M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati

M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati

14.01.2013 Views

I hereby that all the co-authors have seen and agreed with the contents of the manuscript. With respect Dr. Vilma MEMA Tirana on 1 st December 2008 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// MEDICUS VËSHTRIM / REVIEW GJINEKOLOGJI MEDIKAMENTET DHE SHTATZËNIA - Medicina e bazuar në fakte - Hasmije Izairi–Aliu 1 1 Spitali Gjinekologjik – Akusherik, Çair Hasmije Izairi–Aliu, mjek gjinekolog–akusher Spitali Gjinekologjik – Akusherik, Çair Tel.+389(0)22 627-657 & +389(0)70 829 666 e-mail:preventiva21@yahoo.com Pothuaj çdo gjë që hyn në organizmin e nënës, arrin edhe në embrion, respektivisht në fetus. Në 8 javët e para formimit organizmit ri, ai quhet embrion; në pjesën e mbetur shtatzënisë quhet fetus. Substancat që mund ta dëmtojnë fetusin quhen teratogjene, në cilat numërohen disa medikamente, droga dhe agjen infektues. Medikamentet Barnat mund jenë toksikë si për embrionin, ashtu edhe për fetusin, sidomos në kohën e shtatzënisë së hershme. Ato mund shkaktojnë një sere defektesh lindura, varësisht nga sasia që ësh marrë, kur ësh marrë dhe për sa kohë. Medikamentet më zakonshme që e dëmtojnë fetusin janë: Aspirina shkakton gjakderdhje;

Antibiotikët shkaktojnë problem në frymëmarrje dhe shurdhim; Kontraceptivët shkaktojnë defekte gjymtyrëve dhe meta në organet gjinore; Acutane ose Retina-A shkakton defekte në fytyrë dhe zemër; Barnat kundër kancerit shkaktojnë vdekjen e fetusit. Drogat Drogat, si kokaina, heroina, barbiturate dhe amfetaminat mund shkaktojnë deformime trupore, dhe lindjen e fëmijës së vdekur. Këto, dhe drogat e tjera, si marihuana, PCR, LSD, si dhe drogat inhalatore, shkaktojnë edhe një numër madh problemesh tjera tek i porsalinduri. Efektet e marrjes së drogave gja shtatzënisë janë: Lindja e parakohëshme; Pesha e vogël në lindje; Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar; Të meta gjinore dhe urinare; Varësia nga droga dhe simptomat e varësisë; Konvulsionet; Problemet e frymëmarrjes; Vonesat në zhvillim; Problemet në sjellje; Problemet gja lindjes Dhe, jo vem kaq, ekzistojnë edhe shumë substance tjera kimike që janë dëmshme për fetusin. Pirja e duhanit Duhani e dëmton shumë fetusin. Nëse një femër pi duhan në kohën kur ajo ësh shtatzënë, edhe fetusi pi njëkohësisht. Femrat shtatzëna që pine duhan kanë rrezik më madh për lindjen e fëmijëve me meta, lindjen e fëmijëve vdekur, gjakderdhje nga vagjina, lindje parakohshme dhe komplikime gja aktit lindjes. Fëmijët e nënave që pinë duhan shpesh kanë peshë më vogël se normalja, çka mund rezultojë me problem në sjellje, intelegjencë më ulët, afsi më dobëta motorike dhe çrregullimet e ndërlidhura me lëvizjet. Alkooli Konsumimi i alkoolit i shton gjasat që femra ke abort spontan, ose ke lindje parakohshme. Alkooli mund shkaktojë një sere problemesh fizike, mendore dhe sjelljes, që quhen sindroma alkoolike fetale. Defektet e mundshme alkoolit janë: Varësi nga alkooli; Vonesat në rritje para dhe pas lindjes; Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar; Jonormalitetet e fytyrës, sidomos ato syve; Problemet e zemrës; Prapambetja mendore;

Antibiotikët shkaktojnë problem në frymëmarrje dhe shurdhim;<br />

Kontraceptivët shkaktojnë defekte <strong>të</strong> gjymtyrëve dhe <strong>të</strong> meta në organet gjinore;<br />

Acutane ose Retina-A shkakton defekte në fytyrë dhe zemër;<br />

Barnat kundër kancerit shkaktojnë vdekjen e fetusit.<br />

Drogat<br />

Drogat, si kokaina, heroina, barbiturate dhe amfetaminat mund <strong>të</strong> shkaktojnë<br />

deformime trupore, dhe lindjen e fëmijës së vdekur. Këto, dhe drogat e tjera, si<br />

marihuana, PCR, LSD, si dhe drogat inhalatore, shkaktojnë edhe një numër <strong>të</strong> madh<br />

problemesh tjera tek i porsalinduri.<br />

Efektet e marrjes së drogave gja<strong>të</strong> shtatzënisë janë:<br />

Lindja e parakohëshme;<br />

Pesha e vogël në lindje;<br />

Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar;<br />

Të meta gjinore dhe urinare;<br />

Varësia nga droga dhe simptomat e varësisë;<br />

Konvulsionet;<br />

Problemet e frymëmarrjes;<br />

Vonesat në zhvillim;<br />

Problemet në sjellje;<br />

Problemet gja<strong>të</strong> lindjes<br />

Dhe, jo ve<strong>të</strong>m kaq, ekzistojnë edhe shumë substance tjera kimike që janë <strong>të</strong><br />

dëmshme për fetusin.<br />

Pirja e duhanit<br />

Duhani e dëmton shumë fetusin. Nëse një femër pi duhan në kohën kur ajo ësh<strong>të</strong><br />

shtatzënë, edhe fetusi pi njëkohësisht. Femrat shtatzëna që pine duhan kanë rrezik më <strong>të</strong><br />

madh për lindjen e fëmijëve me <strong>të</strong> meta, lindjen e fëmijëve <strong>të</strong> vdekur, gjakderdhje nga<br />

vagjina, lindje <strong>të</strong> parakohshme dhe komplikime gja<strong>të</strong> aktit <strong>të</strong> lindjes. Fëmijët e nënave që<br />

pinë duhan shpesh kanë peshë më <strong>të</strong> vogël se normalja, çka mund <strong>të</strong> rezultojë me<br />

problem në sjellje, intelegjencë më <strong>të</strong> ulët, af<strong>të</strong>si më <strong>të</strong> dobëta motorike dhe çrregullimet<br />

e ndërlidhura me lëvizjet.<br />

Alkooli<br />

Konsumimi i alkoolit i shton gjasat që femra <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> abort spontan, ose <strong>të</strong> ke<strong>të</strong><br />

lindje <strong>të</strong> parakohshme. Alkooli mund <strong>të</strong> shkaktojë një sere problemesh fizike, mendore<br />

dhe <strong>të</strong> sjelljes, që quhen sindroma alkoolike fetale.<br />

Defektet e mundshme <strong>të</strong> alkoolit janë:<br />

Varësi nga alkooli;<br />

Vonesat në rritje para dhe pas lindjes;<br />

Truri dhe sistemi nervor i pazhvilluar;<br />

Jonormalitetet e fytyrës, sidomos ato <strong>të</strong> syve;<br />

Problemet e zemrës;<br />

Prapambetja mendore;

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!