M E D I C U S - Shoqata e Mjekëve Shqiptarë të Maqedonisë-Hipokrati

1. Të paraqesim rolin e motivimit, gjegjësisht gjendjes psikike në kohëzgjatjen dhe
shkallën e rehabilitimit dhe
2. Të analizojmë ndikimin e sëmundjeve tjera shoqëruese të të sëmurit me amputim të
gjymtyrëve të poshtme, në kohëzgjatjen dhe shkallën e rehabilitimit.
MATERIALI DHE METODA
Pacientët
Në studim janë të kyçur 101 raste me diagnozë të amputimit të gjymtyrëve të
poshtme, të bazuar në Terminologjinë Procedurale Mjekësore Aktuale: kodi për amputim
të gjymtyrëve të poshtme. Në punim janë përfshirë vetëm të sëmurët me amputim të
gjymtyrëve të poshtme, si pasojë e lëndimit me armë të zjarrit, dhe të cilët ishin në
rehabilitim mjekësor në periudhën kohore, korrik 1999 – qershor 2001, në Qendrën
Nacionale Orto Protetike - ―QNOP‖ në Prishtinë. Gjithashtu, në këtë studim janë kyçur
vetëm rastet të cilët ka qenë e mundur të përcillen së paku për 6 muaj, pas përfundimit të
trajnimit me protezë provizore.
Procedurat dhe metodat
Hulumtimi është retrospektiv dhe analitik, i tipit case-study. Analiza është bërë në
drejtim të ndikimit të prediktorëve në determinatet e një rehabilitimi mjekësor gjegjësisht
në kohëzgjatjen dhe shkallën e rehabilitimit.
Për analizë më të saktë të kohëzgjatjes dhe shkallës së rehabilitimit, janë formuar
grupe sa më homogjene, duke e marrur si kriter llojin e amputimit.
Për vlerësimin e shkallës së rehabilitimit janë formuar katër grupe krahasuese,
duke u bazuar në formularin e parashtruar nga Handicap International, lidhur me
vlerësimin e rehabilitimit mjekësor gjegjësisht protetimit, të të sëmurëve me amputim të
gjymtyrëve të poshtme, si pasojë e lëndimit me armë të zjarrit. Më pastaj, është bërë dhe
modifikimi i saj në bazë të suksesit të arritur të rasteve tona, në tri shkallë të rehabilitimi.
I – Të ecurit normal, të cilët i përmbushin në tërësi parametrat që e
karakterizojnë të ecurit normal apo të cilët kishin ndonjë devijim të lehtë nga të
ecurit korrekt, por të cilët tërërsisht ishin të pavarur nga ortozat;
II – Të ecurit pjesërisht të varur nga ortozat - ortozat i përdorin në kushte
klimatike dhe terrene të vështira dhe
III – Të ecurit e varur nga ortozat - vazhdimisht i përdorin ortozat, në kushte
brenda dhe jashtashtëpiake
Roli i motivimit, në rehabilitimin e të sëmurëve me amputim të gjymtyrëve të
poshtme, është analizuar sipas tri modaliteteve:
i motivuar – kur pacienti ishte i gatshëm për bashkëpunim, kishte vullnet dhe
vetbesim, dhe rrallëherë ankohej për protezën e tij;
pjesërisht i motivuar – kur më pak bashkëpunonte, tregonte brengosje,
ndonjëherë vetkeqardhje, shpesh ankohej për protezën e tij;
jo i motivuar – kur i sëmuri me amputim nuk ishte i gatshëm për bashkëpunim,
shprehte emocione të ndryshme si frikë, apati apo edhe anksiozë, hidhërim, ishte i
pakënaqur edhe me ekuipin rehabilitues dhe protezën e tij.