Kubą Jakubow skim podczas szukania m ateriałów oraz kandydatów do film u „D z ia d k i - dziatkom “.Pan Marian był w ym arzonym bohaterem film u o starym Radzyniu. O kazał s ię b a r d z o m iły m , s y m p a ty c z n y m r o z m ó w c ą , w r ę c z g a w ę d z ia r z e m . Pam iętam je g o pełne ciepła w spom nienia z okresu przedw ojennego i wojennego, które przekazyw ał w sposób bardzo naturalny, ja kby to w szystko o czym mówił, w ydarzyło się kilka dni tem u. Im ponow ał z n a k o m itą pam ię cią . B ył pra w d ziw ym patriotą. Jako m ło dzieniec uw ażał, że służenie ojczyźnie, pośw ięcanie dla niej życia i zdrowia, to coś norm alnego, co ojczyźnie się należy. Był zaw sze miły, u ś m ie c h n ię ty , p o g o d n y . T a k im G o zapam iętaliśm y. Dariusz Gałan Pana Kam ińskiego poznałem dzięki pom ocy D ariusza G ałana z UTW , przy okazji realizacji film u "D ziadki-dziatkom . Pam iętnik z e S t a r e g o R a d z y n ia " . O k a z a ł s ię n ie o c e n io n ą s k a r b n ic ą w ie d z y i arcyciekaw ych wspom nień z Radzynia czasów przedw ojennych. Nasza w spółpraca i jej efekty należały do bardzo udanych, w ystarczyły dwa spotkania, aby poznać się i p o lu b ić . Pan M arian re p re z e n to w a ł - chciałoby się pow iedzieć -najlepszą klasę przedw ojennego w ychow ania. W idać to w je g o postawie, ubiorze, słychać we w spom nieniach. Ponadto był łącznikiem pom iędzy w ielkim światem (brat Stanisław), św iatem tragicznych w spom nień wojennych (brat Józef), a rzeczyw istością. Chyba dlatego odegrał tak w ażną rolę w tym co w spólnie robiliśmy. Jakub Jakubowski Wyrazy szczerego współczucia z powodu śmierci kpt. mgr Mariana Kamińskiego Żonie, Córkom oraz Synowi z rodzinami ''składają: Dariusz Gałan kierow nik Uniw ersytetu Trzeciego W ieku w Radzyniu Podlaskim oraz Jakub Jakubow ski Prezes Radzyńskiego S tow arzyszenia dla Kultury S T U K - P U K ^ O T 1 (231)
50 LAT Z IMIENIEM BOHATERÓW S zkoła P odstaw ow a nr 1 w Radzyniu Podlaskim w styczniu, ja k co roku, obchodzi sw oje św ięto. W <strong>2013</strong> r. je s t ono szczególnie uroczyste, gdyż przypada w 50 -tą rocznicę nadania placów ce im ienia i 150 -tą rocznicę w ybuchu Pow stania S tyczniow ego. Z tej okazji odbędzie się odsłonięcie tablicy, ufundow anej przez społeczność szkolną i m ieszkańców m iasta, upam iętniającej postać w ieloletniego dyrektora szkoły S tanisław a Jarm uła. 12 stycznia 1963 roku, z inicjatyw y Stanisława Jarm uła, „Jedynka” otrzym ała ponadczasow e im ię B ohaterów Pow stania Styczniow ego. S połeczność szkolna od daw na pielęgnuje pam ięć o bohaterskich powstańcach. Za opiekę nad ich M ogiłą SP nr 1 została uhonorow ana Złotym M edalem O piekuna M iejsc Pam ięci Narodowej przyznanym przez Radę O chrony Pam ięci W alk i M ęczeństwa. Uroczystości przygotow yw ane przez szkołę, honorow ym patronatem objął Burm istrz Radzynia Podlaskiego -W itold Kowalczyk, a patronatem m edialnym -Słow o Podlasia oraz <strong>GROT</strong>. _ . , Bożena Wojtas „Chcąc dobrze wychować dziecko, trzeba umieć obudzić jego dumę narodową, bo na tej ziemi się urodziło, na tej ziemi rozgrywają się jego losy. Ważne jest, aby sercem należało do tej ziemi”. /S. Jarmuł/ W styczniu bieżącego roku przypada 50-ta rocznica nadania imienia najstarszej placówce oświatowej w Radzyniu Podlaskim - Szkole Podstawowej nr 1, która aktualnie liczy sobie 195 lat. Imię Szkoły łączy się z ostatnim powstaniem narodowym - Powstaniem Styczniowym. Wybuchło ono w dniach 21 - 22 stycznia 1863 r. w wielu miejscach równocześnie w tym też 21 stycznia w Radzyniu Podlaskim, gdzie doszło do krwawej potyczki z wojskiem carskim, zakończonej klęską powstańców. Na pojmanych dokonano egzekucji na obrzeżach ówczesnego Radzynia i miejsce to miało być na zawsze wymazane z pamięci jego mieszkańców, o co szczególnie dbały carskie władze. Tak się jednak nie stało. W latach 30 - tych minionego wieku postawiono tam wysoki drewniany krzyż z tablicą o treści: „Świętej pamięci poległym za wolnoSć Bohaterom Powstania 1863 r. na miejscu stracenia i tu pochowanym: Pyrkosz Marcin lat 37, Motyczyński Karol lat 38, Drewnowski Stefan lat 27, Krasnostawski Rajmund lat 23 oraz daty23stycznia, 6 lutego 1863r.” Od tej pory uczniowie radzyńskiej Szkoły Podstawowej nr 1 (i nie tylko oni) spontanicznie odwiedzali to miejsce, a płonące znicze w styczniowych dniach i nocach wymownie mówiły „PAMIĘTAMY”. Od roku 1963 stałą opiekę nad mogiłą przejęła Szkoła Podstawowa nr 1 , a potem kontynuowali ją harcerze tej szkoły ze szczepu „Więź”. Społeczeństwo Radzynia nie tylko pamiętało o Mogile Powstańców, ale w szczególny sposób również o Szkole Podstawowej, nadal jedynej w mieście. Może dlatego, że Szkoła ta funcjonowała ponad 100 lat, tułając się w wynajętych kwaterach (Koszary, Kozirynek). Usiłowano ją zrusyfikować, zamknąć. Jej nauczycieli prześladowano, aresztowano i wielu zginęło w obozach koncentracyjnych lub zostało rozstrzelanych. Szkoła dwukrotnie prowadziła tajne nauczanie, ale nadal trwała. A kiedy wreszcie miała swoją siedzibę, cieszyła się nią niecałe 10 lat, bo została wygnana przez okupanta. Wróciła do siebie w 1944 r., zastając zdewastowaną sidzibę i natychmiast rozpoczęła działalność. Była to „nasza szkoła” - tak z czułością mówili o niej radzyniacy i w 1948 r. ufundowali jej sztandar. Szkole brakowało imienia, o czym się ciągle mówiło. Na początku lat 50 -tych kierownikiem szkoły został Stanisław Jarmuł. Przeprowadzono reorganizację placówki, łącząc dwie szkoły podstawowe w jedną. Odeszła Szkoła Handlowa zajmująca II piętro. Uczniów przybywało i konieczność rozbudowy była niezbędna. Podjął się tego zadania dr Jarmuł, powołując Społeczny Komitet Budowy Szkoły i dzięki Jego wysiłkom, niestrudzonym działaniom, zabiegom w trzy lata dobudowano budynek o kubaturze już istniejącego i salę gimnastyczną (lata 1957-60). Przyszedł rok 1960, a z nim pytanie otwarte: Jak uczcić 100 rocznicę Powstania Styczniowego, jak ożywić słowo „PAMIĘTAMY”. Wtedy dyrektor szkoły zaproponował, aby szkole nadać imię związane z Powstaniem Styczniowym. Propozycja ta znalazła powszechną akceptację. Dzięki zdecydowanej postawie dyrektora, nauczycieli, uczniów, rodziców propozycja stała się realna, a społeczeństwo Radzynia i tym razem wykazało swoją dojrzałość i zdecydowało o ufundowaniu tablicy pamiątkowej oraz umieszczeniu jej wSzkole nr 1. Na jednej z Rad Pedagogicznych padły słowa z ust dyrektora, które towarzyszyły nam w pracy przez wszystkie lata jako jeden z celów wychowawczych i myślę, że do dzisiaj są aktualne. Pozwolę sobie je przytoczyć: „Chcąc dobrze wychować dziecko, trzeba umieć obudzić jego dumę narodową, bo na tej ziemi się urodziło, na tej ziemi rozgrywają się jego losy. Ważne jest, aby sercem należało do tej ziemi”. Jaktę myśl -hasło realizowaliśmy? Kilka przykładów: - od roku szkolnego 1954/55 szkoła prowadziła tzw. łańcuch wycieczkowy, czyli coroczne tygodniowe wycieczki nad morze i w góry (Karpaty, Tary) modyfikując wycieczkowe szlaki, oraz trzydniowe wycieczki w Góry Świętokrzyskie, co zaowocowało I miejscem w konkursie „X wieków Polski” wśród lubelskich szkół, - od roku 1960 Szkoła brała udział w konkursach przedmiotowych. - 1961 r. tygodnik „Rodzina i Szkoła” skierował do nas list otwarty ze słowami: „Uważamy, że Szkoła Wasza jako jedna z nielicznych szkół w kraju dobrze zrozumiała problem pedagogizacji rodziców, który jest prowadzony w sposób planowy i systematyczny”, - szczególny akcent położyliśmy na przekazywanie wiedzy historycznej uczniom o naszym mieście Radzyniu i jego okolicach od klasy I - po klasę VII poprzez różne formy, w czym nauczyciele wykazali się dużą pomysłowością. Dużą wagę przywiązaliśmy do działalności harcerskiej. Pierwsze drużyny powstały w roku szkolnym 1959/60 -było ich 3, a w roku 1969 mieliśmy już szczep harcerski „Więź”, który otrzymał imię Romualda Traugutta i sztandar. Nie sposób wymienić wszystkich poczynań Szkoły, które były realizowane wcodziennym trudzie i różnych warunkach, to osobna karta historii szkoły. Nadszedł rok 1963, ważny nie tylko dla naszej szkoły, ale dla całego narodu, bo upamiętniający bohaterów ostatniego jego zrywu do wolności i niepodległości - różnie oceniany przez historyków podobnie jak Powstanie Warszawskie, ale jakże istotny wswej wymowie. W Radzyniu odżyło słowo „PAMIĘTAMY”. W naszej Szkole, bo tak o niej zawsze będą mówić nauczyciele emeryci i jej byli uczniowie, 21 stycznia 1963r. odsłonięto tablicę pamiątkową widoczną powyżej.Tablica umieszczona była na II piętrze w holu korytarzowym. W uroczystości brali udział uczniowie od klasy I do VII stojąc w strojach szkolnych na schodach w szpalerze od parteru aż do II piętra. A było ich wtedy 1188. Potem w nowo oddanej do użytku sali gimnastycznej inspektor powiatowy Zygmunt Paszkowski w otoczeniu zaproszonych gości, nauczycieli, uczniów i rodziców odczytał akt nadania szkole imienia: „Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bohaterów Powstania Styczniowego”. Uroczystość została uwieńczona patriotyczną częścią artystyczną, którą przygotowały: Maria Mróz i Janina Paszkowska. Pieśni patriotyczne śpiewał chór, kierowany przez Stanisława Sidorowicza. Dodać jeszcze chcę jedno wydarzenie z późniejszego okresu. W roku 1973 Szkoła otrzymała nowy sztandar, a na nim słowa: „Zwycięstwa Ojców utrwalamy nauką i pracą”. Słowa niezwykle wymowne i ciągle aktualne. Są klamrą spinającą przeszłość i teraźniejszość. To tylko część moich wspomnień związanych ze Szkołą Podstawową nr 1. Przepracowałam w niej moje wszystkie zawodowe lata. Stąd byłam nie tylko świadkiem, ale i współtwórcą całego systemu dydaktyczno- wychowawczego, wszystkich wydarzeń, a było ich bardzo wiele. Lata sukcesów szkoły dopiero się zaczęły, dając satysfakcję koleżankom i kolegom nauczycielom, oraz uczniom tej szkoły. Zakończę swoją wypowiedź słowami, jakie padły podczas rady pedagogicznej podsumowującej dorobek szkoły w 40-leciu: „Pod dachem naszej szkoły wyrastają ludzie, którzy powinni zajSć dalej niż my, żyć lepiej i szczęSliwiej. JeSli kiedyS w przyszłoSci wyjadą w dalekie strony, to możliwe, że nie będą pędzić za luksusem, tylko pracą swoją dadzą przykład innym, będą wiedzieć i czuć, gdzie jest ich miejsce na ziemi, dokąd mogą wrócić z bogactwem wrażeń i doSwiadczeń. Dla nas wówczas pozostanie satysfakcja z tego, że codzienną pracą wychowawczą przez wiele lat, szerzej otworzyliSmy uczniom serca i umysły dla Swiata i ludzi”.
Page 2 and 3: H f® — 41 № - - r , I I W U F
Page 4 and 5: Postać dyrektora, ale też atm osf
Page 6 and 7: KULTURA UŁANI, UŁANI, MALOWANE DZ
Page 8 and 9: 10 LAT MINĘŁO JAK BŁYSK ro z m o
Page 12 and 13: HISTORIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 N
Page 14 and 15: ograniczenia w program ie nauczania
Page 16 and 17: Prace nagrodzone w konkursach plast
Page 18 and 19: -j Konkurs klas V - VI
Page 20 and 21: Dr Stanisław Jarmuł -pedagog, wyc
Page 22 and 23: Darczyńcy -jubileuszu szkoły: Fun
Page 24 and 25: KUCIE KOS W alczył za pomocą sztu
Page 26 and 27: MECENAT MAGNATERII Europejskie dwor
Page 28 and 29: MILIONY ZAINWESTOWESTOWANE w RADZYN
Page 30 and 31: Z MIASTA LICEALIŚCI W SIEDZIBIE WO

GROT 1/2013

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?