Sborník 2009 díl 2. - Fakulta informatiky a managementu - Univerzita ...

ZRÓŻNICOWANIE EFEKTYWNOŚCI GOSPODARSTW ROLNYCH
W POSZERZONEJ UNII EUROPEJSKIEJ
FARM EFFICIENCY DIFFERENTIATION IN WIDEN EUROPEAN UNION
Adam Sadowski
Uniwersytet w Białystoku
adamsad@poczta.onet.pl
Słowa kluczowe:
Efektywność – SGM – Unia Europejska
Abstrakt:
W Unii Europejskiej, która obecnie funkcjonuje w postaci dwudziestu pięciu
zjednoczonych państw, struktury agrarne na poszczególnych obszarach są odmienne,
rzutując również na poziom efektywności gospodarstw rolnych. W państwach starej
piętnastki dominują gospodarstwa znaczne obszarowo o wysokim wskaźniku
efektywności. W państwach postsocjalistycznych gwałtowne przekształcenia
własnościowe doprowadziły do wytworzenia dualnej struktury agrarnej. Z jednej strony
powstały znaczne obszarowo przedsiębiorstwa rolne wytwarzające znaczną nadwyżkę
bezpośrednią. Na drugim biegunie powstała bardzo duża liczba gospodarstw bardzo
małych o znikomym potencjale ekonomicznym.
Key words:
Efficiency – SGM – European Union
Abstract:
Now in widen European Union we can observe large agricultural structures differentiation.
Old fifteen countries have stable agricultural structure. Generally most of the farms
are very large and have a big potential, creating large standard gross margin. In the new
countries we can observe large agricultural structure differentiation. On the one hand we
can observe, a large group of small and very small farms, below 1 ESU. On the other
hand there is a group of the large farms creating large standard gross margin.
Struktura agrarna poszerzonej Unii Europejskiej
Przekształcenia agrarne są procesem ciągłych zmian uzależnionych od wielu
różnorodnych czynników i generalnie, z nielicznymi wyjątkami, mają charakter
powolnych ewolucyjnych zmian. W Unii Europejskiej, którą mamy okazję obserwować
dzisiaj, procesy owe również zachodziły, niemniej nie przebiegały w takim samym
tempie na poszczególnych obszarach, a ich efekty w postaci struktur agrarnych są
odmienne, rzutując również na poziom efektywności. Generalnie w państwach starej
piętnastki w roku 2005 funkcjonowało blisko 5,8 mln gospodarstw, z czego około 94%
stanowiły gospodarstwa o potencjale ponad 1 ESU 1 , zaś pozostałe podmioty
gospodarcze były mikro przedsiębiorstwami o znikomym potencjale ekonomicznym.
1 ESU - European Size Unit – europejska jednostka wielkości równa 1200 Euro.
196