15.01.2013 Views

hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...

hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...

hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

kufikia 1,728. Vikundi hivyo ni v<strong>ya</strong> ufugaji bora <strong>wa</strong> ng’ombe <strong>wa</strong> mazi<strong>wa</strong>,<br />

uboreshaji ng’ombe <strong>wa</strong> asili, mbuzi <strong>wa</strong> mazi<strong>wa</strong>, kuku <strong>wa</strong> asili <strong>na</strong> nguruwe.<br />

101. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009, Wizara <strong>ya</strong>ngu<br />

itashirikia<strong>na</strong> <strong>na</strong> Halmashauri <strong>na</strong> <strong>wa</strong>dau wengine itaimarisha huduma za ugani<br />

<strong>na</strong> kutoa mafunzo k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong>gani <strong>wa</strong>kufunzi katika mikoa <strong>ya</strong> kanda za Zi<strong>wa</strong>,<br />

Kusini <strong>na</strong> Kaskazini kuhusu upangaji mipango <strong>ya</strong> ugani. Pia, Wizara itaendelea<br />

kuimarisha <strong>na</strong> kuratibu utoaji <strong>wa</strong> huduma za ugani zi<strong>na</strong>zotole<strong>wa</strong> <strong>na</strong><br />

Halmashauri <strong>na</strong> sekta bi<strong>na</strong>fsi. Vilevile, vipindi 52 v<strong>ya</strong> redio <strong>na</strong> 12 v<strong>ya</strong> luninga<br />

kuhusu ufugaji bora vitaandali<strong>wa</strong> <strong>na</strong> kurush<strong>wa</strong> he<strong>wa</strong>ni. Vijitabu 13,000,<br />

vipeperushi 152,000 <strong>na</strong> mabango 30,000 kuhusu ufugaji bora<br />

<strong>ya</strong>tachapish<strong>wa</strong> <strong>na</strong> kusambaz<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong>fugaji. Aidha, <strong>wa</strong>fugaji 21,000<br />

<strong>wa</strong>taelimish<strong>wa</strong> juu <strong>ya</strong> ufugaji <strong>wa</strong> kisasa <strong>na</strong> kibiashara<br />

UENDELEZAJI NA USIMAMIZI WA RASILIMALI ZA UVUVI<br />

102. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, Wizara <strong>ya</strong>ngu i<strong>na</strong> jukumu la kusimamia rasilimali<br />

<strong>ya</strong> uvuvi nchini <strong>na</strong> kuhakikisha ku<strong>wa</strong> rasilimali hiyo i<strong>na</strong>lind<strong>wa</strong>, i<strong>na</strong>hifadhi<strong>wa</strong> <strong>na</strong><br />

kuendelez<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> manufaa <strong>ya</strong> <strong>wa</strong><strong>na</strong>nchi <strong>na</strong> Taifa k<strong>wa</strong> ujumla. Usimamizi huu<br />

u<strong>na</strong>lenga ku<strong>wa</strong> <strong>na</strong> uvuvi endelevu utakaochangia kukuza uchumi <strong>wa</strong> Taifa,<br />

kuongeza kipato, lishe, ajira <strong>na</strong> hivyo kupunguza umaskini k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong><strong>na</strong>nchi.<br />

Katika m<strong>wa</strong>ka 2007/2008 jumla <strong>ya</strong> tani 332,218 za mazao <strong>ya</strong> uvuvi<br />

<strong>ya</strong><strong>na</strong>yokadiri<strong>wa</strong> ku<strong>wa</strong> <strong>na</strong> thamani <strong>ya</strong> shilingi bilioni 327.4 <strong>ya</strong>livun<strong>wa</strong> katika<br />

maeneo mbalimbali <strong>ya</strong> uvuvi nchini. Kati <strong>ya</strong> hizo, tani 57,795 za mazao <strong>ya</strong><br />

uvuvi <strong>na</strong> samaki hai <strong>wa</strong> mapambo 25,502 <strong>wa</strong>liuz<strong>wa</strong> nje. Mapato kutoka<strong>na</strong> <strong>na</strong><br />

mauzo hayo <strong>ya</strong>liku<strong>wa</strong> <strong>na</strong> thamani <strong>ya</strong> shilingi bilioni 213.2 <strong>na</strong> kuipatia Serikali<br />

shilingi bilioni 7.6 kama ushuru.<br />

Rasilimali <strong>ya</strong> Uvuvi katika Mazi<strong>wa</strong><br />

103. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, m<strong>wa</strong>ka 2007/2008 katika Zi<strong>wa</strong> Victoria,<br />

<strong>wa</strong>livuli<strong>wa</strong> samaki tani 228,690.0 zenye thamani <strong>ya</strong> shilingi bilioni 224.7.<br />

Tathmini <strong>ya</strong> hali <strong>ya</strong> uvuvi iliy<strong>of</strong>anyika katika Zi<strong>wa</strong> Victoria ilibaini k<strong>wa</strong>mba<br />

uvuvi haramu umekithiri katika nchi zote tatu <strong>na</strong> kasi <strong>ya</strong> uvuaji samaki ai<strong>na</strong> <strong>ya</strong><br />

sangara ni mkub<strong>wa</strong> kiasi cha kutishia uvuvi endelevu <strong>wa</strong> samaki hao. Katika<br />

m<strong>wa</strong>ka 2008/2009, Wizara <strong>ya</strong>ngu k<strong>wa</strong> kushirikia<strong>na</strong> <strong>na</strong> nchi za Ken<strong>ya</strong> <strong>na</strong><br />

Uganda kupitia Taasisi <strong>ya</strong> Lake Victoria Fisheries Organization itaimarisha<br />

usimamizi <strong>wa</strong> rasilimali katika zi<strong>wa</strong> hilo.<br />

104. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, Uvuvi katika Zi<strong>wa</strong> Tanganyika k<strong>wa</strong> mazao <strong>ya</strong><br />

kibiashara hutegemea dagaa <strong>na</strong> migebuka ambayo ni maarufu k<strong>wa</strong> ajili <strong>ya</strong><br />

chakula <strong>na</strong> biashara ndani <strong>na</strong> nje <strong>ya</strong> Mkoa <strong>wa</strong> Kigoma. Zi<strong>wa</strong> Tanganyika k<strong>wa</strong><br />

upande <strong>wa</strong> Tanzania li<strong>na</strong>kisi<strong>wa</strong> ku<strong>wa</strong> <strong>na</strong> kiasi cha tani 80,000 za samaki<br />

ambazo zi<strong>na</strong>weza kuvuli<strong>wa</strong> bila kuathiri uwezo <strong>wa</strong> samaki hao kuongezeka.<br />

40

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!