M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• Fibroza kistike ësh<strong>të</strong> çrregullim autosom recesiv. Aleli normal e kodon proteinin<br />
membranor që funksionon në transportin e Cl ne mes qelizave <strong>të</strong> caktuara dhe<br />
lëngut jashtaqelizor. Keto kanale transportuese mungojnë ose janë jofunksionale<br />
tek fëmijet që i kanë trasheguar alelet defekte. Si pasojë çon deri te rritja e<br />
koncentrimit <strong>të</strong> Cl në lëngun jashtaqelizor. Semundja karakterizohet me<br />
dendësimin e mukusit dhe lëngu në rrugët respiratore dendësohet dhe bëhet<br />
viskoz dhe nuk mund <strong>të</strong> drenohet. Çrregullime <strong>të</strong> ngjashme ndodhin në sekretimin<br />
e lëngut <strong>të</strong> zorrëve dhe lëngut pankreatik. Prandaj absorbimi i materjeve ushqyese<br />
në nivel <strong>të</strong> zorrëve çrregullohet. Për shkak te shtimit <strong>të</strong> lëngut viskos <strong>të</strong> ngjitshëm<br />
në rrugët respiratore zvoglohet ventilimi dhe shkëmbimi i gazrave me çka<br />
formohet një ushqimore e përshtatshme për M.O. që klinikisht manifestohen me<br />
bronkite <strong>të</strong> shpeshta. Nëse nuk merren masa këto fëmijë nuk mund ta arrijnë<br />
ditlindjen e 5. Mjekimi ësh<strong>të</strong> me antibiotik dhe me pastrimin mekanik <strong>të</strong> mukusit<br />
siç janë masazha, pozita <strong>të</strong> veçanta për drenim natyral, sekretolitik etj. që<br />
dukshëm e zgjasin je<strong>të</strong>n. Diagnoza mbështetet në detektimin e gjenit defekt që<br />
gjindet ne kromozomin e 7 me PCR (polymerase chain reaction).<br />
• Detektimi i HIV- AIDS paraqet sindromin e imunodeficiencës së fituar<br />
dhe tani për tani ësh<strong>të</strong> sëmundje e pashërueshme që manifestohet me simptome <strong>të</strong><br />
infeksioneve oportuniste për shkak <strong>të</strong> rënies së imunitetit <strong>të</strong> përgjithshëm.<br />
Sëmundja nuk ka simptome karakteristike. Për zbulimin e sëmundjes<br />
shfry<strong>të</strong>zohen testet (ELISA test dhe WESTERN BLLOT). Këto teste për një kohë<br />
<strong>të</strong> shkur<strong>të</strong> vërtetojn prezencën e virusit ose antitrupave që formohen ndaj<br />
antigjenëve <strong>të</strong> virusit. Përparesia e PCR si metode direkte në diagnozën e AIDS<br />
qëndron në detektimin e sëmundjes ne fazat më <strong>të</strong> hershme kur ende nuk janë<br />
sintetizuar antitrupat, si dhe tek <strong>të</strong> posalindurit (ku me teknikat imunologjike nuk<br />
ësh<strong>të</strong> i mundur diferencimi i antitrupave <strong>të</strong> nënës prej antitrupave <strong>të</strong> fëmiut).<br />
PRODUKTET FARMACEUTIKE<br />
Para zhvillimit <strong>të</strong> ADN teknologjisë, insulina që shfrytezohej në mjekimin e<br />
diabetit përfitohej nga pankreasi i derrit. Bëhej purifikimi i plo<strong>të</strong> por prapseprap<br />
ndonjëherë janë paraqitur reaksione alergjike te pacien<strong>të</strong>t. Falë metodës së<br />
bioteknologjisë sot shfrytezohen M.O. për sintezën e insulinës prej gjeneve <strong>të</strong> insulinës<br />
humane. Ky gjen integrohet në bakterie në forme <strong>të</strong> ndryshuar, pa intronin. Produkti ësh<strong>të</strong><br />
i pas<strong>të</strong>r dhe mundësia për kontaminim biologjik ësh<strong>të</strong> e vogël.<br />
PROTEINA SEMUNDJA<br />
Insulina Diabetes Melitus<br />
Somatotropina Ngecja ne rritje<br />
Faktori VIII Hemofilia A<br />
Faktori IX Hemofilia B<br />
Tissue activator plasminogen Infarkti i miokardit<br />
Vaksinat Hepatiti B, Malarja