M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
Kordoni umbilikal rreth qafës dhe asfiksioni perinatal u paraqit si faktor me një strukturë të relativisht të lartë me 25,3% gjegjësisht 13.1%, gjendje këto që janë me strukturë të ngjashme, sikurse tek punimi i autores kroate (4). Tek faktorët e rrezikut të kategorisë sipas aktit të lindjes, lindja e zgjatur ishte me një prezentim të lartë, tek rastet tona. Por ne nuk kishim të dhëna lidhur me atë se gjatë cilës fazë lindja kishte ngecje gjatë aktit të lindjes, meqë sipas autorëve që janë marrur me studimin e faktorëve të rrezikut (1,2,3,5,10) ) , ngecjen në fazën e dytë të lindjes (më tepër se 60 minuta) e kanë përcaktuar si faktor rreziku, përgjegjës, për dëmtimin e pleksusit brahial. Ne të dhënat lidhur me këtë fazë nuk mund t‘i siguronim për të gjitha lindjet e evidentuara si të zgjatura, përpos në disa raste tek të cilët është aplikuar vakum ekstraktori, ku njëherit është bërë arsyetimi se ai është aplikuar për shkak të stazës në fazën e ekspulzionit të frytit. Prandaj, me lindje të zgjatur llogaritëm të gjitha lindjet mbi 12 orë, duke u bazuar në studimin e autorëve (5), te punimi i të cilëve prej 3118 të lindurve gjallë, 26 (0.83%) lindje janë me kohëzgjatje mbi 12 orë, derisa te autorja kroate (4) ) me 5.44%. Kur përcaktuam strukturën e dëmtimit sipas formës së menagjimit të lindjes, konstatuam se lindja e stimuluar është prezente në 54.5% të rasteve, por dëmtimi i pleksusit brahial me strukturë të lartë u paraqit edhe te rastet me lindje spontane. Sipas llojit të lindjes - Vakum ekstraktori prezenton në 9,1% të rasteve, derisa lindjet sipas Smeli-Weit dhe Bracht-it, tek prezentimet podalike dhe me këmbë të frytit, sipas prezentimit janë në 100% të rasteve që nënkupton se po aq lindje sa ishin sipas këtyre dy llojeve të lindjes, Bracht-it (3 raste) dhe Smeli-Weit-it (4 raste), të gjitha përfunduan me dëmtim të pleksusit brachial. Shoulder dystocia si një faktor me relevancë të lartë sipas shumë autorëve të cilët analizuan faktorët e rrezikut, derisa bazuar në të dhënat nga dokumentacioni mjekësor i rasteve tona, kjo gjendje është e konstatuar vetëm në dy raste. Lindja e stimuluar është prezentuar si faktor rreziku edhe te punimi i autorëve grek (1), si edhe ajo me vakum ekstraktor apo me forceps (1,2,3,4,5,10,11). Derisa sholder dystocia si komplikim i paparashikueshëm i aktit të lindjes paraqitet si një prej faktorëve kryesor, shkaktar i dëmtimit të pleksusit brahial, së bashku me peshën e madhe trupore të frytit (1,2,3,5,10,11). Lëndimi më i shpeshtë përcjellës është thyerja e klavikulës tek rastet e përfshira në hulumtimin tonë. Prezantim të ngjashëm kanë dhënë edhe autorët grek dhe kroat në punimet e tyre (1,14). Meqë edhe sipas shumë studimeve faktori kryesor pëgjegjës, për dëmtim të pleksusit brahial është pesha e madhe trupore, në veçanti kemi prezantuar strukturën e rasteve sipas peshës trupore, ku 4/5 e të posalindurve gjallë, me dëmtim të pleksusit brahial kanë peshë trupore më të madhe se 3500 gram. Poashtu një analizë të ngjashme kanë bërë edhe autorët (4,5), ku strukturë më e lartë poashtu u fitua tek të posalindurit, mbi 3500 gram. Apgar-testi është me një skore relativisht të ultë kur dihet se njëra prej elementeve vlerësuese është sistemi nervor gjegjësisht reflekset, por njëherit mund të jetë edhe si pasojë e asfiksionit intrauterin dhe perinatal (13.1%) të rasteve të përfshira në punimin tonë. Edhe autorët grek (1) përshkruan Apgar testin si të ultë te këta fëmijë. PËRFUNDIMI
Shtatzania e shumëfishtë, pesha e madhe trupore e frytit, lindja e stimuluar dhe e kombinuar me lindje instrumentale (vakum ekstarktor), e sidomos lindjet sipas Smeli- Weit dhe Bracht, te prezantimet me pelvik gjegjësisht këmbë të frytit, janë faktorë me potencial të lartë të rrezikut, për dëmtim të pleksusit brahial. Ndonëse shumë nga faktorët e rrezikut, janë të paparashikueshëm dhe jopreventabil, megjithatë te rastet kur akusheri orientimisht, ka të dhëna për faktorët e rrezikut (amnore apo neonatale) ato mnund të jenë me vlerë të madhe për të, në kuptim të përzgjedhjes së formës dhe llojit, të aktit të lindjes. LITERATURA 1. Zafeiriou D, Psychogiou K. Obstetrical brachial plexus plasy, Pediatric Neurology, 2008; 38: 235-242 2. Gosk J, Rutowski R. Obstretical brachial plexus plasy – etiopathogenesis, risk factors, prevention, prognosis, Ginekol Pol. 2004 Oct; 75(10): 814-20. 3. Gosk J, Rutowski R. Analysis of risk factors for perinatal brachial plexus plasy, Ginekol Pol. 2005 Apr; 76(4): 270-6. 4. Stojcević-Polovina M. Risk factors in infants with paresis of the brachial plexus. Acta Med Iugosl. 1986; 40(1): 3-14. 5. Wolf H, Hoeksma A, Oei L.S, Bleeker P O. Obstetric brachial plexus injury: risk factors related to recovery, European Journal of Obstetric&Gynecology and Reproductive Biology 2000; 88:133-138. 6. Zergolern Lj i sur. Pediatria 1, IK Naprijed, Zagreb,1994. 7. Department of Health. NHS maternity statistics, England:1989-90 to 1994-95. Statistical Bulletin 1997/98. London: Department of Health1997. 8. Dodds SD, Wolfe SW, Perinatal brachial plexus plasy. Curr Opin Pediatr, 2000 Feb; 12:40-7. 9. Sjoberg I, Erichs K, Bjerre I. Cause and effect of obstetric(neonatal) brachial plexus plasy, Acta Pediatrica, 2008 Jan, Vol. 77 Issue 3, 357-364. 10. Camus M, Vauthier D, Lefebvre G, Veron P, Darbois Y. Retrospective study of 33 cases of obstetric paralysis of the brachial plexus, J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris), 1988 ;17(2) : 220-8. 11. Evans-Jones G, Kay S P J, Weindling A M, cranny G, Ward A, Bradshaw A, Hernon C. Congenital brachial plasy: incidence, causes and outcome in the United Kingdom and Republic of Ireland, Archives of Disease in Childhood Fetal and Neonatal, 2003; 88: 185 12. Gudmundsson S, Henningsson A Ch, Lindqvist P. Correlation of birth injury with maternal height and birthweight, BJOG: an International Journal of Obsteric and Gynecology, 2004 Dec, Vol 112 Issue 6, 764-767. 13. Mami C, Manganaro R, Paolata A, Lo Monaco I, Gemelli M. Brachial plexus paralysis: its incidence, predisposing factors and outcome, Minerva Ginecol, 1997 May; 49(5);203-6. 14. Jelic A, Marin L, Pracny M, Jelic N. Fractures of the clavicle in neonates, Lijec Vjesn. 1992 Jan-Apr; 114(1-4):32-5.
- Page 175 and 176: Amputation is not only a loss of a
- Page 177 and 178: influence of different demographic
- Page 179 and 180: informed their doctor for use of al
- Page 181 and 182: 16. Moore, J., Phipps, K., Marcer,
- Page 183 and 184: mostra të cilat u morrën në 5 sa
- Page 185 and 186: 12 dysheme kontaminim 13 parvaz dri
- Page 187 and 188: 8. pllake muri neg 9. dysheme konta
- Page 189 and 190: Inspektimet e mbikqyrjes të person
- Page 191 and 192: FAKTORËT PREDISPOZUES TË PNEUMONI
- Page 193 and 194: variable të shpërndarë normalish
- Page 195 and 196: përdorur kritere specifike për t
- Page 197 and 198: Key words : mechanical ventilation,
- Page 199 and 200: Sëmundjet kronike janë konfirmuar
- Page 201 and 202: DIURETIKËT ANTIDIABETIKËT KARDIOT
- Page 203 and 204: Nga tabela 3 vijmë në përfundim
- Page 205 and 206: Frakturat osteoporotike mbesin prob
- Page 207 and 208: 15. Gurwitz JH, Soumerai SB, Avorn
- Page 209 and 210: pove}eto dejnosti, a vo mnogu slu~a
- Page 211 and 212: Od vkupniot broj na slepi lica koj
- Page 213 and 214: Tabela 2. sledat onie na vozrast od
- Page 215 and 216: 10 Etiolo{kiot faktor se razgleduva
- Page 217 and 218: Od navedite rezultati, se zabele`uv
- Page 219 and 220: SUMMARY THE CAUSES OF BLINDNESS IN
- Page 221 and 222: ezi i supeve, për shkak të vësht
- Page 223 and 224: Në tab. 2 janë prezentuar faktor
- Page 225: Sipas autorëve polak (2,3) inciden
- Page 229 and 230: Marija Saboli}-Asenova 1 , Vesna Sa
- Page 231 and 232: Figura 1. Prisatni visokovoltirani
- Page 233 and 234: emenosta. Razli~ni se mislewata i z
- Page 235 and 236: Vigabatrin (VGB). The diagnosis was
- Page 237 and 238: konsekuenca dëmtuese në funkcioni
- Page 239 and 240: the common features in both cases a
- Page 241 and 242: Figure 2. Several of the common ano
- Page 243 and 244: (7, 9). Congenital heart disease is
- Page 245 and 246: Универзитетска Кли
- Page 247 and 248: Nën lëkurë është shtresa e ind
- Page 249 and 250: Gjatë operacionit Në përfundim t
- Page 251 and 252: Defekti i krijuar pas heqjes së tu
- Page 253 and 254: 3. Borah GL, Hidalgo DA, Wey PD: Re
- Page 255 and 256: RESUME Background: Marfan's Syndrom
- Page 257 and 258: Figure 3 Here ... Figure 3 a- Right
- Page 259 and 260: 4. Hindle NW, Crawford JS: Dislocat
- Page 261 and 262: Antibiotikët shkaktojnë problem n
- Page 263 and 264: Ketokonazole alkaloid® (Alkaloid),
- Page 265 and 266: Levonelle® (Schering), tableta 0,7
- Page 267 and 268: REZYME: Bioteknologjia ka aplikim t
- Page 269 and 270: • ADN-biblioteka Figura 1 Qëllim
- Page 271 and 272: • Fibroza kistike është çrregu
- Page 273 and 274: PËRFUNDIMI Figura 2 Bioteknologjia
- Page 275 and 276: Tel.++38970 207 350, ++38976 425 47
Kordoni umbilikal rreth qafës dhe asfiksioni perinatal u paraqit si faktor me një<br />
strukturë <strong>të</strong> relativisht <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> me 25,3% gjegjësisht 13.1%, gjendje këto që janë me<br />
strukturë <strong>të</strong> ngjashme, sikurse tek punimi i autores kroate (4).<br />
Tek faktorët e rrezikut <strong>të</strong> kategorisë sipas aktit <strong>të</strong> lindjes, lindja e zgjatur ishte me<br />
një prezentim <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>, tek rastet tona. Por ne nuk kishim <strong>të</strong> dhëna lidhur me a<strong>të</strong> se gja<strong>të</strong><br />
cilës fazë lindja kishte ngecje gja<strong>të</strong> aktit <strong>të</strong> lindjes, meqë sipas autorëve që janë marrur<br />
me studimin e faktorëve <strong>të</strong> rrezikut (1,2,3,5,10) ) , ngecjen në fazën e dy<strong>të</strong> <strong>të</strong> lindjes (më<br />
tepër se 60 minuta) e kanë përcaktuar si faktor rreziku, përgjegjës, për dëmtimin e<br />
pleksusit brahial. Ne <strong>të</strong> dhënat lidhur me kë<strong>të</strong> fazë nuk mund t‘i siguronim për <strong>të</strong> gjitha<br />
lindjet e evidentuara si <strong>të</strong> zgjatura, përpos në disa raste tek <strong>të</strong> cilët ësh<strong>të</strong> aplikuar vakum<br />
ekstraktori, ku njëherit ësh<strong>të</strong> bërë arsyetimi se ai ësh<strong>të</strong> aplikuar për shkak <strong>të</strong> stazës në<br />
fazën e ekspulzionit <strong>të</strong> frytit. Prandaj, me lindje <strong>të</strong> zgjatur llogari<strong>të</strong>m <strong>të</strong> gjitha lindjet mbi<br />
12 orë, duke u bazuar në studimin e autorëve (5), te punimi i <strong>të</strong> cilëve prej 3118 <strong>të</strong><br />
lindurve gjallë, 26 (0.83%) lindje janë me kohëzgjatje mbi 12 orë, derisa te autorja kroate<br />
(4) ) me 5.44%.<br />
Kur përcaktuam strukturën e dëmtimit sipas formës së menagjimit <strong>të</strong> lindjes,<br />
konstatuam se lindja e stimuluar ësh<strong>të</strong> prezente në 54.5% <strong>të</strong> rasteve, por dëmtimi i<br />
pleksusit brahial me strukturë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> u paraqit edhe te rastet me lindje spontane. Sipas<br />
llojit <strong>të</strong> lindjes - Vakum ekstraktori prezenton në 9,1% <strong>të</strong> rasteve, derisa lindjet sipas<br />
Smeli-Weit dhe Bracht-it, tek prezentimet podalike dhe me këmbë <strong>të</strong> frytit, sipas<br />
prezentimit janë në 100% <strong>të</strong> rasteve që nënkupton se po aq lindje sa ishin sipas këtyre dy<br />
llojeve <strong>të</strong> lindjes, Bracht-it (3 raste) dhe Smeli-Weit-it (4 raste), <strong>të</strong> gjitha përfunduan me<br />
dëmtim <strong>të</strong> pleksusit brachial.<br />
Shoulder dystocia si një faktor me relevancë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> sipas shumë autorëve <strong>të</strong> cilët<br />
analizuan faktorët e rrezikut, derisa bazuar në <strong>të</strong> dhënat nga dokumentacioni mjekësor i<br />
rasteve tona, kjo gjendje ësh<strong>të</strong> e konstatuar ve<strong>të</strong>m në dy raste.<br />
Lindja e stimuluar ësh<strong>të</strong> prezentuar si faktor rreziku edhe te punimi i autorëve<br />
grek (1), si edhe ajo me vakum ekstraktor apo me forceps (1,2,3,4,5,10,11). Derisa<br />
sholder dystocia si komplikim i paparashikueshëm i aktit <strong>të</strong> lindjes paraqitet si një prej<br />
faktorëve kryesor, shkaktar i dëmtimit <strong>të</strong> pleksusit brahial, së bashku me peshën e madhe<br />
trupore <strong>të</strong> frytit (1,2,3,5,10,11).<br />
Lëndimi më i shpesh<strong>të</strong> përcjellës ësh<strong>të</strong> thyerja e klavikulës tek rastet e përfshira<br />
në hulumtimin tonë. Prezantim <strong>të</strong> ngjashëm kanë dhënë edhe autorët grek dhe kroat në<br />
punimet e tyre (1,14).<br />
Meqë edhe sipas shumë studimeve faktori kryesor pëgjegjës, për dëmtim <strong>të</strong><br />
pleksusit brahial ësh<strong>të</strong> pesha e madhe trupore, në veçanti kemi prezantuar strukturën e<br />
rasteve sipas peshës trupore, ku 4/5 e <strong>të</strong> posalindurve gjallë, me dëmtim <strong>të</strong> pleksusit<br />
brahial kanë peshë trupore më <strong>të</strong> madhe se 3500 gram. Poashtu një analizë <strong>të</strong> ngjashme<br />
kanë bërë edhe autorët (4,5), ku strukturë më e lar<strong>të</strong> poashtu u fitua tek <strong>të</strong> posalindurit,<br />
mbi 3500 gram.<br />
Apgar-testi ësh<strong>të</strong> me një skore relativisht <strong>të</strong> ul<strong>të</strong> kur dihet se njëra prej<br />
elementeve vlerësuese ësh<strong>të</strong> sistemi nervor gjegjësisht reflekset, por njëherit mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong><br />
edhe si pasojë e asfiksionit intrauterin dhe perinatal (13.1%) <strong>të</strong> rasteve <strong>të</strong> përfshira në<br />
punimin tonë. Edhe autorët grek (1) përshkruan Apgar testin si <strong>të</strong> ul<strong>të</strong> te këta fëmijë.<br />
PËRFUNDIMI