M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati

M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati

14.01.2013 Views

Kordoni umbilikal rreth qafës dhe asfiksioni perinatal u paraqit si faktor me një strukturë relativisht lar me 25,3% gjegjësisht 13.1%, gjendje këto që janë me strukturë ngjashme, sikurse tek punimi i autores kroate (4). Tek faktorët e rrezikut kategorisë sipas aktit lindjes, lindja e zgjatur ishte me një prezentim lar, tek rastet tona. Por ne nuk kishim dhëna lidhur me a se gja cilës fazë lindja kishte ngecje gja aktit lindjes, meqë sipas autorëve që janë marrur me studimin e faktorëve rrezikut (1,2,3,5,10) ) , ngecjen në fazën e dy lindjes (më tepër se 60 minuta) e kanë përcaktuar si faktor rreziku, përgjegjës, për dëmtimin e pleksusit brahial. Ne dhënat lidhur me kë fazë nuk mund t‘i siguronim për gjitha lindjet e evidentuara si zgjatura, përpos në disa raste tek cilët ësh aplikuar vakum ekstraktori, ku njëherit ësh bërë arsyetimi se ai ësh aplikuar për shkak stazës në fazën e ekspulzionit frytit. Prandaj, me lindje zgjatur llogarim gjitha lindjet mbi 12 orë, duke u bazuar në studimin e autorëve (5), te punimi i cilëve prej 3118 lindurve gjallë, 26 (0.83%) lindje janë me kohëzgjatje mbi 12 orë, derisa te autorja kroate (4) ) me 5.44%. Kur përcaktuam strukturën e dëmtimit sipas formës së menagjimit lindjes, konstatuam se lindja e stimuluar ësh prezente në 54.5% rasteve, por dëmtimi i pleksusit brahial me strukturë lar u paraqit edhe te rastet me lindje spontane. Sipas llojit lindjes - Vakum ekstraktori prezenton në 9,1% rasteve, derisa lindjet sipas Smeli-Weit dhe Bracht-it, tek prezentimet podalike dhe me këmbë frytit, sipas prezentimit janë në 100% rasteve që nënkupton se po aq lindje sa ishin sipas këtyre dy llojeve lindjes, Bracht-it (3 raste) dhe Smeli-Weit-it (4 raste), gjitha përfunduan me dëmtim pleksusit brachial. Shoulder dystocia si një faktor me relevancë lar sipas shumë autorëve cilët analizuan faktorët e rrezikut, derisa bazuar në dhënat nga dokumentacioni mjekësor i rasteve tona, kjo gjendje ësh e konstatuar vem në dy raste. Lindja e stimuluar ësh prezentuar si faktor rreziku edhe te punimi i autorëve grek (1), si edhe ajo me vakum ekstraktor apo me forceps (1,2,3,4,5,10,11). Derisa sholder dystocia si komplikim i paparashikueshëm i aktit lindjes paraqitet si një prej faktorëve kryesor, shkaktar i dëmtimit pleksusit brahial, së bashku me peshën e madhe trupore frytit (1,2,3,5,10,11). Lëndimi më i shpesh përcjellës ësh thyerja e klavikulës tek rastet e përfshira në hulumtimin tonë. Prezantim ngjashëm kanë dhënë edhe autorët grek dhe kroat në punimet e tyre (1,14). Meqë edhe sipas shumë studimeve faktori kryesor pëgjegjës, për dëmtim pleksusit brahial ësh pesha e madhe trupore, në veçanti kemi prezantuar strukturën e rasteve sipas peshës trupore, ku 4/5 e posalindurve gjallë, me dëmtim pleksusit brahial kanë peshë trupore më madhe se 3500 gram. Poashtu një analizë ngjashme kanë bërë edhe autorët (4,5), ku strukturë më e lar poashtu u fitua tek posalindurit, mbi 3500 gram. Apgar-testi ësh me një skore relativisht ul kur dihet se njëra prej elementeve vlerësuese ësh sistemi nervor gjegjësisht reflekset, por njëherit mund je edhe si pasojë e asfiksionit intrauterin dhe perinatal (13.1%) rasteve përfshira në punimin tonë. Edhe autorët grek (1) përshkruan Apgar testin si ul te këta fëmijë. PËRFUNDIMI

Shtatzania e shumëfish, pesha e madhe trupore e frytit, lindja e stimuluar dhe e kombinuar me lindje instrumentale (vakum ekstarktor), e sidomos lindjet sipas Smeli- Weit dhe Bracht, te prezantimet me pelvik gjegjësisht këmbë frytit, janë faktorë me potencial lar rrezikut, për dëmtim pleksusit brahial. Ndonëse shumë nga faktorët e rrezikut, janë paparashikueshëm dhe jopreventabil, megjitha te rastet kur akusheri orientimisht, ka dhëna për faktorët e rrezikut (amnore apo neonatale) ato mnund jenë me vlerë madhe për , në kuptim përzgjedhjes së formës dhe llojit, aktit lindjes. LITERATURA 1. Zafeiriou D, Psychogiou K. Obstetrical brachial plexus plasy, Pediatric Neurology, 2008; 38: 235-242 2. Gosk J, Rutowski R. Obstretical brachial plexus plasy – etiopathogenesis, risk factors, prevention, prognosis, Ginekol Pol. 2004 Oct; 75(10): 814-20. 3. Gosk J, Rutowski R. Analysis of risk factors for perinatal brachial plexus plasy, Ginekol Pol. 2005 Apr; 76(4): 270-6. 4. Stojcević-Polovina M. Risk factors in infants with paresis of the brachial plexus. Acta Med Iugosl. 1986; 40(1): 3-14. 5. Wolf H, Hoeksma A, Oei L.S, Bleeker P O. Obstetric brachial plexus injury: risk factors related to recovery, European Journal of Obstetric&Gynecology and Reproductive Biology 2000; 88:133-138. 6. Zergolern Lj i sur. Pediatria 1, IK Naprijed, Zagreb,1994. 7. Department of Health. NHS maternity statistics, England:1989-90 to 1994-95. Statistical Bulletin 1997/98. London: Department of Health1997. 8. Dodds SD, Wolfe SW, Perinatal brachial plexus plasy. Curr Opin Pediatr, 2000 Feb; 12:40-7. 9. Sjoberg I, Erichs K, Bjerre I. Cause and effect of obstetric(neonatal) brachial plexus plasy, Acta Pediatrica, 2008 Jan, Vol. 77 Issue 3, 357-364. 10. Camus M, Vauthier D, Lefebvre G, Veron P, Darbois Y. Retrospective study of 33 cases of obstetric paralysis of the brachial plexus, J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris), 1988 ;17(2) : 220-8. 11. Evans-Jones G, Kay S P J, Weindling A M, cranny G, Ward A, Bradshaw A, Hernon C. Congenital brachial plasy: incidence, causes and outcome in the United Kingdom and Republic of Ireland, Archives of Disease in Childhood Fetal and Neonatal, 2003; 88: 185 12. Gudmundsson S, Henningsson A Ch, Lindqvist P. Correlation of birth injury with maternal height and birthweight, BJOG: an International Journal of Obsteric and Gynecology, 2004 Dec, Vol 112 Issue 6, 764-767. 13. Mami C, Manganaro R, Paolata A, Lo Monaco I, Gemelli M. Brachial plexus paralysis: its incidence, predisposing factors and outcome, Minerva Ginecol, 1997 May; 49(5);203-6. 14. Jelic A, Marin L, Pracny M, Jelic N. Fractures of the clavicle in neonates, Lijec Vjesn. 1992 Jan-Apr; 114(1-4):32-5.

Shtatzania e shumëfish<strong>të</strong>, pesha e madhe trupore e frytit, lindja e stimuluar dhe e<br />

kombinuar me lindje instrumentale (vakum ekstarktor), e sidomos lindjet sipas Smeli-<br />

Weit dhe Bracht, te prezantimet me pelvik gjegjësisht këmbë <strong>të</strong> frytit, janë faktorë me<br />

potencial <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> <strong>të</strong> rrezikut, për dëmtim <strong>të</strong> pleksusit brahial.<br />

Ndonëse shumë nga faktorët e rrezikut, janë <strong>të</strong> paparashikueshëm dhe jopreventabil,<br />

megjitha<strong>të</strong> te rastet kur akusheri orientimisht, ka <strong>të</strong> dhëna për faktorët e rrezikut (amnore<br />

apo neonatale) ato mnund <strong>të</strong> jenë me vlerë <strong>të</strong> madhe për <strong>të</strong>, në kuptim <strong>të</strong> përzgjedhjes së<br />

formës dhe llojit, <strong>të</strong> aktit <strong>të</strong> lindjes.<br />

LITERATURA<br />

1. Zafeiriou D, Psychogiou K. Obstetrical brachial plexus plasy, Pediatric<br />

Neurology, 2008; 38: 235-242<br />

2. Gosk J, Rutowski R. Obstretical brachial plexus plasy – etiopathogenesis, risk<br />

factors, prevention, prognosis, Ginekol Pol. 2004 Oct; 75(10): 814-20.<br />

3. Gosk J, Rutowski R. Analysis of risk factors for perinatal brachial plexus plasy,<br />

Ginekol Pol. 2005 Apr; 76(4): 270-6.<br />

4. Stojcević-Polovina M. Risk factors in infants with paresis of the brachial plexus.<br />

Acta Med Iugosl. 1986; 40(1): 3-14.<br />

5. Wolf H, Hoeksma A, Oei L.S, Bleeker P O. Obstetric brachial plexus injury: risk<br />

factors related to recovery, European Journal of Obstetric&Gynecology and<br />

Reproductive Biology 2000; 88:133-138.<br />

6. Zergolern Lj i sur. Pediatria 1, IK Naprijed, Zagreb,1994.<br />

7. Department of Health. NHS maternity statistics, England:1989-90 to 1994-95.<br />

Statistical Bulletin 1997/98. London: Department of Health1997.<br />

8. Dodds SD, Wolfe SW, Perinatal brachial plexus plasy. Curr Opin Pediatr, 2000<br />

Feb; 12:40-7.<br />

9. Sjoberg I, Erichs K, Bjerre I. Cause and effect of obstetric(neonatal) brachial<br />

plexus plasy, Acta Pediatrica, 2008 Jan, Vol. 77 Issue 3, 357-364.<br />

10. Camus M, Vauthier D, Lefebvre G, Veron P, Darbois Y. Retrospective study of<br />

33 cases of obstetric paralysis of the brachial plexus, J Gynecol Obstet Biol<br />

Reprod (Paris), 1988 ;17(2) : 220-8.<br />

11. Evans-Jones G, Kay S P J, Weindling A M, cranny G, Ward A, Bradshaw A,<br />

Hernon C. Congenital brachial plasy: incidence, causes and outcome in the United<br />

Kingdom and Republic of Ireland, Archives of Disease in Childhood Fetal and<br />

Neonatal, 2003; 88: 185<br />

12. Gudmundsson S, Henningsson A Ch, Lindqvist P. Correlation of birth injury with<br />

maternal height and birthweight, BJOG: an International Journal of Obsteric and<br />

Gynecology, 2004 Dec, Vol 112 Issue 6, 764-767.<br />

13. Mami C, Manganaro R, Paolata A, Lo Monaco I, Gemelli M. Brachial plexus<br />

paralysis: its incidence, predisposing factors and outcome, Minerva Ginecol, 1997<br />

May; 49(5);203-6.<br />

14. Jelic A, Marin L, Pracny M, Jelic N. Fractures of the clavicle in neonates, Lijec<br />

Vjesn. 1992 Jan-Apr; 114(1-4):32-5.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!