memorandum srpske akademije nauka i umetnostī - komunikacija

More documents

Recommendations

Info

i nacionalni suverenitet), ne uvida se da je upravo on konstituens moderno uredenih politickih društava. Cak se niti jednom ne pominje pojam “gradanin”. Osnovna kategorija je narod, kao kolektivni i politicki subjekt, koji ima sopstvena ljudska prava (?), sopstvenu politiku, privredu, kulturu, ekonomiju… Antimodernisticka crta Memoranduma je vidljiva upravo po ovoj cinjenici. Iako se autori pozivaju na tekovine modernih buržoaskih revolucija (narocito francuske revolucije iz 1789), oni nikako ne vide i onoga ko je bio njihov subjekt – ne vide slobodnog gradanina. Konacno, Memorandumom nije predloženo rešenje za izlazak iz krize. Ostaje se na nivou konstatacije da Jugoslavija, onakva kakva je tada bila, predstavlja nepovoljan društveno-politicki okvir za srpski narod. Drugim delom Memoranduma (Položaj Srbije i srpskog naroda) se skrece pažnja jugoslovenske, a posebno <strong>srpske</strong> javnosti, na veoma loš položaj srpskog naroda u jugoslovenskoj federaciji. Cini se da je prvi deo prolegomena za otvaranje rasprave o Srbiji i Srbima. I ovde se govori o privrednom zaostajanju Srbije i o tome da politicke vlasti drugih republika, kao i federalne vlasti usporavaju njen razvoj, koristeci se i eksploatacijom, narocito u periodu neposredno iza Drugog svetskog rata. Navodi se da je u ekspozeu o Prvom petogodišnjem planu Jugoslavije Srbiji “neosnovano odreden, posle Slovenije, najsporiji tempo industrijalizacije. U praksi je ta politika zapocela preseljavanjem u druge republike industrijskih pogona za proizvodnju aviona, kamiona i oružja, da bi se nastavila obaveznim otkupom, makazama cena na teret sirovina i poljoprivrednih proizvoda, nižim investicijama po stanovniku od jugoslovenskog 152 2.
proseka i doprinosom za razvoj nerazvijenih podrucja.” 149) Uzrok je viden u politici Komunisticke partije Jugoslavije, za koju nije bila sporna istina o ekonomskoj hegemoniji srpskog naroda u periodu izmedu dva svetska rata, iako je i tada industrijalizacija Srbije bila sporija od jugoslovenskog proseka. Tako je pocela revanšisticka politika prema Srbima, a jedan od najvidljivijih pokazatelja je cinjenica da na Drugo zasedanje Antifašistickog veca narodnog oslobodenja Jugoslavije (Jajce, novembar 1943) nisu pozvani predstavnici Srba sa svojih teritorija, koji bi imali mandat svojih nacionalnih politickih organizacija (kao što je to bio slucaj sa vecnicima koji su predstavljali druge narode), vec su vecnici birani iz srpskih vojnih jedinica i clanova Vrhovnog štaba koji su se zatekli na teritoriji Bosne i Hrvatske. “Odnos prema ekonomskom zaostajanju Srbije pokazuje da revanšisticka politika prema njoj s vremenom nije oslabila. Naprotiv, hranjena sopstvenim uspehom sve je više jacala da bi se konacno izrazila i u genocidu (kurziv – Ð.J.). Politicki je neodrživa diskriminacija gradana Srbije kojima su zbog paritetne zastupljenosti republika manje nego drugima dostupna mesta saveznih funkcionera i delegata u Saveznoj skupštini, a glas glasaca iz Srbije vredi manje od bilo koje druge republike ili pokrajine.” Konstitucionalni status Srbije je, takode, neodrživ. Srbija je podeljena na tri dela: na tzv. užu Srbiju i dve pokrajine: Vojvodinu i Kosovo i Metohiju. Autonomne pokrajine su u svemi uzjednacene sa republikom. O tome je vec bilo reci kada smo razmatrali prvo poglavlje Memoranduma. 149) Za sva navodenja je korišcen fotokopiran tekst Memoranduma, bez bibliografskih podataka i objavljeni tekst pod naslovom Memorandum SANU, Naše teme, Zagreb, 1- 2/1989. 153
Page 1 and 2: MEMORANDUM SRPSKE AKADEMIJE 147 NAU
Page 3 and 4: sedništva SANU. 147 ) Nakon godinu
Page 5: pre Drugog svetskog rata. Komintern
Page 9 and 10: turno društvo “Prosvjeta”. Obr
Page 11: postane istorijski subjekt, da izno

memorandum srpske akademije nauka i umetnostī - komunikacija

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?