M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
I hereby that all the co-authors have seen and agreed with the contents of the manuscript. With respect Dr. Vilma MEMA Tirana on 1 st December 2008 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// MEDICUS VËSHTRIM / REVIEW GJINEKOLOGJI MEDIKAMENTET DHE SHTATZËNIA - Medicina e bazuar në fakte - Hasmije Izairi–Aliu 1 1 Spitali Gjinekologjik – Akusherik, Çair Hasmije Izairi–Aliu, mjek gjinekolog–akusher Spitali Gjinekologjik – Akusherik, Çair Tel.+389(0)22 627-657 & +389(0)70 829 666 e-mail:preventiva21@yahoo.com Pothuaj çdo gjë që hyn në organizmin e nënës, arrin edhe në embrion, respektivisht në fetus. Në 8 javët e para të formimit të organizmit të ri, ai quhet embrion; në pjesën e mbetur të shtatzënisë quhet fetus. Substancat që mund ta dëmtojnë fetusin quhen teratogjene, në të cilat numërohen disa medikamente, droga dhe agjentë infektues. Medikamentet Barnat mund të jenë toksikë si për embrionin, ashtu edhe për fetusin, sidomos në kohën e shtatzënisë së hershme. Ato mund të shkaktojnë një sere defektesh të lindura, varësisht nga sasia që është marrë, kur është marrë dhe për sa kohë. Medikamentet më të zakonshme që e dëmtojnë fetusin janë: Aspirina shkakton gjakderdhje;
Antibiotikët shkaktojnë problem në frymëmarrje dhe shurdhim; Kontraceptivët shkaktojnë defekte të gjymtyrëve dhe të meta në organet gjinore; Acutane ose Retina-A shkakton defekte në fytyrë dhe zemër; Barnat kundër kancerit shkaktojnë vdekjen e fetusit. Drogat Drogat, si kokaina, heroina, barbiturate dhe amfetaminat mund të shkaktojnë deformime trupore, dhe lindjen e fëmijës së vdekur. Këto, dhe drogat e tjera, si marihuana, PCR, LSD, si dhe drogat inhalatore, shkaktojnë edhe një numër të madh problemesh tjera tek i porsalinduri. Efektet e marrjes së drogave gjatë shtatzënisë janë: Lindja e parakohëshme; Pesha e vogël në lindje; Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar; Të meta gjinore dhe urinare; Varësia nga droga dhe simptomat e varësisë; Konvulsionet; Problemet e frymëmarrjes; Vonesat në zhvillim; Problemet në sjellje; Problemet gjatë lindjes Dhe, jo vetëm kaq, ekzistojnë edhe shumë substance tjera kimike që janë të dëmshme për fetusin. Pirja e duhanit Duhani e dëmton shumë fetusin. Nëse një femër pi duhan në kohën kur ajo është shtatzënë, edhe fetusi pi njëkohësisht. Femrat shtatzëna që pine duhan kanë rrezik më të madh për lindjen e fëmijëve me të meta, lindjen e fëmijëve të vdekur, gjakderdhje nga vagjina, lindje të parakohshme dhe komplikime gjatë aktit të lindjes. Fëmijët e nënave që pinë duhan shpesh kanë peshë më të vogël se normalja, çka mund të rezultojë me problem në sjellje, intelegjencë më të ulët, aftësi më të dobëta motorike dhe çrregullimet e ndërlidhura me lëvizjet. Alkooli Konsumimi i alkoolit i shton gjasat që femra të ketë abort spontan, ose të ketë lindje të parakohshme. Alkooli mund të shkaktojë një sere problemesh fizike, mendore dhe të sjelljes, që quhen sindroma alkoolike fetale. Defektet e mundshme të alkoolit janë: Varësi nga alkooli; Vonesat në rritje para dhe pas lindjes; Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar; Jonormalitetet e fytyrës, sidomos ato të syve; Problemet e zemrës; Prapambetja mendore;
- Page 209 and 210: pove}eto dejnosti, a vo mnogu slu~a
- Page 211 and 212: Od vkupniot broj na slepi lica koj
- Page 213 and 214: Tabela 2. sledat onie na vozrast od
- Page 215 and 216: 10 Etiolo{kiot faktor se razgleduva
- Page 217 and 218: Od navedite rezultati, se zabele`uv
- Page 219 and 220: SUMMARY THE CAUSES OF BLINDNESS IN
- Page 221 and 222: ezi i supeve, për shkak të vësht
- Page 223 and 224: Në tab. 2 janë prezentuar faktor
- Page 225 and 226: Sipas autorëve polak (2,3) inciden
- Page 227 and 228: Shtatzania e shumëfishtë, pesha e
- Page 229 and 230: Marija Saboli}-Asenova 1 , Vesna Sa
- Page 231 and 232: Figura 1. Prisatni visokovoltirani
- Page 233 and 234: emenosta. Razli~ni se mislewata i z
- Page 235 and 236: Vigabatrin (VGB). The diagnosis was
- Page 237 and 238: konsekuenca dëmtuese në funkcioni
- Page 239 and 240: the common features in both cases a
- Page 241 and 242: Figure 2. Several of the common ano
- Page 243 and 244: (7, 9). Congenital heart disease is
- Page 245 and 246: Универзитетска Кли
- Page 247 and 248: Nën lëkurë është shtresa e ind
- Page 249 and 250: Gjatë operacionit Në përfundim t
- Page 251 and 252: Defekti i krijuar pas heqjes së tu
- Page 253 and 254: 3. Borah GL, Hidalgo DA, Wey PD: Re
- Page 255 and 256: RESUME Background: Marfan's Syndrom
- Page 257 and 258: Figure 3 Here ... Figure 3 a- Right
- Page 259: 4. Hindle NW, Crawford JS: Dislocat
- Page 263 and 264: Ketokonazole alkaloid® (Alkaloid),
- Page 265 and 266: Levonelle® (Schering), tableta 0,7
- Page 267 and 268: REZYME: Bioteknologjia ka aplikim t
- Page 269 and 270: • ADN-biblioteka Figura 1 Qëllim
- Page 271 and 272: • Fibroza kistike është çrregu
- Page 273 and 274: PËRFUNDIMI Figura 2 Bioteknologjia
- Page 275 and 276: Tel.++38970 207 350, ++38976 425 47
- Page 277 and 278: Во 70 до 90% од испита
- Page 279 and 280: психијатар, се до н
- Page 281 and 282: this integration of forensic psychi
- Page 283 and 284: Etika mjekësore cakton standarde m
- Page 285 and 286: Dr. sci. Agron M. Rexhepi DORACAK A
- Page 287 and 288: Përgatitja teknike e shkëlqyeshme
- Page 289 and 290: pranishmit i përshëndeti dhe u d
- Page 291 and 292: � Florence LUSTMAN, inspector gen
- Page 293 and 294: TAKIME MJEKËSORE / MEDICAL MEETING
- Page 295 and 296: evista mjeksore ―Praxis Medicus
- Page 297 and 298: 19) Prof. Dr. Bexhet Canhasi, profe
- Page 299 and 300: NGA AKTIVITETET E SHMSHM
- Page 301 and 302: Dr. Omer Xhemali, kardiokirurg, Gje
- Page 303 and 304: - titullin e punimit; - emrin dhe m
- Page 305 and 306: preskoknat vo ovaj broj ili ke nema
- Page 307 and 308: Do të thonin ata që flasin anglis
- Page 309 and 310: Se slozuvam da bidete uste postrogi
Antibiotikët shkaktojnë problem në frymëmarrje dhe shurdhim;<br />
Kontraceptivët shkaktojnë defekte <strong>të</strong> gjymtyrëve dhe <strong>të</strong> meta në organet gjinore;<br />
Acutane ose Retina-A shkakton defekte në fytyrë dhe zemër;<br />
Barnat kundër kancerit shkaktojnë vdekjen e fetusit.<br />
Drogat<br />
Drogat, si kokaina, heroina, barbiturate dhe amfetaminat mund <strong>të</strong> shkaktojnë<br />
deformime trupore, dhe lindjen e fëmijës së vdekur. Këto, dhe drogat e tjera, si<br />
marihuana, PCR, LSD, si dhe drogat inhalatore, shkaktojnë edhe një numër <strong>të</strong> madh<br />
problemesh tjera tek i porsalinduri.<br />
Efektet e marrjes së drogave gja<strong>të</strong> shtatzënisë janë:<br />
Lindja e parakohëshme;<br />
Pesha e vogël në lindje;<br />
Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar;<br />
Të meta gjinore dhe urinare;<br />
Varësia nga droga dhe simptomat e varësisë;<br />
Konvulsionet;<br />
Problemet e frymëmarrjes;<br />
Vonesat në zhvillim;<br />
Problemet në sjellje;<br />
Problemet gja<strong>të</strong> lindjes<br />
Dhe, jo ve<strong>të</strong>m kaq, ekzistojnë edhe shumë substance tjera kimike që janë <strong>të</strong><br />
dëmshme për fetusin.<br />
Pirja e duhanit<br />
Duhani e dëmton shumë fetusin. Nëse një femër pi duhan në kohën kur ajo ësh<strong>të</strong><br />
shtatzënë, edhe fetusi pi njëkohësisht. Femrat shtatzëna që pine duhan kanë rrezik më <strong>të</strong><br />
madh për lindjen e fëmijëve me <strong>të</strong> meta, lindjen e fëmijëve <strong>të</strong> vdekur, gjakderdhje nga<br />
vagjina, lindje <strong>të</strong> parakohshme dhe komplikime gja<strong>të</strong> aktit <strong>të</strong> lindjes. Fëmijët e nënave që<br />
pinë duhan shpesh kanë peshë më <strong>të</strong> vogël se normalja, çka mund <strong>të</strong> rezultojë me<br />
problem në sjellje, intelegjencë më <strong>të</strong> ulët, af<strong>të</strong>si më <strong>të</strong> dobëta motorike dhe çrregullimet<br />
e ndërlidhura me lëvizjet.<br />
Alkooli<br />
Konsumimi i alkoolit i shton gjasat që femra <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> abort spontan, ose <strong>të</strong> ke<strong>të</strong><br />
lindje <strong>të</strong> parakohshme. Alkooli mund <strong>të</strong> shkaktojë një sere problemesh fizike, mendore<br />
dhe <strong>të</strong> sjelljes, që quhen sindroma alkoolike fetale.<br />
Defektet e mundshme <strong>të</strong> alkoolit janë:<br />
Varësi nga alkooli;<br />
Vonesat në rritje para dhe pas lindjes;<br />
Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar;<br />
Jonormalitetet e fytyrës, sidomos ato <strong>të</strong> syve;<br />
Problemet e zemrës;<br />
Prapambetja mendore;