200.teh-grad-i-poglavlje5
200.teh-grad-i-poglavlje5
200.teh-grad-i-poglavlje5
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Skrejperski iskop izvodio se je dosada pretežito u zemljanim materijalima koji se lako kopaju<br />
(glina, prašina, pijesak, šljunak). Pomalo nestaje u primjeni jer ih pri masovnom iskopu zemljanih<br />
materijala potiskuju učinkovitije kombinacije radnih grupa strojeva složenih od bagera ili utovarivača s<br />
kamionima kiperima i damperima. Trenutno samo dvije američke tvrtke proizvode samohodne<br />
građevinske skrepere (slika 5.2.23). Ovi suvremeni skrejperi – osobito bez elevatora - također se rabe<br />
za iskop trošne stijene a u nekim slučejvima za iskop prethodno dozerima ripane stijene pa čak i za<br />
iskop prethodno dobro (sitno) minirane stijene.<br />
Slika 5.2.23: Proizvodni program skrejpera tvrtke Caterpillar: skrejperi samo sa prednjom vučom u rasponu snage<br />
od oko 250 kW do oko 400 kW obujma skrejperskog snduka ili košare 15 m3 do oko 35 m3 (sličice lijevo), isti skrejperi sa<br />
prednjom idodatnom stražnjom vučom snage od oko 170 kW do oko 400 kW obujma sanduka 15 m3 do oko 35 m3 (sličice u<br />
sredini) te manji skrejperi sa prednjom vučom u rasponu snage od oko 130 kW do oko 270 kW obujma sanduka 8 m3 do<br />
oko18 m3sa elevatorom (sličice desno)<br />
Posebni vrsta građevinskih strojeva za izvebu kombinacije skrejperskog i dozerskog iskopa<br />
kao i učinkovitog transporta iskopanog materijala bez gubitaka na veće daljine od 100 m su tzv. dozerskrejperi<br />
(engl. scrape-dozer, njem. Schuerfraupe, slika 5.2.24).<br />
slika 5.2.24: Iskop (sličice lijevo i u sredini gore) i razastiranje (sličica lijevo dolje) odnosno odlaganje (sličica u<br />
sredini dolje) pomoću dozer-skrejpera u zemljanom tlu (sličica desno) (izvor skica: Vorlesungskriptum Bauverfahren, T U<br />
Graz)<br />
Ovi strojevi umjesto uobičajnog dozerskog noža imaju između gusjenica smještenu<br />
skrejpersku košaru kojom stružu tlo prilikom iskopa a zatim (bez guranja) prenose u toj košari<br />
materijal do mjesta odlaganja ili u<strong>grad</strong>nje. Na taj način ujedinjuju u jednom stroju radna obilježja<br />
dozera i skrejpera. Naime, kreću se na gusjenicama kao dozer, stružu kao skrejper a prenose materajal<br />
na veće duljine nego dozer međutim na manje daljine nego skrjeper. Razumljivo je da su također sporiji<br />
nego skrejperi ali mogu lakše kopati, za razliku od skrejpera, “tvrđa” tla odnosno neke vrste trošnih<br />
(prelaznih) stijena.<br />
54
Change language