Jasenovacke zrtve - Jovan Mirkovic - KrajinaForce

Jovan Mirković: OBJAVLJENI IZVORI I LITERATURA O JASENOVAČKIM LOGORIMA
km uzvodno uz Unu, do Stare Gradiške – 30-tak km istočno i od Struga na severu do linije
Draksenić – Bistrica na jugu. 22
U Jasenovcu se formira “Zapovjedničtvo sabirnih logora Jasenovac”.
Sistem jasenovačkih logora predstavljaju ustvari logori obeleženi brojevima I –
V, drugi logorski objekti i lokaliteti (stratišta, ekonomije i dr.) Redosled i vreme nastanka
pojedinih jasenovačkih logora (I i II) različito se daje u literaturi i predstavlja takođe jedno
od pitanja koje traži odgovor na bazi autentične dokumentacije. 23
Prihvatajući oznake za logore kako ih je dala Zemaljska komisija Hrvatske za
utvrđivanje zločina okupatora i njihovih pomagača, 24 pošto druge podele koje se nalaze u
literaturi nemaju adekvatnu argumentaciju, a ovo saopštenje Zemaljske komisije ipak
predstavlja, u određenom vremenu, verifikovani dokument, do sada argumentovano nepobijen,
u ovom radu služimo se sistemom oznaka Zemaljske komisije.
“Jasenovac logor br. I” nalazio se kod sela Krapje, 12 km uzvodno (zapadno) od
Jasenovca. U ograđenom prostoru pored šume Gornja Krndija, neposredno uz Strug, između
sela Krapje (u kome se kasnije nalazila i Dočasnička škola) i Plesmo, 25 dopremljeni
su prvi transporti u dve barake na stubovima (izgled sojenica).
“Jasenovac logor br. II” zvan “šuma” nalazio se na prostoru “Bročkih jasenina”,
pored ceste Jasenovac – Bročice, uz rub šume Donja Krndija. U žicom ograđenom prostoru
nalazile su se tri barake.
Zbog jesenjih poplava ustaše su novembra 1941. godine likvidirali logore I i II sa
većinom zatočenika, a preostali deo prebacili na prostor industrijskih objekata firme “Bačić
i drug” (1,5 km nizvodno Savom od centra Jasenovca) i tu formirali “Jasenovac logor
br. III” zvan “Ciglana”. 26
22 Izvještaj Spomen-područja Jasenovac (Analiza stanja i smjernice razvoja). Priredio: Jovan Mirković.
Jasenovac, Spomen-područje, 1980; Lokaliteti i objekti, str. 7.
23 O pitanju brojčanih oznaka za jasenovačke logore vidi nap. 309.
24Zločini u logoru Jasenovac, Zemaljska komisija Hrvatske za utvrđivanje zločina okupatora i njihovih
pomagača, Zagreb, 1946, 4.
25Plesmo – hrvatsko selo u kome je organizacija KPJ postojala već 1935, a čije stanovništvo je kasnije
masovno pristupilo NOP-u (zvano još pre rata "Mala Moskva").
26Na ulaznoj kapiji stajao je veliki pravougaoni natpis: »Radna služba/Ustaška obrana/Sabirni logor br.
III«, a iznad veliko slovo »U« (ustvari, ustaški znak) iznad koga je pisalo »Sve za Poglavnika«.
12