Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo

Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo

kosovo.undp.org
from kosovo.undp.org More from this publisher
07.01.2013 Views

6.4 Forcimi i partneritetit lokal Zhvillimi i shpej ekonomik e shoqëror i Komunës së Gjakovës nuk mund realizohet pa siguruar një partneritet ngush në qeverisjen vendore midis strukturave pushtetit vendor dhe shoqërisë civile. Kjo e fundit, më shpesh njësohet më Organizatat Jo Qeveritare (OJQ) dhe shoqatat e ndryshme, ku spikat veçanërisht Oda Ekonomike. Shoqëria civile ka filluar luajë një rol gjithnjë e më madh në zhvillimin ekonomik e shoqëror komunës. Megjitha, përvoja e organizatave shoqërisë civile ësh ende e kufizuar dhe jo aq shumë e zhvilluar. Nga ana tjer, shoqëria dhe komuniteti nuk janë shumë njohura me rolin e rëndësishëm këtyre organizatave. Si rrjedhim, merr rëndësi identifikimi i nevojave më kryesore shoqërisë civile komunës, cilat lidhen me: (i) Kulturën e pakët vullnetarizmit, i cili mund ishte një ndihmesë e madhe në zhvillimin e gjithanshëm komunës. Shumë organizata shoqërisë civile janë krijuar me nxitjen e donatorëve ndërkombëtarë dhe vazhdojnë mbështeten financiarisht prej tyre. Po kështu, vullnetarizmi ësh tkurrur pas vitit 1999. Kështu që disa nga karakteristikat e një shoqërie civile pjekur dhe përgjegjshme shpesh mungojnë. Si rrjedhim, besimi i ndërsjellët, i cili ësh thelbësor për krijimin e marrëdhënieve suksesshme midis shoqërisë civile dhe publikut, strukturave qeverisjes lokale, medias dhe sektorit privat, po zhvillohen me ngadalësi; (ii) Zgjerimin e dialogut midis strukturave pushtetit lokal dhe komunitetit. Për kë qëllim ësh e nevojshme që ky dialog institucionalizohet, në mënyrë që mos i lihet rassisë. Vem në kë mënyrë mund financohen kapacitetet e mendimit kritik dhe mendimit ndryshe. Kjo krijon kushte për ndihmuar pushtetin lokal me zgjidhje alternative mbi problemet e zhvillimit ekonomik e shoqëror komunës; (iii) Rritjen e transparencës dhe llogaridhënies. Në përgjithësi nëpunësit publikë nuk kanë një kuptim qar mbi rëndësinë e madhe pjesëmarrjes së publikut në qeverisjen lokale dhe mbi domosdoshmërinë e përfshirjes së tij në procesin e vendimmarrjes. Kjo duket qar në faktin se edhe kur organizohen takime me publikun, shtysa kryesore ësh më shumë zbatimi i obligimeve komunës se sa nevoja për komunikuar vërtet me publikun për qenë transparent me vendimet që merren dhe për vështruar me sy kritik çdo punë që institucionet e pushtetit vendor realizojnë. Roli i organizatave shoqërisë civile ësh thelbësor në zhvillimin e këtij partneriteti. (iv) Monitorimin e zbatimit politikave institucioneve pushtetit qendror e vendor. Ky ësh një aspekt shumë i rëndësishëm i punës së shoqërisë civile. Vrojtimet tregojnë se më shumë përpjekje janë nevojshme për ndërgjegjësimin e ve publikut mbi drejn që ai ka për tu njohur me dokumentet zyrtare, si dhe mbi trajnimin e zyrtarëve publikë për qenë af t’i shërbejnë me efikasitet publikut. Mungesa e njohjes dhe mungesa e interesit qytetarëve mbi rolin dhe përgjegjësi ndaj mbarëvajtjes së punës së strukturave pushtetit vendor tashmë janë fenomene qarta në nivel komune, sikundër në gjithë Kosovën. (v) Përmirësimin e statusit minoriteteve dhe grupeve margjinalizuara. Në analizat e mësipërme mbi zhvillimin ekonomik dhe varfërinë, arsimin, shërbimin shëndesor dhe problemet e barazisë gjinore ka rezultuar qartazi se, në veçanti komunitetin RAE, nuk gëzon kushte e mundësi plosisht njëjta me pjesën tjer popullsisë së komunës. Strukturat e pushtetit vendor mund ndihmohen nga organizatat e shoqërisë civile për ta njohur më mirë gjendjen reale komunitetit RAE, për kuptuar më mirë nevojat më prioritare tij, si dhe për dhënë shërbime STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS 8 6 QEVERISJA E MIRË

6 QEVERISJA E MIRË 0 STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS ndaj këtij komuniteti. Po kështu, këto organizata mund kontribuojnë në ndërgjegjësimin e publikut dhe ve komunitetit RAE mbi drejtat e këtij komuniteti dhe mbi domosdoshmërinë e përmbushjes së standardeve ndërkombëtare, që lidhen me këto drejta. Në Gjakovë sot veprojnë 42 OJQ lokale, cilat janë anëtare Forumit OJQ-ve. Të gjitha këto organizata e kanë selinë në zonën urbane, por veprimtarinë e ushtrojnë në gjithë komunën. OJQ- varen rësisht nga financimi i donatorëve dhe nuk kanë asnjë përkrahje financiare nga komuna, për shkak buxhetit kufizuar që ka komuna. Në Gjakovë ësh edhe Zyra Rajonale e Odës Ekonomike Kosovës, e cila mbron interesat e komunitetit biznesit. Sindikatat e punëtorëve në fabrika janë shuar, ndërsa disa përfaqësues komunës janë anëtarë Sindikas Rajonale. Gjithashtu një ndihmesë në ardhmen pritet dhe nga OJQ e sapoformuar Agjensioni për Zhvillim Lokal qëllimi i cilës ësh promovimi i investimeve dhe fuqizimi i biznesit. Veprimtaria më e gjerë e OJQ-ve ësh e orientuar në këto fusha kryesore: (i) Nxitja e barazisë gjinore; (ii) Përmirësimi i marrëdhënieve ndëretnike; (iii) Ndihmesa në problemet psikosociale dhe (iiii) Promovimi i komunitetit dhe zhvillimi ekonomik. Shoqëria civile, veçanërisht rinia, ësh përfshirë në veprimtari që lidhen me koalicionet ndëretnike. Duke qenë se OJQ- janë bazuara kryesisht tek financimi i donatorëve, ato janë më shumë orientuara tek shërbimet, nëpërmjet projektesh afatshkurtra, dhe qëndrueshmëria e tyre ësh ende e brish. Shumica e kosovarëve i shikojnë OJQ- si organizata që nuk i shërbejnë përfaqësimit mendimit tyre, sepse mendojnë që ky ësh funksion që kryhet nga parti politike. Ky mendim ndryshon pak kur ësh fjala për koalicione tilla si Koalicioni i Familjeve Personave Zhdukur, Organizatat e Veteranëve Ushtrisë Çlirimtare Kosovës, grupet e pensionisve etj. Në bazë nevojave mësipërme, politikat më prioritare zhvillimit shoqërisë civile si në nivel komune ashtu edhe në gjithë Kosovën janë: (i) Zhvillimi dhe zbatimi i mekanizmave që sigurojnë pjesëmarrjen aktive shoqërisë civile në hartimin dhe zbatimin e politikave zhvillimit; (ii) Krijimi i kapaciteteve institucionale (strukturat, sistemet dhe njohuri) shoqërisë civile për përmbushur përgjegjësi e saj si partnere në hartimin, zbatimin dhe monitorimin e politikave; (iii) Inkurajimi i shoqërisë civile për zhvilluar mundësi reja veprimtarive ekonomike dhe punësimit, si dhe dhënies së shërbimeve publike.

6<br />

QEVERISJA E MIRË<br />

0 STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS<br />

ndaj këtij komuniteti. Po kështu, këto organizata mund <strong>të</strong> kontribuojnë<br />

në ndërgjegjësimin e publikut dhe <strong>të</strong> ve<strong>të</strong> komunitetit RAE mbi <strong>të</strong> drejtat<br />

e këtij komuniteti dhe mbi domosdoshmërinë e përmbushjes së standardeve<br />

ndërkombëtare, që lidhen me këto <strong>të</strong> drejta.<br />

Në Gjakovë sot veprojnë 42 OJQ lokale, <strong>të</strong> cilat janë anëtare <strong>të</strong> Forumit <strong>të</strong> OJQ-ve.<br />

Të gjitha këto organizata e kanë selinë në zonën urbane, por veprimtarinë e ushtrojnë<br />

në <strong>të</strong> gjithë komunën. OJQ-<strong>të</strong> varen <strong>të</strong>rësisht nga financimi i donatorëve<br />

dhe nuk kanë asnjë përkrahje financiare nga komuna, për shkak <strong>të</strong> buxhetit <strong>të</strong><br />

kufizuar që ka komuna. Në Gjakovë ësh<strong>të</strong> edhe Zyra Rajonale e Odës Ekonomike<br />

<strong>të</strong> Kosovës, e cila mbron interesat e komunitetit <strong>të</strong> biznesit. Sindikatat e punëtorëve<br />

në fabrika janë shuar, ndërsa disa përfaqësues <strong>të</strong> komunës janë anëtarë <strong>të</strong><br />

Sindika<strong>të</strong>s Rajonale. Gjithashtu një ndihmesë në <strong>të</strong> ardhmen pritet dhe nga OJQ<br />

e sapoformuar Agjensioni për Zhvillim Lokal qëllimi i <strong>të</strong> cilës ësh<strong>të</strong> promovimi i<br />

investimeve dhe fuqizimi i biznesit.<br />

Veprimtaria më e gjerë e OJQ-ve ësh<strong>të</strong> e orientuar në këto fusha kryesore: (i)<br />

Nxitja e barazisë gjinore; (ii) Përmirësimi i marrëdhënieve ndëretnike; (iii) Ndihmesa<br />

në problemet psikosociale dhe (iiii) Promovimi i komunitetit dhe zhvillimi<br />

ekonomik. Shoqëria civile, veçanërisht rinia, ësh<strong>të</strong> përfshirë në veprimtari që<br />

lidhen me koalicionet ndëretnike. Duke qenë se OJQ-<strong>të</strong> janë <strong>të</strong> bazuara kryesisht<br />

tek financimi i donatorëve, ato janë më shumë <strong>të</strong> orientuara tek shërbimet, nëpërmjet<br />

projektesh afatshkurtra, dhe qëndrueshmëria e tyre ësh<strong>të</strong> ende e brish<strong>të</strong>.<br />

Shumica e kosovarëve i shikojnë OJQ-<strong>të</strong> si organizata që nuk i shërbejnë përfaqësimit<br />

<strong>të</strong> mendimit <strong>të</strong> tyre, sepse mendojnë që ky ësh<strong>të</strong> funksion që kryhet<br />

nga parti<strong>të</strong> politike. Ky mendim ndryshon pak kur ësh<strong>të</strong> fjala për koalicione <strong>të</strong><br />

tilla si Koalicioni i Familjeve <strong>të</strong> Personave <strong>të</strong> Zhdukur, Organizatat e Veteranëve<br />

<strong>të</strong> Ushtrisë Çlirimtare <strong>të</strong> Kosovës, grupet e pensionis<strong>të</strong>ve etj.<br />

Në bazë <strong>të</strong> nevojave <strong>të</strong> mësipërme, politikat më prioritare <strong>të</strong> zhvillimit <strong>të</strong> shoqërisë<br />

civile si në nivel komune ashtu edhe në <strong>të</strong> gjithë Kosovën janë:<br />

(i) Zhvillimi dhe zbatimi i mekanizmave që sigurojnë pjesëmarrjen aktive <strong>të</strong><br />

shoqërisë civile në hartimin dhe zbatimin e politikave <strong>të</strong> zhvillimit;<br />

(ii) Krijimi i kapaciteteve institucionale (strukturat, sistemet dhe njohuri<strong>të</strong>) <strong>të</strong><br />

shoqërisë civile për <strong>të</strong> përmbushur përgjegjësi<strong>të</strong> e saj si partnere në hartimin,<br />

zbatimin dhe monitorimin e politikave;<br />

(iii) Inkurajimi i shoqërisë civile për <strong>të</strong> zhvilluar mundësi <strong>të</strong> reja <strong>të</strong> veprimtarive<br />

ekonomike dhe punësimit, si dhe <strong>të</strong> dhënies së shërbimeve publike.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!