Raport - Romet dhe Riciklimi i Mbetjeve ne Korce - EPER Center

PËRMBEDHJE EKZEKUTIVE
4
Raport “Romët dhe Riciklimi i Mbetjeve në Korçë”
Raporti “Romët dhe Riciklimi i Mbetjeve në Korçë” ka për qëllim të paraqesë situatën dhe të
japë rekomandimet për palët e interesit që lidhen me kushtet e jetesës së komunitetit Rom
që punon me mbetjet e riciklueshme në qytetin e Korçës. I gjithë ky raport është mbështetur
në ndërveprimin institucional dhe sektorial që lidhet me komunitetin Rom që punon me
riciklimin e mbetjeve në qytet. Raporti është produkt i disa studimeve të mëparshme, të
dhënave të mbledhura dhe të përpunuara nga ekspertët përkatës të qendrës EPER, si edhe
i disa intervistimeve të kryera me kolektorët Rom, fëmijët Rom dhe përfaqësues të
strukturave shtetërore.
Raporti përbën një burim të rëndësishëm informacioni për institucionet publike dhe private,
duke kontribuar në integrimin social dhe ekonomik të komunitetit Rom në sistemin e
menaxhimit të mbetjeve, si një sfidë e madhe shoqërore dhe politike. Progresi në integrimin
e komunitetit Rom që punon me mbetjet përbën një hap të rëndësishëm për të siguruar
politika rajonale, kombëtare e lokale duke ndërrmar masa konkrete që parandalojnë
disavandazhet me të cilat përballet ky komunitet. Komisioni Europian ka njohur potencialin
pozitiv të kontributit që ekonomia mund të përfitojë duke u angazhuar në aktivitetet
ricikluese.
Krijimi dhe miratimi i Strategjisë Kombëtare për integrimin dhe përmirësimin e kushteve të
komunitetit Rom 1 , Planin Kombëtar të Veprimit të Dekadës së Përfshirjes Rome si dhe
Strategjisë Kombëtare për menaxhimin e integruar të mbetjeve 2 përfaqëson një përpjekje të
Qeverisë Shqiptare për të përmirësuar rolin e Romëve në sferën social-ekonomike dhe për
të krijuar mundësi që të përfshihen në respektimin e të drejtave të tyre, në trajinime
profesionale dhe në punësimin në biznesin e riciklimit.
Por kjo përpjekje e qeverisë është e pamjaftueshme për të mbështetur dhe ndihmuar të
gjitha kategoritë e Romëve në rrezik. Prandaj është e rëndësishme që të krijohet një
partneritet më i madh midis sektorit publik, privat, dhe shoqërisë civile. Një iniciativë që ka
ardhur si rezultat i këtij bashkëpunimi është edhe projekti “Kontributi i Romëve në Riciklimin
e Mbetjeve”.
Riciklimi është një nga industrite më të zhvilluara në botë duke shndërruar pothuajse të
gjitha llojet e mbetjeve në të mira materiale. Zhvillimet demografike dhe ekonomike të
Shqipërisë gjatë 15-të viteve të fundit kanë treguar një rritje intensive të qyteteve, gjë që ka
sjellë edhe rritjen e konsumit të të mirave materialeve, rritjen e importit të mallrave dhe
modernizimin e stilit të jetesës. Të gjitha këto, kanë çuar në rritjen e mbetjeve të ngurta të
gjeneruara. Në Shqipëri gjenerohen rreth 386,728,650 kg mbetje në vit, që do të thotë se
mesatarisht çdo njëri gjeneron 126 kg mbetje në vit 3 . Në Shqipëri riciklohen rreth 17% e
këtyre mbetjeve të gjeneruara dhe potenciali për investim në sektorin e riciklimit në Shqiperi
kap shifrën prej rreth 29,7 milionë Euro.
Vitet e fundit janë bërë përpjekje nga projekte të donatorëve të ndryshëm dhe organizata
jofirimprurëse për rritjen e ndërgjegjësimit të mbarë publikut për përfitimet që vijnë nga
1
Strategjia Kombëtare “Për përmirësimin e kushteve të jetesës së MINORITETIT ROM”. Strategjia është miratuar me
datë 18 Shtator 2003.
2
Strategjisë Kombëtare për menaxhimin e mbetjeve në Shqipëri. Strategjia është miratuar me datë 19 Janar 2011.
3
Plani Kombetar per Menaxhimin e Mbetjeve, INPAEL, 2010