Raport - Romet dhe Riciklimi i Mbetjeve ne Korce - EPER Center
Raport - Romet dhe Riciklimi i Mbetjeve ne Korce - EPER Center
Raport - Romet dhe Riciklimi i Mbetjeve ne Korce - EPER Center
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
14<br />
<strong>Raport</strong> “Romët <strong>dhe</strong> <strong>Riciklimi</strong> i <strong>Mbetjeve</strong> në Korçë”<br />
Ekzistoj<strong>ne</strong> rreth 12,520 kolektorë individualë, pjesa dërrmuese e të cilëve rreth 84% janë<br />
Rom; ata përfshijnë grupmosha nga 10-50 vjeç, ku 37% e përbëjnë moshat 30-50 vjeç; rreth<br />
85% e kolektorëve janë pa arsim bazë; rreth 15% e tyre kanë probleme serioze<br />
shëndetësore; të ardhurat mujore mesatare janë rreth 15,000 lekë; punojnë mbi 8.5 orë në<br />
ditë (çdo ditë përveç ditëve me shi) <strong>dhe</strong> përshkruajnë mbi 12 km rrugë/ditë; jetojnë në kushte<br />
të këqija me pak se 6 m 2 /person; kanë <strong>ne</strong>vojë për mjete ndihmëse, pajisje <strong>dhe</strong> veshje; nuk<br />
kanë informacion të mjaftueshëm se çfarë materialesh mund të grumbullohen për t’u ricikluar<br />
e ku mund të shiten direkt.<br />
Kolektorët Rom nuk përdorin veshje mbrojtese apo vegla të thjeshta pu<strong>ne</strong>, (gjithë procesi i<br />
grumbullimit apo përzgjedhjes fillestare kryhet me dorë) të cilat jo vetëm do t’u lehtesonin<br />
punën, por e<strong>dhe</strong> do të mbronin shëndetin e tyre. Kjo për dy arsye: së pari nuk kanë<br />
informacionin e duhur se çfarë mjetesh duhet të përdorin <strong>dhe</strong> së dyti, e<strong>dhe</strong> kur e dinë se<br />
çfarë mjetesh u duhen, nuk kanë mundësi financiare për t’i blerë.<br />
Kolektoret i depozitojnë materialet e riciklueshme në afërsi të shtëpive të tyre <strong>dhe</strong> zakonisht<br />
në fund të ditës e transportoj<strong>ne</strong> sasinë e grumbulluar në pikat e grumbullimit apo në qendrat<br />
e mëdha të grumbullimit kur këto të fundit ja<strong>ne</strong> afër. Transporti nga vendet ku e grumbullojnë<br />
materilet e riciklueshme në shtëpitë e tyre apo pikat e grumbullimit kryhet me karroca të<br />
vogla dore apo kuaj ose e<strong>dhe</strong> duke e bartur me dorë për distanca të shkurtra.<br />
Sipas studimit të kryer nga IFC “Vleresimi i Projektit-Lidhjet e <strong>Riciklimi</strong>t”, nga këndvështrimi<br />
institucional, kolektorët Rom janë pjesë e ekonomisë informale <strong>dhe</strong> ata përceptohen si<br />
“hajdute” të mbetjeve pasi çdo mbetje në momentin që hi<strong>dhe</strong>t në kazanin e pleherave<br />
konsiderohet si pronë e bashkisë. Po kështu, përfaqësuesit e strukturave shtetërore janë<br />
shprehur se ata duhet të largohen nga vend depozitimi i mbetjeve në Sharrë.<br />
Sipas raportit studimor mbi situatën e Romëve që jetojnë e punoj<strong>ne</strong> në vend-depozitimin e<br />
mbetjeve në Sharrë, kryer nga Forumi i Pavarur i Gruas Shqiptare në 2010, rezulton se:<br />
puna e tyre në zonën e shkarkimit të mbeturinave fillon nga ora 4:00 e mengjesit deri në<br />
oren 2:00 te natës. Gjate ditës <strong>dhe</strong> në kohë të mirë në zonën e shkarkimit të pleherave (shih<br />
fig. 4 <strong>dhe</strong> 5) punojnë 60-100 persona (banues <strong>dhe</strong> jo banues të zonës së Sharrës). Në darkë<br />
punojnë 100-120 persona. Ndërsa në kohë me shi numri i kolektorëve përgjysmohet.<br />
Gjysma e atyre që punojnë janë fëmijë të moshave nga 6-16 vjeç <strong>dhe</strong> gra. Duke u bazuar në<br />
një studim të punonjësve të Bashkisë së Korçës, në Sharrë puna funksionon në këtë<br />
mënyrë: vjen kamioni, i cili shkarkon mbeturinat <strong>dhe</strong> në atë moment kolektorët fillojnë të<br />
mbledhin materialet që u <strong>ne</strong>vojiten (kartona, plastike, shishe plastike, material metalike si<br />
shufra alumini, bakri, çeliku,etj). Këto materiale, pasi i grumbullojnë i shesin tek pikat e<br />
grumbullimit të mbetjeve të riciklueshme.<br />
Foto 4 <strong>dhe</strong> 5: Kolektorë në Sharrë
Change language