M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
karboni dhe pluhura), si dhe ndaj ndryshimit <strong>të</strong> temperaturave dhe korenteve <strong>të</strong> ajrit<br />
(5,13, 14, 15).<br />
Ekspozimi profesional ndaj pluhurave dhe lëndëve <strong>të</strong> tjera kimike mund <strong>të</strong><br />
shkaktojë SPOK kur ai ësh<strong>të</strong> i lar<strong>të</strong> ose kohëgja<strong>të</strong>, sidomos në industrinë e rëndë dhe<br />
miniera. Këto ekspozime mund <strong>të</strong> shkaktojnë SPOK në mënyrë <strong>të</strong> pavarur nga<br />
duhanpirja, ndërsa risku ësh<strong>të</strong> kryesisht më i lar<strong>të</strong> në prani <strong>të</strong> veprimit <strong>të</strong> njëkohshem <strong>të</strong><br />
duhanpirjes.<br />
QËLLIMI I PUNIMIT<br />
Qëllimi i këtij punimi ka qenë vënia në dukje e lidhjes ndërmjet ndotjes së ajrit <strong>të</strong><br />
vendit <strong>të</strong> punës dhe mundësisë së shfaqies së sëmundjes pulmonare obstruktive kronike<br />
në këta punëtorë.<br />
MATERIALI DHE METODA<br />
Një studim i tipit ndërseksional ësh<strong>të</strong> kryer në Ndërmarrjen e Prodhimit dhe <strong>të</strong><br />
Përpunimit <strong>të</strong> Çelikut. Gja<strong>të</strong> studimit ësh<strong>të</strong> vlerësuar ndotja e ajrit <strong>të</strong> mjediseve <strong>të</strong> punës<br />
me dioksid squfuri, lëndë totale në pezulli dhe pluhura <strong>të</strong> respirueshëm (PM10). Mostrat e<br />
ajrit janë marrë në nivelin e zonës së frymëmarrjes së punëtorëve, në <strong>të</strong> gjitha hallkat e<br />
procesit teknologjik <strong>të</strong> prodhimit dhe <strong>të</strong> përpunimit.<br />
Krahas marrjes dhe analizimit <strong>të</strong> mostrave <strong>të</strong> ajrit janë kryer edhe provat<br />
respiratore në 300 punëtorë <strong>të</strong> kësaj ndërmarrje, ndërsa si grup kontrolli kemi marrë stafin<br />
administrativ <strong>të</strong> ndërmarrjes <strong>të</strong> përbërë nga 26 persona. Gjithashtu, jane mbledhur <strong>të</strong><br />
dhëna mbi kushtet e punës, sëmundshmërinë respiratore dhe simptomat respiratore si<br />
kollë kronike, flegëm kronike, atake <strong>të</strong> frymëmarrjes me gulcime ose fërshëllima <strong>të</strong> pa<br />
shoqëruara me dhembje kraharori, dispne në sforcime si dhe për gjendjen e duhanpirjes,<br />
sasinë e cigareve <strong>të</strong> konsumuara në di<strong>të</strong>, duke plo<strong>të</strong>suar për çdo punëtor nga një pye<strong>të</strong>sor<br />
<strong>të</strong> bazuar në pye<strong>të</strong>sorin e Shoqa<strong>të</strong>s Amerikane <strong>të</strong> Sëmundjeve <strong>të</strong> Kraharorit.<br />
Analizat e ajrit për dioksid squfuri janë kryer me një aparat digjital që bazohet në<br />
ndjeshmërinë e sensorëve selektive për dioksidin e squfurit, lëndët totale në pezulli janë<br />
përcaktuar me metodën gravimetrike ndërsa pluhuri i respirueshëm (PM10) ësh<strong>të</strong><br />
përcaktuar me metodën gravimetrike <strong>të</strong> kaskadë impaktorit.<br />
Aparati i provave respiratore ësh<strong>të</strong> standardizuar para çdo serie matjesh sipas<br />
procedurave standarde duke përdorur një shiringë 3 L.<br />
REZULTATET<br />
Në pasqyrën e mëposhtme paraqiten <strong>të</strong> dhënat e përfituara përsa i përket<br />
marrëdhënieve ndotje e ajrit <strong>të</strong> mjediseve <strong>të</strong> punës dhe riskut për shfaqjes së SPOK-ut<br />
Pasqyra 1<br />
Ndërmarjet<br />
Lidhja ndërmjet ndotjes së ajrit <strong>të</strong> vendeve <strong>të</strong> punës me riskun e<br />
zhvillimit <strong>të</strong> SPOK-ut<br />
Numri<br />
Risku<br />
C.I. 95 %
Change language