Raport - Romet dhe Riciklimi i Mbetjeve ne Korce - EPER Center

V. REKOMANDIME
32
Raport “Romët dhe Riciklimi i Mbetjeve në Korçë”
Bazuar në raportin e studimit “Romët dhe Riciklimi i Mbetjeve”; shkëmbimit të përvojës dhe
eksperiencës së 14 institucione ndërkombëtare, kombëtare dhe lokale; punës 1 vjeçare të
ekspertëve të projektit “Kontributi i Romëve në Riciklimin e Mbëtjeve”, një set
rekomandimesh janë propozuar për secilin nga grupet përfituese, agjensitë qeveritare,
biznesin e riciklimit dhe shoqërinë civile, për mënyrën sesi mund të integrohet më mirë ky
komunitet në sistemin e riciklimit të mbetjeve. Gjithashtu përfshirja e Romëve në inisiativat
ricikluese do të kontribuojë në zbutjen, minimizimin dhe eleminimin në terma afatgjatë të
problemeve sociale dhe ekonomike, që has ky komunitet.
A. REKOMANDIME PËR INSTITUCIONET PUBLIKE
Rekomandime për Qeverinë Shqiptare
o Qeveria Shqipëtare duhet të ndërtojë një strukturë kombëtare përgjegjëse për kordinimin dhe
zhvillimin e praktikave të punësimit për komunitetin Rom, brenda vitit 2013. Kjo strukturë
duhet të jetë në varësi të Ministrisë së Punës, Çështejve Sociale dhe Shanseve të Barabarta
(MPÇSSHB). Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave (MMPAU) duhet të
ndërtojë dhe hartojë për këtë strukturë, skema punësimi për Romët në sektorin e riciklimit të
mbetjeve (si një nga hallkat kryesore që i shton vlerë zinxhirit të punësimit, por që ende
konsiderohet si ekonomi informale).
o Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave (MMPAU) nxitet që të realizojë
brenda vitit 2013, hartimin e një udhëzimi përsa i përket përfshirjes në mënyrë ligjore të
kolektorëve Romë në sektorin e riciklimit të mbetejve.
o Të lançojë një fushatë kombëtare për të përfshirë Romët në biznesin e riciklimit nëpërmjet
politikave subvencionuese dhe nxitëse të ofruara ndaj kompanive të riciklimit me qëllim
mbështetjen e praktikave të mira në dobi të kominitetit Rom duke e lidhur ngushtë këtë me
strategjinë e zhvillimit të qëndrueshëm të vendit. Kjo fushatë duhet të jetë e vazhdueshme
dhe e pandërprerë deri në 2015 (lidhur edhe me detyrimet ndaj Bashkimit Europian dhe
Dekadës Rome).
o Të drejtojë/lehtësojë Ministrinë e Punës, Çështejve Sociale dhe Shanseve të Barabarta
(MPÇSSHB), që në bashkpunim me ministritë e linjes, pushtetin vendor, biznesin e riciklimit
dhe shoqërinë civile, për të krijuar programe nxitëse apo subvencionuese për popullsinë
Rome në mënyrë që të eliminohet puna e fëmijëve në mbledhjen dhe tregëtimin embetjeve.
Këto programe rekomandohen të ndërtohen brenda vitit 2013, të jenë të vazhdueshme dhe të
pandërprera deri në eleminimin e këtij fenomeni.
o Duhet të hartojë programe specifike formimi dhe trajnimi profesional, nëpërmjet Ministrisë së
Arsimit dhe Shkencës dhe min se punes, për popullsinë Rome dhe sidomos për të rinjtë Rom,
në mënyrë që ata të rrisin kapacitetin e tyre për sektorin e riciklimit të mbetjeve dhe për
profesione të tjera alternative. I gjithë ky proces duhet të realizohet brenda vitit 2013.
Nëpërmjet një, urdhëri apo direktive, drejtuar të gjitha agjensive publike dhe subjekteve
private të nënkontraktuara nga këto agjensi, veprimtaria e të cilëve lidhet me komunitetin
Rom, të përcaktojë të dertyrueshme përfshirejn në punësim të këtij komuniteti në këto
institucione në një nivel të dukshëm cilësor dhe sasior, nëpërmjet: futjes edhe të kuotëzimit në
punësim për këtë target grup (duke u mbështetur edhe tek diskriminimi pozitiv për shtresat