M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
me farmacistin klinik paraqesin metodë efektive <strong>të</strong> rishikimit <strong>të</strong> barnave për reziden<strong>të</strong>t e<br />
sh<strong>të</strong>pisë së pleqve.<br />
Fjalë kyçe: : barnat, pleq<strong>të</strong>, sëmundjet kronike<br />
Medicus 2009, Vol. XI (1):<br />
HYRJE<br />
Plakja përfaqëson një periudhë je<strong>të</strong>sore kur egzistojnë shumë humbje: humbja e<br />
mobilitetit <strong>të</strong> pacientit, produktivitetit, dobishmërisë, pamjes trupore, zvogëlimi i kohës<br />
së mbetur <strong>të</strong> je<strong>të</strong>s, shëndetit, <strong>të</strong> ardhurave dhe statusit (1).<br />
Reziden<strong>të</strong>t e vje<strong>të</strong>r në Sh<strong>të</strong>pinë e Pleqve janë shpesh <strong>të</strong> dobët fizikisht dhe kanë<br />
probleme degjenerative progresive. Ata marrin shumë barëna dhe janë në rrezik <strong>të</strong> lar<strong>të</strong><br />
nga efektet anësore <strong>të</strong> barënave (4). Mjeku i përgjithshëm nuk i rishikon shumicën e<br />
barënave që i marrin reziden<strong>të</strong>t në Sh<strong>të</strong>pinë e Pleqve. Farmacisti klinik ka mundësi dhe<br />
mjete që ta bëjë rishikimin e administrimit <strong>të</strong> barënave dhe më pas t‘i jep sugjerimet, <strong>të</strong><br />
cilat zakonisht janë <strong>të</strong> pranueshme. Farmacisti shpesh rekomandon ndryshime <strong>të</strong><br />
rëndësishme <strong>të</strong> barënave për reziden<strong>të</strong>t e sh<strong>të</strong>pisë së pleqve, <strong>të</strong> cilat pranohen mirë nga<br />
ata si edhe implementohen nga mjekët e tyre (4).<br />
Sipas autorit Wegg, 70% e personave mbi moshën 65 vjeçare kane ndonjë lloj <strong>të</strong><br />
sëmundjes kronike. Tre sëmundjet kryesore për personat e moshuar janë: (1) sëmundjet e<br />
zemrës, (2) problemet me <strong>të</strong> pamurit dhe (3) artroza (16).<br />
Barnat psikotrope dallohen nga hipnotikët dhe nga depresorët e tjerë <strong>të</strong> SNQ,<br />
ngase edhe në doza <strong>të</strong> mëdha nuk ushtrojnë veprim anestetik, megjithëse deri në një masë<br />
shkaktojnë njëfarë letargjie. Diazepami bënë pjesë në grupin e anksiolitikëve<br />
benzodiazepinikë, <strong>të</strong> cilët përdoren për përmirësimin e përkohshëm <strong>të</strong> ankthit <strong>të</strong> rëndë.<br />
Barnat që veprojnë në sistemin kardiovaskular janë: glikozidet kardiotonike,<br />
antiaritmikët, antihipertenzivët, vazodilatatorët, vazokonstriktorët dhe<br />
antiateroskleretikët. Enalaprili hyn në grupin e barnave antihipertensivë.<br />
QËLLIMI I PUNIMIT<br />
Punimi ka për qëllim që ta paraqe<strong>të</strong>:<br />
1. Distribuimin e reziden<strong>të</strong>ve <strong>të</strong> Sh<strong>të</strong>pisë së Pleqve sipas gjinisë, moshës dhe<br />
kombësisë.<br />
2. Të determinojë prevalencën e sëmundjeve kronike dhe<br />
3. Ta caktojë barin më <strong>të</strong> shpesh<strong>të</strong> <strong>të</strong> përdorur.<br />
MATERIALI DHE METODAT<br />
Të dhënat për kë<strong>të</strong> punim janë marr në Sh<strong>të</strong>pinë e Pleqve në Prishtinë. Në mënyrë<br />
prospektive, në përcjellje 6 mujore, gja<strong>të</strong> periudhës korrik 2008- dhjetor2008, janë<br />
analizuar parametrat për reziden<strong>të</strong>t e sh<strong>të</strong>pisë së pleqve në Prishtinë. Në studim janë<br />
kyçur <strong>të</strong> gjithë reziden<strong>të</strong>t.