Shqip

Institucionet përgjegjëse për monitorimin e zbatimit të legjislacionit për të drejtat e njeriut janë
të themeluara dhe funksionale. Në nivel qendror është Zyra për Qeverisje të Mirë, pranë Zyrës
së Kryeministrit, e mandatuar për ruajtjen dhe promovimin e parimeve të të drejtave dhe lirive
themelore. Më tej, janë të themeluara njësitë për të drejtat e njeriut pranë institucioneve tjera në
nivel qendror dhe në atë lokal. Lidhur me çështjet e barazisë gjinore, në nivel qendror e
mandatuar është Agjencia për Barazi Gjinore-Zyra e Kryeministrit dhe janë caktuar zyrtare të
kësaj fushe në të gjitha institucionet e nivelit qendror dhe atë lokal. Për çështjen e të zhdukurve,
përgjegjës është Komisioni Qeveritar per Personat e Zhdukur, si dhe Kuvendi i Kosovës ka një
Komitet të specializuar për të Drejtat e Njeriut, Barazi Gjinore, Personat e Zhdukur dhe
Peticione dhe ka mandat shqyrtimin e projektligjeve dhe sigurimin e përputhshmërisë me
legjislacionin ndërkombëtarë dhe evropian.
Edhe përkundër arritjeve në fushën e të drejtave fundamentale, mbesin sfida te cilat
vështirësojnë implementimin efektiv të kornizës ligjore sa i përket mbrojtjes, promovimit dhe
monitorimit të të drejtave të njeriut. Shumëllojshmëria e strukturave e ndërlikon ndarjen e
kompetencave qartazi mes këtyre institucioneve dhe vështirëson dukshëm efikasitetin në
zbatimin e kornizës ligjore. Më shumë duhet të bëhet në fushën e lirisë së shprehjes për tu
siguruar respektimi në praktikë. Rastet e sulmeve fizike ndaj gazetarëve duhet hetuar dhe
ndjekur penalisht. Gjersa, lidhur me të drejtat pronësore duhet të punohet në zbatimin dhe
respektimin e tyre, zvogëlimin e numrit të lëndëve të grumbulluara dhe më tej zbatimin e
vendimeve gjyqësore e administrative. Ministria e Drejtësisë duhet të kompletoj legjislacionin
sekondar për implementimin e ligjit për ekzekutimin e sanksioneve penale, si dhe duhet të
vazhdojë përpjekjet e saj për të rritur profesionalizmin e stafit korrektues. Në të njëjtën kohë,
duhet të vazhdohet me adresimin e çështjeve të tjera si përpjekjet e mëtejshme rreth
mosndëshkimit dhe qasjen në drejtësi, sidomos për grupet më të cenueshme të shoqërisë duke
përfshirë viktimat e trafikimit. Për më tepër, mbetet një shqetësim humanitar fati i personave të
zhdukur gjatë konflikteve në vitet 1990 (1770 raste deri ne gusht 2012). Zbatimi i ligjit për
mbrojtjen kundër dhunës në familje duhet të përmirësohet si dhe zbatimi i legjislacionit antidiskriminim
mbetet një sfidë. Personat me aftësi të kufizuara hasin në vështirësi sa i përket
qasjes në punësim, mallra dhe shërbime, transport dhe arsim. Zbatimi i të drejtës sindikale dhe
tregtare duhet të përmirësohet më tej.
Masat për përmbushjen e obligimeve në kuadër të MSA-së
Në kuadër të Marrëveshjes për Stabilizim-Asociim, Kosova duhet të respektojë dhe zbatojë parimet
demokratike dhe të drejtat e njeriut, sikurse përcaktohet në dokumentet kryesore ndërkombëtare siç është
Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut dhe Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut.
Respektimi i parimeve të së drejtës ndërkombëtare dhe të sundimit të ligjit në përgjithësi do të formoj
bazën e politikave të brendshme dhe të jashtme të palëve në MSA-së. Kosova do të duhej të sigurojë të
drejtat dhe liritë themelore të jenë të garantuara dhe zbatimi i tyre të përmirësohet gradualisht.
Me qëllim të përmbushjes së kërkesave që dalin nga Marrëveshja për Stabilizim-Asociim, Qeveria e
Kosovës do të ndërmerr hapat për kompletimin e kornizës ligjore me dekretimin e Kodit te ri
Penal. Për tu siguruar qasja në punësim për personat me aftësi të kufizuara, Qeveria do të bëj
plotësim-ndryshimin e ligjit për aftësimin, riaftësim profesional dhe punësim te personave me
aftësi të kufizuar në mënyre që të sigurohet përfshirja e nevojave të veçanta gjatë hartimit të
politikave te punësimit. Për më tepër, do të hartohet një rregullore e cila do te adreson çështjen
e thjeshtëzimit të strukturave përgjegjëse në fushën e të drejtave të njeriut. Lidhur me
bashkëpunimin rajonal për të zhdukurit, do të arrihet një memorandum mirëkuptimi me
25
Plani i Veprimit për negocimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit