Jasenovacke zrtve - Jovan Mirkovic - KrajinaForce

Jovan Mirković: OBJAVLJENI IZVORI I LITERATURA O JASENOVAČKIM LOGORIMA
Iz periodike poslednjih dana rata i prvih dana oslobođenja u kojoj se govori o Jasenovcu
pomenimo "XXI S.U.D. kroz ofanzivu" i članak T. Mrkšića Jasenovac pod senkom
velikog ustaškog slova "U". 525 Ovaj članak ratnog izveštača - borca, 526 iako ima određenih
netačnosti ("Mesto zločina - fabrika 'Cementara' - Jasenovac, ...Pičili Hinko, direktor logora..."
ili u tekstu "...Bošković dr. Šime", a treba "Milo", navodi dalje da je proboj vršen "23.
aprila u 10 časova", a bio je 22. aprila), međutim, obzirom da se ne radi o istoriografskom
članku (može samo uz kritički pristup da posluži kao građa) nije bilo neophodno i nije jasno
zbog čega je na naučnom skupu u Jasenovcu R. Trivunčić izdvojio, među desetak "netočnosti"
u literaturi o Jasenovcu, i tri iz ovog zapisa. 527
Aktuelna situacija na prostorima II Jugoslavije u poslednjih desetak godina, donela
je značajnu izdavačku delatnost u vezi zločina genocida i ratnih zločina u II svetskom ratu
na ovim prostorima, sa dosta naslova koji su potpuno ili delimično posvećeni našoj temi.
Ne ulazeći, na ovom mestu, u ocene ove publicistike (o tome u pojedinim grupama uz određena
izdanja), izdvajamo ediciju Vojnoistorijskog instituta u Beogradu Zločini na jugoslovenskim
prostorima u prvom i drugom svetskom ratu, 528 koja je započeta izdavanjem prve
knjige, prvog toma: Zločini Nezavisne Države Hrvatske 1941. 529
Prema odrednici u katalogizaciji "prva knjiga prvog toma 'Zločini Nezavisne Države
Hrvatske 1941-1943. godine' (sic! - treba: 1941.) sadrži 375 dokumenata ustaško-domobranskih
jedinica, organa i organizacija NDH o zločinima izvršenim nad Srbima, Jevrejima
i Ciganima tokom 1941. godine. Sređeni hronološki, obuhvataju gotovo sve oblike fizičkog
525T. Mrkšić, Jasenovac pod senkom velikog ustaškog slova "U", XXI S.U.D. kroz ofanzivu (Dvadesetprva
srpska udarna divizija kroz ofanzivu), izdao: P.O. XXI S.U.D., april, maj, juni 1945., 36-38.
526XXI SUD (Srpska udarna divizija) oslobodila je levu obalu Save, tako da su njeni pripadnici ušli u Jasenovac.
Upor. Gavrilo Antić, Južnomoravci. Četvrta srpska NOU brigada i Radomir Bulajić, Borbe Druge armije
za oslobođenje Hrvatske s posebnim osvrtom na oslobođenje Zagreba, ČSP, 18 (2), 1986, 57-76, o oslobođenju
Jasenovca str. 63. i nap. 21.
527 Radovan Trivunčić, Traganje za istinama o KCL Jasenovac, Okrugli stol 21. travnja 1984, 45.
528Zločin na jugoslovenskim prostorima u prvom i drugom svetskom ratu, Zbornik dokumenata (odgovorni
urednik: Slavko Vukčević), Tom 1. Zločini Nezavisne Države Hrvatske 1941-1945, knj. 1. Zločini Nezavisne
Države Hrvatske 1941. Beograd, Vojnoistorijski institut, 1993, XXIX+1051. (vidi prikaz: Venceslav Glišić,
Zločini u NDH 1941, Zbornik dokumenata, Istorija 20. veka, 1/1994).
529 Isto, Zločini Nezavisne Države Hrvatske 1941. (dalje: Zločini NDH).
106