Shqip

HYRJE
Marrëdhëniet e Republikës së Kosovës me Bashkimin Evropian
Në vitin 1999, BE-ja propozoi themelimin e procesit të Stabilizim Asociimit për vendet e
Ballkanit Perëndimor, si kornizë për udhëzimin e përpjekjeve për anëtarësim.
Në Nëntor të vitit 2000, procesi i Stabilizim Asociimit zyrtarisht u fillua në samitin e Zagrebit.
Në Zagreb, BE-ja nënvizoi se perspektiva Evropiane e vendeve të Ballkanit Perëndimor do të
përcaktohet në bazë të progresit të tyre drejt një demokracie të qëndrueshme, sundimit të ligjit,
ekonomisë të tregut dhe bashkëpunimit rajonal. Këshilli Evropian në Selanik i mbajtur në
Qershor të vitit 2003, konfirmoi se e ardhmja e vendeve të Ballkanit Perëndimor është në BE.
Që nga Selaniku, Kosova është e përfshirë në kornizën e procesit të Stabilizim Asociimit. Në
Prill të vitit 2005, Komisioni Evropian ka miratuar komunikatën”E Ardhmja Evropiane për
Kosovën”. Në vitin 2006, Këshilli ka miratuar Partneritetin e parë Evropian. Partneriteti i dytë
Evropian për Kosovën është miratuar në vitin 2008. Si një përgjigje kundrejt prioriteteve të
Partneritetit Evropian, Qeveria ka miratuar Planin e Veprimit të Partneritetit Evropian (PVPE)
në vitin 2008, dhe e ka rishikuar atë çdo vit, pas publikimit të Raportit të Progresit.
Më 17 Shkurt 2008, Kuvendi i Republikës së Kosovës shpalli Kosovën si shtet të pavarur. Deri
me 16 Dhjetor 2012, nëntëdhjetë e pesë (95) shtete e kanë njohur Republikën e Kosovës.
Në Tetor 2009, KE-ja ka publikuar komunikatën “Kosova – përmbushja e perspektivës Evropiane” në
të cilën Komisioni Evropian ka propozuar thellimin dhe forcimin e perspektivës Evropiane të
Kosovës.
Iniciativat kryesore sipas propozimit ishin: (1) Avancimi i dialogut politik dhe teknik në
Procesin e Dialogut të Stabilizim Asociimit; (2) Dialogu i vizave me perspektivë të liberalizimit
eventual të vizave; (3) Zgjerimi i Masave Tregtare Autonome dhe marrëveshja e mundshme
tregtare me Bashkimin Evropian; (4) Marrëveshje kornizë me Kosovën për parimet e
përgjithshme të pjesëmarrjes së saj në programet e Komunitetit; (5) Aktivizimi i komponentit
IPA për bashkëpunim ndër-kufitar (komponenti II).
Megjithatë, Kosova ende nuk ka marrëdhënie kontraktuale me BE-në. Kushtet për vendosjen e
marrëdhënieve kontraktuale me shtetet e Ballkanit Perëndimor janë vendosur në konkluzionet e
Këshillit Evropian të Prillit të vitit 1997. Elementet kryesore përfshijnë një angazhim të
besueshëm për të ndërmarrë reformat demokratike, respektuar dhe mbrojtur të drejtat e njeriut,
minoritetet dhe lirinë e shprehjes, si dhe mbajtja e zgjedhjeve të rregullta dhe të lira. Në këmbim
për përmbushjen e kritereve përkatëse, BE-ja i ofron vendeveaspirante marrëdhëniet
kontraktuale për anëtarësim: Marrëveshjet e Stabilizim Asociimit.
Në këtë kontekst, në Tetor të vitit 2012 Komisioni Evropian ka publikuar Studimin e Fizibilitetit
për Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit në mes të Bashkimit Evropian dhe Kosovës.
Dokumenti përshkruan progresin që Kosova ka arritur në tre vitet e fundit dhe shqyrton nëse
Kosova është e gatshme për të filluar negocimin e një MSA-je. Studimi konfirmoi se Kosova
“…është kryesisht e gatshme për të filluar negociatat për Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit.”
9
Plani i Veprimit për negocimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit