hotuba ya waziri wa maendeleo ya mifugo na - Ministry of Livestock ...

kanda vitaimarishwa ili kupanua huduma ya uhimilishaji kwa kuvinunulia
mitungi 50 ya kuhifadhia mbegu na mitambo 2 ya kutengeneza hewa baridi
ya naitrojeni kwa Kanda ya Kati na Mashariki. Vilevile, Mkakati wa kuimarisha
uhimilishaji nchini utaandaliwa kwa lengo la kuongeza kasi na ufanisi.
Uendelezaji wa Zao la Nyama
61. Mheshimiwa Spika, uendelezaji wa zao la nyama unahusisha ng’ombe,
mbuzi, kondoo, nguruwe, kuku n.k. Katika mwaka 2007/2008 uzalishaji wa
nyama uliongezeka kutoka tani 370,566 mwaka 2006/2007 na kufikia tani
410,706 sawa na ongezeko la asilimia 10.8. Kati ya tani hizo, nyama ya
ng’ombe ni tani 218,976, mbuzi/kondoo tani 81,173, nguruwe tani 33,307
na nyama ya kuku tani 77,250. Hali hii ilitokana na kuongezeka kwa mahitaji
ya nyama na mazao yake na kupanuka kwa wigo wa masoko (Jedwali Na.
6).
62. Mheshimiwa Spika, katika mwaka 2007/2008 takriban ng’ombe
29,600 walinenepeshwa ukilinganisha na 26,400 mwaka 2006/2007 sawa na
ongezeko la asilimia 12.1. Unenepeshaji huu ulitekelezwa katika mashamba
ya Glienshils Ranch na Mtibwa Feedlot (Morogoro), Sumbawanga Agricultural
and Animal Feeds Industries (SAAFI), ranchi za Manyara na Mzeri na wafugaji
wadogo katika mikoa ya Mara, Mwanza na Shinyanga.
63. Mheshimiwa Spika, katika mwaka 2008/2009, inakadiriwa kuwa tani
421,700 za nyama zitazalishwa. Aidha, Wizara yangu itahamasisha
utekelezaji wa mipango ya unenepeshaji wa mifugo ya nyama na kutoa
mafunzo kwa wadau wa sekta ndogo ya nyama pamoja na kutengeneza
miongozo ya unenepeshaji mifugo.
64. Mheshimiwa Spika, ufugaji wa kuku nchini umeendelea kushamiri na
kuwa kati ya vyanzo vikuu vya mapato na lishe kwa wananchi hasa wa vijijini.
Katika mwaka 2007/2008 vifaranga milioni 32.6 vya kuku wa kisasa
vilizalishwa ikilinganishwa na vifaranga milioni 28.7 vilivyozalishwa mwaka
2006/2007. Aidha, vifaranga milioni 1.9 na mayai ya kutotoa vifaranga
milioni 5.4 yaliingizwa nchini mwaka 2007/2008 ikilinganishwa vifaranga
782,550 na mayai milioni 3.1 mwaka 2006/2007. Pia, uzalishaji wa mayai
nchini uliongezeka kutoka mayai bilioni 2.23 mwaka 2006/2007 hadi mayai
bilioni 2.69 mwaka 2007/2008 sawa na ongezeko la asilimia 20.
65. Mheshimiwa Spika, katika mwaka 2008/2009, Wizara kwa kushirikiana
na Halmashauri itaendelea kuhamasisha uzalishaji wa kuku, mayai na
vifaranga ambapo uzalishaji unatarajiwa kufikia mayai bilioni 2.7 na
vifaranga milioni 34. Aidha, Wizara kwa kushirikiana na wadau itaandaa
30