M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
Në tabelën 3 si faktor rreziku i parezës së pleksusit brakial pesha e madhe trupore u gjet te 75.7%, dhe ate te fëmijët me peshë mbi 3500 gram. Mesatarja e peshës trupore të posalindurve me dëmtim të pleksusit brahial, të përfshirë në pnimin tonë, ishte 3950 ± 612.1. Tabela 3. Struktura e të posalindurve me dëmtim të pleksusit brachial, sipas peshës trupore Grup-pesha ( gram ) N (%) 1501-2000 1 (1.0) 2001-2500 1 (1.0) 2501-3000 6 (6.1) 3001-3500 16 (16.2) 3501-4000 28 (28.3) 4001-4500 30 (30.3) 4501-5000 14 (14.1) 5000+ 3 (3.0) Mesatarja ± DS 3950 ± 612.1 Rangu 1600 - 5100 Te këta të posalindur edhe Apgar testi ishte me vlerë relativisht të ultë, në minutën e parë 6.0 ± 1.7 dhe në minutën e pestë 7.5 ± 1.1. DISKUTIMI Dëmtimi i pleksusit brahial tek të posalindurit, paraqet një komplikim të shtatzanisë dhe të aktit të lindjes, incidenca e të cilit ka mbetur e njejtë, për shumë dekada. Një numër i madh i faktorëve të rrezikut kontribojnë në shfaqjen e dëmtimit të pleksusit brahial, por ende etiologjia mbetet e pasqjaruar në tërësi (1). Ne si profesionist të cilët e kemi barrën kryesore në rehabilitimin e këtyre fëmijëve, shpesh ballafaqohemi me pengesa të shumta në punën tonë, në rradhë të parë për shkak se kemi të bëjmë me të sëmurë të një kategorie më të ndieshme të popullatës. Prandaj, hulumtimin tonë e drejtuam, në kuptim të analizës së faktorëve etiologjik më të shpeshtë, të dëmtimit të pleksusit brahial, tek të posalindurit e lindur gjallë, në Klinikën Gjinekologjike dhe Obstetrike, në Prishtinë, që eventualisht të mund të shqyrtojmë mundësinë e parandalimit të tyre. Gjatë punës tonë kemi hasur në vështërsi në kuptim të dhënave jo të mjaftueshme, në dokumentacionin mjekësor të të posalindurve apo të nënave të tyre (si të peshës trupore të nënës, përmasave anatomike të pelvikut të nënës). Incidenca e rasteve me dëmtim të pleksusit brahial, tek ne është 2,3 në 1000 të posalindur gjalllë.
Sipas autorëve polak (2,3) incidenca e rasteve është 0.35-5 raste në 1000 të lindur të gjallë, ngjashëm me atë të autorëve italian (13) 5/1000, derisa sipas autorëve të punimit nga Britania e Madhe (11) incidenca e rasteve ësht 0.42 për 1000 të posalindur gjallë. Sipas autorëve grek (1) incidenca e rasteve ësht 0.38-3 për 1000 fëmijë të lindur gjallë, në shtete të zhvilluara. Ky rangim aq i gjërë mund të jetë si pasojë e dallimit ndërmjet popullatës së ndryshme të analizuar, ku mesatarja e peshës trupore të të posalindurve (njëri prej faktorëve kryesor të rrezikut), të regjioneve të ndryshme gjeografike, është e ndryshme. Poashtu, edhe përmirësimi i teknikave obstetrike mund të ndikoj në incidencë më të ultë të dëmtimit (1). Por, pavarsisht nga avansimet në teknologji, ky raport i dëmtimit ka mbetur i njejtë. Kjo gjë mund të jetë si pasojë e rritjes së mesatarës së peshës trupore (7) që reflektohet nga përmirësimi i kujdesit prenatal si dhe nga shfaqja e paparashikuehsme e gjendjes së quajtur si shoulder dystocia, që nënkupton ngujimin e pjesës së përparme të supit të frytit nën simfizën pubike të nënës, kur veç koka ka dalur nga kanali i lindjes (8). Te rastet tona ana e djathtë ishte më e përfshirë në lëndim, që përkon me të dhënat e punimit (4), derisa gjinia mashkullore poashtu është më e përfshirë sesa ajo femrore, gjë që ndoshta mund të shpjegohet me atë se, fryti i gjinisë mashkullore arrinë masë (peshë dhe gjatësi) intrauterine më të madhe trupore. Faktorët e rrezikut për dëmtim të pleksusit brahial sipas autorit Dimitros (1) mund të ndahen në tri kategori: amnorë, neonatal dhe të aktit të lindjes. Një ndarje të tillë e kemi bërë edhe ne në hulumtimin tonë, gjatë analizës së faktorëve të rrezikut, ku nga faktorët amnorë - shtatzania e shumëfisht dhe lëngu amniotik i gjelbër u paraqitën si faktor me prezentim më të shpeshtë. Shtatzania e shumëfishtë gjithashtu është prezentuar si faktor rreziku në hulumtimet e autorëve (1,2,3,4,9,10). Faktorët si diabeti mellit dhe obeziteti i nënës janë faktorë me relevancë edhe më të madhe sipas autorëve (1,2,3,10,12) të cilat gjendje ndërlidhen pastaj me peshë të madhe trupore të frytit. Meqë në punimin tonë në mesin e nënave ishin vetëm 2 raste me diabet mellit (ne ato i paraqitëm së bashku me sëmundjet tjera të nënës gjatë shtatzanisë), nuk t‘i përshkruhej ndonjë rol i rëndësishëm, derisa analizën e peshës trupore të nënës si faktor eventual rreziku, për shkak të dhënave të mangëta, nuk na ishte bërë e mundur që ta analizonim. Lidhur me lëngun amniotik të gjelbër, nuk kemi të dhëna konkrete nga autorët tjerë, por ne supozuam se kjo lidhmëri ndoshta mund të shpjegohet me asfiksinë intrauterine të frytit, duke u bazuar në atë se asfiksia perinatale sipas autorit Polovina (4) u paraqit si faktor rreziku me strukturë të lartë te të posalindurit, me diagnozë të dëmtimit të pleksusit brahial. Pesha e madhe trupore u paraqit si faktor me prezentim më të lartë tek rastet tona, në kuadër të kategorisë së faktorëve neonatal. Edhe gjendjet tjera si kordoni umbilikal rreth qafës dhe asfiksioni i frytit, kishin prezentim të lartë, tek rastet e përfshira në punimin tonë. Pesha e madhe trupore është faktor me distribuim struktural shumë të lartë, dhe njëri nga faktorët kryesor për shfaqjen e dëmtimit të pleksusit brahial(1,2,3,4,5,9,10,11,12,13).
- Page 173 and 174: sinjifikancë të rëndësishme sta
- Page 175 and 176: Amputation is not only a loss of a
- Page 177 and 178: influence of different demographic
- Page 179 and 180: informed their doctor for use of al
- Page 181 and 182: 16. Moore, J., Phipps, K., Marcer,
- Page 183 and 184: mostra të cilat u morrën në 5 sa
- Page 185 and 186: 12 dysheme kontaminim 13 parvaz dri
- Page 187 and 188: 8. pllake muri neg 9. dysheme konta
- Page 189 and 190: Inspektimet e mbikqyrjes të person
- Page 191 and 192: FAKTORËT PREDISPOZUES TË PNEUMONI
- Page 193 and 194: variable të shpërndarë normalish
- Page 195 and 196: përdorur kritere specifike për t
- Page 197 and 198: Key words : mechanical ventilation,
- Page 199 and 200: Sëmundjet kronike janë konfirmuar
- Page 201 and 202: DIURETIKËT ANTIDIABETIKËT KARDIOT
- Page 203 and 204: Nga tabela 3 vijmë në përfundim
- Page 205 and 206: Frakturat osteoporotike mbesin prob
- Page 207 and 208: 15. Gurwitz JH, Soumerai SB, Avorn
- Page 209 and 210: pove}eto dejnosti, a vo mnogu slu~a
- Page 211 and 212: Od vkupniot broj na slepi lica koj
- Page 213 and 214: Tabela 2. sledat onie na vozrast od
- Page 215 and 216: 10 Etiolo{kiot faktor se razgleduva
- Page 217 and 218: Od navedite rezultati, se zabele`uv
- Page 219 and 220: SUMMARY THE CAUSES OF BLINDNESS IN
- Page 221 and 222: ezi i supeve, për shkak të vësht
- Page 223: Në tab. 2 janë prezentuar faktor
- Page 227 and 228: Shtatzania e shumëfishtë, pesha e
- Page 229 and 230: Marija Saboli}-Asenova 1 , Vesna Sa
- Page 231 and 232: Figura 1. Prisatni visokovoltirani
- Page 233 and 234: emenosta. Razli~ni se mislewata i z
- Page 235 and 236: Vigabatrin (VGB). The diagnosis was
- Page 237 and 238: konsekuenca dëmtuese në funkcioni
- Page 239 and 240: the common features in both cases a
- Page 241 and 242: Figure 2. Several of the common ano
- Page 243 and 244: (7, 9). Congenital heart disease is
- Page 245 and 246: Универзитетска Кли
- Page 247 and 248: Nën lëkurë është shtresa e ind
- Page 249 and 250: Gjatë operacionit Në përfundim t
- Page 251 and 252: Defekti i krijuar pas heqjes së tu
- Page 253 and 254: 3. Borah GL, Hidalgo DA, Wey PD: Re
- Page 255 and 256: RESUME Background: Marfan's Syndrom
- Page 257 and 258: Figure 3 Here ... Figure 3 a- Right
- Page 259 and 260: 4. Hindle NW, Crawford JS: Dislocat
- Page 261 and 262: Antibiotikët shkaktojnë problem n
- Page 263 and 264: Ketokonazole alkaloid® (Alkaloid),
- Page 265 and 266: Levonelle® (Schering), tableta 0,7
- Page 267 and 268: REZYME: Bioteknologjia ka aplikim t
- Page 269 and 270: • ADN-biblioteka Figura 1 Qëllim
- Page 271 and 272: • Fibroza kistike është çrregu
- Page 273 and 274: PËRFUNDIMI Figura 2 Bioteknologjia
Sipas autorëve polak (2,3) incidenca e rasteve ësh<strong>të</strong> 0.35-5 raste në 1000 <strong>të</strong> lindur<br />
<strong>të</strong> gjallë, ngjashëm me a<strong>të</strong> <strong>të</strong> autorëve italian (13) 5/1000, derisa sipas autorëve <strong>të</strong> punimit<br />
nga Britania e Madhe (11) incidenca e rasteve ësht 0.42 për 1000 <strong>të</strong> posalindur gjallë.<br />
Sipas autorëve grek (1) incidenca e rasteve ësht 0.38-3 për 1000 fëmijë <strong>të</strong> lindur gjallë, në<br />
shtete <strong>të</strong> zhvilluara.<br />
Ky rangim aq i gjërë mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> si pasojë e dallimit ndërmjet populla<strong>të</strong>s së<br />
ndryshme <strong>të</strong> analizuar, ku mesatarja e peshës trupore <strong>të</strong> <strong>të</strong> posalindurve (njëri prej<br />
faktorëve kryesor <strong>të</strong> rrezikut), <strong>të</strong> regjioneve <strong>të</strong> ndryshme gjeografike, ësh<strong>të</strong> e ndryshme.<br />
Poashtu, edhe përmirësimi i teknikave obstetrike mund <strong>të</strong> ndikoj në incidencë më <strong>të</strong> ul<strong>të</strong><br />
<strong>të</strong> dëmtimit (1).<br />
Por, pavarsisht nga avansimet në teknologji, ky raport i dëmtimit ka mbetur i<br />
njej<strong>të</strong>. Kjo gjë mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> si pasojë e rritjes së mesatarës së peshës trupore (7) që<br />
reflektohet nga përmirësimi i kujdesit prenatal si dhe nga shfaqja e paparashikuehsme e<br />
gjendjes së quajtur si shoulder dystocia, që nënkupton ngujimin e pjesës së përparme <strong>të</strong><br />
supit <strong>të</strong> frytit nën simfizën pubike <strong>të</strong> nënës, kur veç koka ka dalur nga kanali i lindjes (8).<br />
Te rastet tona ana e djath<strong>të</strong> ishte më e përfshirë në lëndim, që përkon me <strong>të</strong><br />
dhënat e punimit (4), derisa gjinia mashkullore poashtu ësh<strong>të</strong> më e përfshirë sesa ajo<br />
femrore, gjë që ndoshta mund <strong>të</strong> shpjegohet me a<strong>të</strong> se, fryti i gjinisë mashkullore arrinë<br />
masë (peshë dhe gja<strong>të</strong>si) intrauterine më <strong>të</strong> madhe trupore.<br />
Faktorët e rrezikut për dëmtim <strong>të</strong> pleksusit brahial sipas autorit Dimitros (1) mund<br />
<strong>të</strong> ndahen në tri kategori: amnorë, neonatal dhe <strong>të</strong> aktit <strong>të</strong> lindjes.<br />
Një ndarje <strong>të</strong> tillë e kemi bërë edhe ne në hulumtimin tonë, gja<strong>të</strong> analizës së<br />
faktorëve <strong>të</strong> rrezikut, ku nga faktorët amnorë - shtatzania e shumëfisht dhe lëngu<br />
amniotik i gjelbër u paraqi<strong>të</strong>n si faktor me prezentim më <strong>të</strong> shpesh<strong>të</strong>.<br />
Shtatzania e shumëfish<strong>të</strong> gjithashtu ësh<strong>të</strong> prezentuar si faktor rreziku në<br />
hulumtimet e autorëve (1,2,3,4,9,10).<br />
Faktorët si diabeti mellit dhe obeziteti i nënës janë faktorë me relevancë edhe më<br />
<strong>të</strong> madhe sipas autorëve (1,2,3,10,12) <strong>të</strong> cilat gjendje ndërlidhen pastaj me peshë <strong>të</strong><br />
madhe trupore <strong>të</strong> frytit. Meqë në punimin tonë në mesin e nënave ishin ve<strong>të</strong>m 2 raste me<br />
diabet mellit (ne ato i paraqi<strong>të</strong>m së bashku me sëmundjet tjera <strong>të</strong> nënës gja<strong>të</strong> shtatzanisë),<br />
nuk t‘i përshkruhej ndonjë rol i rëndësishëm, derisa analizën e peshës trupore <strong>të</strong> nënës si<br />
faktor eventual rreziku, për shkak <strong>të</strong> dhënave <strong>të</strong> mangëta, nuk na ishte bërë e mundur që<br />
ta analizonim.<br />
Lidhur me lëngun amniotik <strong>të</strong> gjelbër, nuk kemi <strong>të</strong> dhëna konkrete nga autorët<br />
tjerë, por ne supozuam se kjo lidhmëri ndoshta mund <strong>të</strong> shpjegohet me asfiksinë<br />
intrauterine <strong>të</strong> frytit, duke u bazuar në a<strong>të</strong> se asfiksia perinatale sipas autorit Polovina (4)<br />
u paraqit si faktor rreziku me strukturë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> te <strong>të</strong> posalindurit, me diagnozë <strong>të</strong> dëmtimit<br />
<strong>të</strong> pleksusit brahial.<br />
Pesha e madhe trupore u paraqit si faktor me prezentim më <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> tek rastet tona,<br />
në kuadër <strong>të</strong> kategorisë së faktorëve neonatal. Edhe gjendjet tjera si kordoni umbilikal<br />
rreth qafës dhe asfiksioni i frytit, kishin prezentim <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>, tek rastet e përfshira në<br />
punimin tonë.<br />
Pesha e madhe trupore ësh<strong>të</strong> faktor me distribuim struktural shumë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>, dhe<br />
njëri nga faktorët kryesor për shfaqjen e dëmtimit <strong>të</strong> pleksusit<br />
brahial(1,2,3,4,5,9,10,11,12,13).