hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...
hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...
hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
i<strong>na</strong>onyesha kuwepo k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong>vuvi 98,015, vyombo v<strong>ya</strong> uvuvi 29,732 <strong>na</strong> n<strong>ya</strong>vu<br />
ai<strong>na</strong> mbalimbali 931,889 ikilinganish<strong>wa</strong> <strong>na</strong> m<strong>wa</strong>ka 2005/2006 ambapo<br />
kuliku<strong>wa</strong> <strong>na</strong> <strong>wa</strong>vuvi 77,997 <strong>na</strong> vyombo 22,565.<br />
Udhibiti <strong>wa</strong> Ubora <strong>na</strong> Usalama <strong>wa</strong> Mazao <strong>ya</strong> Uvuvi<br />
120. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, mazao <strong>ya</strong> uvuvi <strong>ya</strong><strong>na</strong>youz<strong>wa</strong> <strong>ya</strong><strong>na</strong>pas<strong>wa</strong> ku<strong>wa</strong> <strong>na</strong><br />
ubora u<strong>na</strong>okubalika kitaifa <strong>na</strong> kimataifa <strong>na</strong> hivyo umakini u<strong>na</strong>hitajika katika<br />
utunzaji, uchakataji <strong>na</strong> usafirishaji hadi kumfikia mlaji. Katika m<strong>wa</strong>ka<br />
2007/2008, Wizara <strong>ya</strong>ngu ilichunguza sampuli 1,526 kutoka vi<strong>wa</strong>nda v<strong>ya</strong><br />
kuchakata samaki vilivyoko ukanda <strong>wa</strong> Zi<strong>wa</strong> Victoria <strong>na</strong> ukanda <strong>wa</strong> p<strong>wa</strong>ni<br />
kuo<strong>na</strong> kama zi<strong>na</strong> vimelea haribifu <strong>na</strong> viuatilifu. Matokeo <strong>ya</strong>lionyesha ku<strong>wa</strong><br />
mazao hayo <strong>ya</strong>liku<strong>wa</strong> salama k<strong>wa</strong> matumizi <strong>ya</strong> bi<strong>na</strong>damu. Vilevile, sampuli 15<br />
za chakula cha kulishia kambamiti, 59 za kambamiti <strong>wa</strong>li<strong>of</strong>ug<strong>wa</strong>, 9 za maji <strong>na</strong><br />
6 za matope zilipelek<strong>wa</strong> katika maabara za South African Bureau <strong>of</strong> Standards<br />
<strong>na</strong> CHEMIPHAR <strong>ya</strong> Uganda k<strong>wa</strong> ajili <strong>ya</strong> kuhakiki ubora <strong>wa</strong> sampuli hizo. Aidha,<br />
<strong>wa</strong>taalam 31 <strong>wa</strong>lipata mafunzo kuhusu ubora <strong>na</strong> usalama <strong>wa</strong> mazao <strong>ya</strong> uvuvi.<br />
Aidha, ukaguzi <strong>wa</strong> mazao <strong>ya</strong> uvuvi vi<strong>wa</strong>ndani <strong>na</strong> kwenye maghala ulifanyika<br />
ambapo vi<strong>wa</strong>nda 16 v<strong>ya</strong> uchakataji samaki, 5 v<strong>ya</strong> kusafirisha kambakoche <strong>na</strong><br />
kaa hai, 4 v<strong>ya</strong> kusafirisha samaki hai <strong>wa</strong> mapambo <strong>na</strong> maghala 4 <strong>ya</strong><br />
kuhifadhia mazao.<br />
121. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, Wizara <strong>ya</strong>ngu iliandaa Mpango <strong>wa</strong> Taifa <strong>wa</strong><br />
Kutathimini Mabaki <strong>ya</strong> Kemikali (Natio<strong>na</strong>l Residue Monitoring Plan) k<strong>wa</strong> ajili <strong>ya</strong><br />
ufugaji <strong>wa</strong> kambamiti nchini. Mpango huo u<strong>na</strong>hakikisha ku<strong>wa</strong> kambamiti<br />
<strong>wa</strong><strong>na</strong><strong>of</strong>ug<strong>wa</strong> kwenye mab<strong>wa</strong><strong>wa</strong> <strong>wa</strong><strong>na</strong>zalish<strong>wa</strong> katika mazingira <strong>ya</strong><strong>na</strong>yokidhi<br />
vi<strong>wa</strong>ngo v<strong>ya</strong> kimataifa. Mpango huu u<strong>na</strong>lenga kuiwezesha nchi yetu kuingiz<strong>wa</strong><br />
kwenye orodha <strong>ya</strong> nchi zi<strong>na</strong>zoruhusi<strong>wa</strong> kuuza mazao hayo katika soko la<br />
Jumui<strong>ya</strong> <strong>ya</strong> Ula<strong>ya</strong>. Mpango huo uli<strong>wa</strong>silish<strong>wa</strong> katika Jumui<strong>ya</strong> <strong>ya</strong> Ula<strong>ya</strong> k<strong>wa</strong> ajili<br />
<strong>ya</strong> tathmini <strong>na</strong> umeridhi<strong>wa</strong>; <strong>na</strong> nchi yetu sasa i<strong>na</strong>weza kuuza kambamiti<br />
<strong>wa</strong><strong>na</strong><strong>of</strong>ug<strong>wa</strong> katika soko hilo.<br />
122. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009 Wizara itaendelea<br />
kuboresha usalama, ubora <strong>na</strong> vi<strong>wa</strong>ngo v<strong>ya</strong> samaki <strong>na</strong> mazao <strong>ya</strong> uvuvi k<strong>wa</strong> ajili<br />
<strong>ya</strong> soko la ndani <strong>na</strong> nje. Pia, sampuli 600 za min<strong>of</strong>u <strong>ya</strong> sangara, maji <strong>na</strong><br />
matope zitafanyi<strong>wa</strong> uchunguzi katika Maabara <strong>ya</strong> Taifa <strong>ya</strong> Udhibiti <strong>wa</strong> Ubora<br />
<strong>wa</strong> Samaki Nyegezi <strong>na</strong> za nje <strong>ya</strong> nchi. Aidha, kaguzi 2,842 za samaki <strong>na</strong><br />
mazao <strong>ya</strong>ke zitafanyika kabla <strong>ya</strong> kusafirish<strong>wa</strong> nje <strong>ya</strong> nchi <strong>na</strong> vi<strong>wa</strong>nda 84<br />
zitafanyika kwenye vi<strong>wa</strong>nda v<strong>ya</strong> kuchakata samaki. Aidha, Wizara itaendelea<br />
kufuatilia, kudhibiti ubora, usalama <strong>na</strong> kuhamasisha uongezaji <strong>wa</strong> thamani <strong>wa</strong><br />
mazao <strong>ya</strong>toka<strong>na</strong>yo <strong>na</strong> uvuvi. Vilevile, mialo 25 <strong>ya</strong> kupokelea samaki<br />
iliyobainish<strong>wa</strong> katika Ukanda <strong>wa</strong> P<strong>wa</strong>ni <strong>na</strong> Zi<strong>wa</strong> Victoria itaboresh<strong>wa</strong>.<br />
45