Kritika: Mulić, Llosa, Mršić Interview: Marina Trumić TEMA broja ... - sic

Osman Zukić
Na pola puta - sloboda
U Užicu je krajem aprila zatvoreno peto izdanje regionalnog Književnog festivala Na pola puta koji je ove
godine ugostio devet pisaca iz Beograda, Rijeke, Sanskog Mosta, Zagreba, Umaga i Sarajeva. Festival je
otvoren 26. aprila nastupom autora koji su predstavili projekat Pesničenje iz Beograda, dok je zatvaranje
održano tri dana kasnije kada su svoj rad predstavili članovi redakcije časopisa (Sic!) iz Sarajeva.
Užički Književni susreti Na pola puta zapravo predstavljaju kulturno-edukacijski festival koji svake
godine ugosti pisce iz cijele regije i na taj način odgovari simboličkoj u nazivu sakrivenoj poruci - na
pola puta - između Beograda i Sarajeva. Tako Užice postaje prostor koji autorima otvara mogućnost
razmjene iskustava, grad čiji stanovnici imaju priliku da uživo slušaju recentnu književnost ex-jugoslavenskih
prostora, i što je najvažnije, mjesto u koje se vraća sloboda i koje je barem tri dana u aprilu
prostor za kreaciju, umjetnost i edukaciju.
Naime, festival Na pola puta svakog aprila u godini organizuju učenici Užičke gimnazije zajedno sa profesoricom
Ružicom Marijanović. Ideja je prvi put realizirana 2006. godine, a festival je na dosadašnjem
putu bio svratište za tridesetak regionalnih autora koji su održali preko 40 časova za gimnazijalce, te
svoje radove predstavili na preko 30 javnih čitanja koja se upriliče svake festivalske večeri. Do ove godine,
između ostalih, festival su obogatili Dubravka Ugrešić, Kolja Mičević, Zdenko Lešić, Boris Dežulović,
Predrag Lucić, Tomislav Marković, Lamija Begagić, Saša Ilić, itd. Namjera organizatora bila je da svake
naredne godine u Užice dovede po dva pisca više od prethodne. To im je do sada uspjelo, i sudeći prema
naporima koje ulažu, festival će sličnim putem i nastaviti.
Da Užice ponovo postaje slobodarski grad pokazali su ovogodišnji gosti “napolaputaši” -Karmen
Lončarek, Enes Kurtović, Dinko Telećan, Neven Ušumović, Dejan Ilić, Sreten Ugričić, Nenad Veličković,
Vladislav Bajac i Stefan Arsenijević. Tokom tri festivalska dana, pomenuti autori su sa učenicima Užičke
gimnazije razgovarali o poeziji, identitetu, bibliotekama, putopisu, jeziku, filmu, itd. Pored toga, svake
su večeri u sali Narodnog pozorišta Užice čitali, recitirali i publici predstavili svoje radove i posjetioce
upoznali sa fenomenima koji ih zanimaju.
Tako je, između ostalih, predstavljen filmski opus Stefana Arsenijevića, i prozna priča o manjinama u
Vojvodini Nevena Ušumovića, odnosno poezija o ratnom i postratnom beznađu Enesa Kurtovića, te
eseji o seksualnim identitietima, predrasudama koje se gaje prema ženama Karmen Lončarek. Zatim,
projekat Pesničenje koji otvara prostor neafirmisanim autorima, a koji je započet prije dvije godine u
Beogradu, kao i performativni nastup članova redakcije časopisa (Sic!) iz Sarajeva. Teorijski dio pripao
je Dejanu Iliću koji je u formi slobodnog univerziteta održao seriju predavanja i diskusija o identitetima.
Sve zajedno, dnevni časovi u gimnaziji i večernji nastupi u Narodnom pozrištu, na najbolji mogući način
vraćaju slobodu i kreativnost autoru, te otvaraju perspektive učenicima i posjetiocima što je i namjera
književnog festivala.
Vrijednost književnih susreta Na pola puta potvrđuje Nagrada Fonda “Jelena Šantić” koja je im je u
martu ove godine uručena u Beogradu. U obrazloženju žirija pomenute nagrade festival je priznanje
zaslužio jer je ugostio književnike regionalne i svjetske reputacije, jer je organizirao brojne i kvalitetne
časove književnosti za učenike Užičke gimnazije, jer nema slobodnih sjedala u dvorani na čijoj sceni se
održavaju književne večeri, i što je najvrijednije, jer festival uživa dobar prijem kod užičkih gimnazijalaca
i njihovih vršnjaka iz drugih gradova i susjednih zemalja.
Profesorica u Užičkoj gimnaziji Ružica Marijanović o festivalu Na pola puta govori kao događaju koji
ima edukacijski, estetski i društveni karakter osvrnuvši se na nastavni plan i program po kojem učenici
srednjih škola u Srbiji pohađaju nastavu književnosti.
“Školski program je loš i namjerno je napravljen tako da učenici gledaju samo jednu stranu i stoga gosti
festivala kroz svoja predavanja skreću pažnju na druge perspektive iz kojih se čita književnost. Edukacijski,
festival predstavlja posao dekontaminacije otrovnih vremena. Estetski, on ne prodaje maglu, nego
4 (sic!)