hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...
hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...
hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Coast), Djibouti, Gha<strong>na</strong>, Benin <strong>na</strong> Togo. Katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009, Wizara<br />
<strong>ya</strong>ngu k<strong>wa</strong> kushirikia<strong>na</strong> <strong>na</strong> <strong>wa</strong>dau wengine itaendelea kutekeleza Mkakati <strong>wa</strong><br />
Tahadhari <strong>ya</strong> Mafua Makali <strong>ya</strong> Ndege. Hivyo, <strong>na</strong>omba kutoa wito k<strong>wa</strong><br />
<strong>wa</strong><strong>na</strong>nchi wote <strong>na</strong> <strong>wa</strong>dau wengine kuzingatia <strong>na</strong> kutekeleza<br />
maelekezo <strong>ya</strong> <strong>wa</strong>taalam.<br />
74. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, juhudi za kudhibiti ugonj<strong>wa</strong> <strong>wa</strong> Homa <strong>ya</strong> Mapafu<br />
<strong>ya</strong> ng’ombe ziliendelea chini <strong>ya</strong> Mpango <strong>wa</strong> ‘Roll Back Vacci<strong>na</strong>tion’ katika<br />
mikoa <strong>ya</strong> Ruk<strong>wa</strong>, Mbe<strong>ya</strong>, Iringa, Singida, Tabora <strong>na</strong> Kigoma. Katika m<strong>wa</strong>ka<br />
2007/2008, Serikali ilinunua chanjo dozi milioni 3.2 k<strong>wa</strong> ajili <strong>ya</strong> kuchanja<br />
<strong>mifugo</strong> kwenye mikoa hiyo <strong>na</strong> mikoa <strong>ya</strong> Arusha <strong>na</strong> Mara i<strong>na</strong>yopaka<strong>na</strong> <strong>na</strong> nchi<br />
jirani ambapo ku<strong>na</strong> hatari <strong>ya</strong> kutokea ugonj<strong>wa</strong>. Jumla <strong>ya</strong> ng’ombe 3,025,190<br />
<strong>wa</strong>lichanj<strong>wa</strong> dhidi <strong>ya</strong> ugonj<strong>wa</strong> huo.<br />
75. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, mpango huo umeonyesha mafanikio ambapo kati<br />
<strong>ya</strong> ng’ombe 24,000 <strong>wa</strong>liopim<strong>wa</strong> ni ng’ombe <strong>wa</strong>tano (5) tu (asilimia 0.02)<br />
<strong>wa</strong>lipatika<strong>na</strong> <strong>na</strong> viashiria v<strong>ya</strong> ugonj<strong>wa</strong> ukilinganisha <strong>na</strong> m<strong>wa</strong>ka 2004 ambapo<br />
kati <strong>ya</strong> ng’ombe 3,927 <strong>wa</strong>liopim<strong>wa</strong> 24 (asilimia 0.6) <strong>wa</strong>lipatika<strong>na</strong> <strong>na</strong><br />
ugonj<strong>wa</strong>. Kutoka<strong>na</strong> <strong>na</strong> mafanikio hayo Wila<strong>ya</strong> za Kyela, Ileje, Rungwe,<br />
Lude<strong>wa</strong> <strong>na</strong> Makete zimeondole<strong>wa</strong> kwenye zoezi la kuchanja kuanzia m<strong>wa</strong>ka<br />
2006 <strong>na</strong> tu<strong>na</strong>tegemea Wila<strong>ya</strong> za Mbozi, Mbe<strong>ya</strong> Mjini <strong>na</strong> Vijijini, Mbarali,<br />
Sumba<strong>wa</strong>nga Mjini <strong>na</strong> Vijijini, Nkasi <strong>na</strong> Mpanda zitaondole<strong>wa</strong> kwenye chanjo<br />
m<strong>wa</strong>ka 2008. Katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009 Wizara itawezesha <strong>na</strong> kuratibu<br />
uchanjaji <strong>wa</strong> ng’ombe milioni 5 kuzuia ugonj<strong>wa</strong> huo chini <strong>ya</strong> mpango huo.<br />
76. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, Ugonj<strong>wa</strong> <strong>wa</strong> Homa <strong>ya</strong> Mapafu <strong>ya</strong> Mbuzi (CCPP)<br />
ulitokea katika mikoa <strong>ya</strong> Arusha, Dodoma, Iringa, Kilimanjaro, Mara, Ruvuma,<br />
Tabora <strong>na</strong> Tanga ambapo mbuzi 5,596 <strong>wa</strong>liambukiz<strong>wa</strong> <strong>na</strong> kati <strong>ya</strong> hao, 1,608<br />
<strong>wa</strong>likufa. Wizara <strong>ya</strong>ngu k<strong>wa</strong> kushirikia<strong>na</strong> <strong>na</strong> Halmashauri ili<strong>wa</strong>shauri <strong>wa</strong>fugaji<br />
kutibu mbuzi <strong>wa</strong>gonj<strong>wa</strong> k<strong>wa</strong> vile ugonj<strong>wa</strong> huo u<strong>na</strong>tibika <strong>na</strong> hau<strong>na</strong> ulazima <strong>wa</strong><br />
kuchanja. Katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009 Wizara <strong>ya</strong>ngu itaendelea ku<strong>wa</strong>shauri<br />
<strong>wa</strong>fugaji kupata ushauri kuhusu <strong>na</strong>m<strong>na</strong> <strong>ya</strong> kudhibiti ugonj<strong>wa</strong> huo.<br />
77. Mheshimi<strong>wa</strong> Spika, katika m<strong>wa</strong>ka 2007/2008 Ugonj<strong>wa</strong> <strong>wa</strong> Miguu <strong>na</strong><br />
Midomo ulitokea kwenye wila<strong>ya</strong> za Chun<strong>ya</strong>, Ilala, Iringa, Mbarali, Mbulu,<br />
Mp<strong>wa</strong>p<strong>wa</strong>, Ngorongoro, Nzega, Rungwe, Same, Sengerema, Singida, Tabora<br />
<strong>na</strong> Temeke ambapo ng’ombe 10,840 <strong>wa</strong>lipata ugonj<strong>wa</strong> huo, kati <strong>ya</strong> hao 185<br />
<strong>wa</strong>likufa. Katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009 Wizara itakamilisha mkakati <strong>wa</strong> kudhibiti<br />
ugonj<strong>wa</strong> huo <strong>na</strong> kutekeleza mkakati huo chini <strong>ya</strong> programu <strong>ya</strong> SADC <strong>ya</strong><br />
kudhibiti ugonj<strong>wa</strong> huo. Vile vile Ugonj<strong>wa</strong> <strong>wa</strong> Mapele-ngozi ulijitokeza katika<br />
Halmashauri 37 nchini ambapo ng’ombe 1,539 <strong>wa</strong>liugua <strong>na</strong> kati <strong>ya</strong> hao, 106<br />
<strong>wa</strong>likufa <strong>na</strong> 2,995 <strong>wa</strong>lichanj<strong>wa</strong>. Katika m<strong>wa</strong>ka 2008/2009 Wizara <strong>ya</strong>ngu<br />
itaendelea kutoa elimu k<strong>wa</strong> <strong>wa</strong><strong>na</strong>nchi kuhusu athari <strong>na</strong> udhibiti <strong>wa</strong> ugonj<strong>wa</strong><br />
huo <strong>na</strong> ng’ombe 4,000 <strong>wa</strong><strong>na</strong>taraji<strong>wa</strong> kuchanj<strong>wa</strong>.<br />
33