Sborník 2009 díl 2. - Fakulta informatiky a managementu - Univerzita ...

Sborník 2009 díl 2. - Fakulta informatiky a managementu - Univerzita ... Sborník 2009 díl 2. - Fakulta informatiky a managementu - Univerzita ...

08.01.2013 Views

Edyta Ropuszyńska-Surma, Witold Wilczewski KONKURENCYJNOŚĆ PAŃSTW STAREJ I NOWEJ UNII EUROPEJSKIEJ RYS. 1 Struktura Globalnego wskaźnika konkurencyjności Subindeks 1: Wymagania podstawowe (Basic requirements) Filar 1: Instytucje Filar 2: Infrastruktura Filar 3: Stabilizacja makroekonomiczna Filar 4: Zdrowie i szkolnictwo podstawowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie [7] GCI Subindeks 2: Poprawa efektywności (Efficiency enhancer) Filar 5: Wyższe wykształcenie i szkolenia Filar 6: Elastyczność rynku dóbr i usług Filar 7: Elastyczność rynku pracy Filar 8: Rynek usług finansowych Filar 9: Elastyczność technologiczna gospodarki Filar 10: Wielkość rynku Subindeks 3: Innowacyjność i powiązania sieciowe (Innovation and sophistication factors) Filar 11: Instytucje otoczenia biznesu Filar 12: Innowacje W raportach 2007-2008 i 2008-2009 jest podawany tylko Global Competitiveness Index (globalny wskaźnik wzrostu), który jest kompleksową miarą konkurencyjności wyliczaną na podstawie 110 wskaźników. Wskaźniki są podzielona na „twarde” i „miękkie”. Każdy ze wskaźników „miękkich” oceniany jest w skali od 1 do 7 punktów. Natomiast „twarde” mają przypisane wartości zgodnie ze stanem faktycznym (tj. na podstawie dostępnych danych). Po uwzględnieniu wag wszystkich komponentów oraz odpowiednich algorytmów (w przypadku wskaźników „twardych”) GCI może przyjmować wartości od 1 do 7, gdzie 1 oznacza gospodarkę najmniej konkurencyjną, a 7 o najwyższym stopniu konkurencyjności. Następnie 110 wskaźników grupowanych jest i każda grupa zostaje przyporządkowana odpowiednio 12 filarom konkurencyjności. Z kolei, filary składają się na trzy subindeksy (zwane również trzema głównymi grupami filarów) (Rys. 1). Każdy z subindeksów ma przypisaną inną wagę w zależności od fazy rozwoju gospodarki 2 . W przypadku państw, które zaliczono do 1 etapu rozwoju gospodarki subindeks 1 ma największy udział (60%) w strukturze GCI, z kolei subindeks 2 ma 35%, a subindeks 3 5%. W przypadku drugiej fazy rozwoju gospodarki poszczególnym subindeksom przypisano odpowiednio wagi: 40%, 50% i 10%. W przypadku gospodarek, których rozwój jest oparty na innowacjach Subindeks 1 ma wagę 20%, drugi 50% a trzeci 30% [7]. 2 Wyróżnia się trzy etapy rozwoju gospodarek w zależności od najistotniejszych czynników wzrostu w danej gospodarce. Są to: kraje oparte na czynnikach (factor driven), na wydajności (efficiency-driven) oraz innowacjach (innovation-driven). 288

Edyta Ropuszyńska-Surma, Witold Wilczewski KONKURENCYJNOŚĆ PAŃSTW STAREJ I NOWEJ UNII EUROPEJSKIEJ Konkurencyjność państw UE Na potrzeby niniejszego referatu państwa członkowskie UE zostały podzielone na dwie grupy. W tabelach 1 i 2 przedstawiono wartości indeksu konkurencyjności (Global Competitiveness Index) odpowiednio dla państw piętnastki (UE-15) oraz nowoprzyjętych członków UE (12 państw). Ze względu na zmiany metodologii wyliczanego wskaźnika GCI, które opisano w pkt. 2.1 tego referatu przedstawiono dane tylko dla 2007 roku. Warto również wspomnieć, że na podstawie GCI do 10 najbardziej konkurencyjnych gospodarek świata zalicza się: USA, Szwajcarię, Danię, Szwecję, Singapur, Finlandię, Niemcy, Holandię, Japonię i Kanadę. Większość z tych państw zajmuje od lat najwyższe pozycje w tabeli rankingowej. Warto wspomnieć, że w rankingu z 2008-2009 roku, opracowanego na podstawie danych z 2007 roku, pogorszyła się pozycja Zjednoczonego Królestwa, które rok wcześniej plasowało się na 9 miejscu, a obecnie zajmuje 12 [7]. Od szeregu lat Finlandia utrzymuje pozycję na szczycie tabeli konkurencyjności. Kraj ten jest uznawany za jeden z najbardziej innowacyjnych biznesowych środowisk w świecie. Wniosek, że kraje „starej UE” są bardziej konkurencyjne niż nowe nie wydaje się zbyt odkrywczy. Jednak na podstawie zestawionych wyników można zauważyć, że najbardziej konkurencyjne gospodarki spośród nowoprzyjętych państw członkowskich są bardziej konkurencyjne niż najmniej konkurencyjne gospodarki spośród piętnastki. Konkurencyjność Estonii, Czech, Cypru i Słowenii jest większa niż Grecji, Włoch, czy też Portugalii. Ponadto, wartości wskaźnika GCI charakteryzują się większym rozrzutem w grupie nowych krajów niż w grupie krajów starej piętnastki, co świadczy o większym zróżnicowaniu, pod względem konkurencyjności, krajów nowej UE w stosunku do państw starej UE. Taka sytuacja sprzyja przyciąganiu inwestorów do regionów o większym stopniu konkurencyjności, co może jeszcze bardziej uwidocznić różnice w poziomie konkurencyjności w przyszłości. Z tego powodu w najbliższym czasie powinna być kontynuowana polityka konwergencji, a formy wsparcia powinny koncentrować się na wspieraniu rozwoju tych czynników konkurencyjności (filarów wskaźnika GCI), które przyjmują wartości najniższe lub charakteryzują się największym rozrzutem. TAB 1. Global Competitiveness Index – stare kraje UE L.P. Kraj GCI 1 Dania 5,58 2 Szwecja 5,53 3 Finlandia 5,50 4 Niemcy 5,46 5 Holandia 5,41 6 Zjednoczone Królestwo 5,30 7 Austria 5,23 8 Francja 5,22 9 Belgia 5,14 10 Irlandia 4,99 11 Luksemburg 4,85 12 Hiszpania 4,72 13 Portugalia 4,47 14 Włochy 4,35 15 Grecja 4,11 Źródło: Na podstawie [7] 289 TAB 2. Global Competitiveness Index – nowe kraje UE L.P. Kraj GCI 1 Estonia 4,67 2 Czechy 4,62 3 Cypr 4,53 4 Słowenia 4,50 5 Litwa 4,45 6 Słowacja 4,40 7 Malta 4,31 8 Polska 4,28 9 Łotwa 4,26 10 Węgry 4,22 11 Rumunia 4,10 12 Bułgaria 4,03

Edyta Ropuszyńska-Surma, Witold Wilczewski KONKURENCYJNOŚĆ PAŃSTW STAREJ I NOWEJ<br />

UNII EUROPEJSKIEJ<br />

Konkurencyjność państw UE<br />

Na potrzeby niniejszego referatu państwa członkowskie UE zostały podzielone na dwie<br />

grupy. W tabelach 1 i 2 przedstawiono wartości indeksu konkurencyjności (Global<br />

Competitiveness Index) odpowiednio dla państw piętnastki (UE-15) oraz nowoprzyjętych<br />

członków UE (12 państw). Ze względu na zmiany metodologii wyliczanego wskaźnika GCI,<br />

które opisano w pkt. <strong>2.</strong>1 tego referatu przedstawiono dane tylko dla 2007 roku. Warto<br />

również wspomnieć, że na podstawie GCI do 10 najbardziej konkurencyjnych gospodarek<br />

świata zalicza się: USA, Szwajcarię, Danię, Szwecję, Singapur, Finlandię, Niemcy, Holandię,<br />

Japonię i Kanadę. Większość z tych państw zajmuje od lat najwyższe pozycje w tabeli<br />

rankingowej. Warto wspomnieć, że w rankingu z 2008-<strong>2009</strong> roku, opracowanego na<br />

podstawie danych z 2007 roku, pogorszyła się pozycja Zjednoczonego Królestwa, które rok<br />

wcześniej plasowało się na 9 miejscu, a obecnie zajmuje 12 [7]. Od szeregu lat Finlandia<br />

utrzymuje pozycję na szczycie tabeli konkurencyjności. Kraj ten jest uznawany za jeden z<br />

najbardziej innowacyjnych biznesowych środowisk w świecie.<br />

Wniosek, że kraje „starej UE” są bardziej konkurencyjne niż nowe nie wydaje się zbyt<br />

odkrywczy. Jednak na podstawie zestawionych wyników można zauważyć, że najbardziej<br />

konkurencyjne gospodarki spośród nowoprzyjętych państw członkowskich są bardziej<br />

konkurencyjne niż najmniej konkurencyjne gospodarki spośród piętnastki. Konkurencyjność<br />

Estonii, Czech, Cypru i Słowenii jest większa niż Grecji, Włoch, czy też Portugalii. Ponadto,<br />

wartości wskaźnika GCI charakteryzują się większym rozrzutem w grupie nowych krajów<br />

niż w grupie krajów starej piętnastki, co świadczy o większym zróżnicowaniu, pod względem<br />

konkurencyjności, krajów nowej UE w stosunku do państw starej UE. Taka sytuacja sprzyja<br />

przyciąganiu inwestorów do regionów o większym stopniu konkurencyjności, co może<br />

jeszcze bardziej uwidocznić różnice w poziomie konkurencyjności w przyszłości. Z tego<br />

powodu w najbliższym czasie powinna być kontynuowana polityka konwergencji, a formy<br />

wsparcia powinny koncentrować się na wspieraniu rozwoju tych czynników<br />

konkurencyjności (filarów wskaźnika GCI), które przyjmują wartości najniższe lub<br />

charakteryzują się największym rozrzutem.<br />

TAB 1. Global Competitiveness Index –<br />

stare kraje UE<br />

L.P. Kraj GCI<br />

1 Dania 5,58<br />

2 Szwecja 5,53<br />

3 Finlandia 5,50<br />

4 Niemcy 5,46<br />

5 Holandia 5,41<br />

6 Zjednoczone Królestwo 5,30<br />

7 Austria 5,23<br />

8 Francja 5,22<br />

9 Belgia 5,14<br />

10 Irlandia 4,99<br />

11 Luksemburg 4,85<br />

12 Hiszpania 4,72<br />

13 Portugalia 4,47<br />

14 Włochy 4,35<br />

15 Grecja 4,11<br />

Źródło: Na podstawie [7]<br />

289<br />

TAB <strong>2.</strong> Global Competitiveness Index –<br />

nowe kraje UE<br />

L.P. Kraj GCI<br />

1 Estonia 4,67<br />

2 Czechy 4,62<br />

3 Cypr 4,53<br />

4 Słowenia 4,50<br />

5 Litwa 4,45<br />

6 Słowacja 4,40<br />

7 Malta 4,31<br />

8 Polska 4,28<br />

9 Łotwa 4,26<br />

10 Węgry 4,22<br />

11 Rumunia 4,10<br />

12 Bułgaria 4,03

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!