Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mungesa e investimeve për ndërtimin e pritave dhe pyllëzim, janë ndër<br />
shkaqet më <strong>të</strong> shpeshta <strong>të</strong> këtij fenomeni;<br />
(iii) Mungesa e planifikimit urban. Zvogëlimi i vazhdueshëm dhe humbja<br />
e tokës bujqësore ndikohen shumë nga zhvillimet e paplanifikuara e <strong>të</strong><br />
pakontrolluara urbane, <strong>të</strong> cilat janë rezultat i drejtpërdrejt i mungesës<br />
së planeve zhvillimore urbane dhe i mungesës së kontrollit <strong>të</strong> zbatimit<br />
<strong>të</strong> ligjit. Plani më i fundit i zhvillimit urban <strong>të</strong> Gjakovës ësh<strong>të</strong> përgatitur<br />
rreth 20 vjet më parë dhe nuk ësh<strong>të</strong> përdi<strong>të</strong>suar për <strong>të</strong> marrë parasysh<br />
zhvillimet e reja e mjaft <strong>të</strong> vrullshme urbane, ekonomike e shoqërore<br />
Një rëndësi <strong>të</strong> veçan<strong>të</strong> për ruajtjen e tokës bujqësore merr edhe konsolidimi i<br />
saj. Në shkallë vendi ka rreth 577 mijë hektarë tokë bujqësore cilësore por madhësia<br />
mesatare e fermave ësh<strong>të</strong> 2.2 - 4 ha për familje <strong>të</strong> ndara në 6 - 8 ngastra.<br />
Me konsolidimin e tokës arrihet grupimi i ngastrave në sipërfaqe më <strong>të</strong> mëdha<br />
dhe krijohen kushte më <strong>të</strong> mira për ruajtjen dhe shfry<strong>të</strong>zimin optimal <strong>të</strong> tokës.<br />
Konsolidimi përfshin matje <strong>të</strong> reja <strong>të</strong> tokës, formësim <strong>të</strong> ri <strong>të</strong> ngastrave, rregullim<br />
i marrëdhënieve pronësore, krijimi i kadastrës së tokës, hartimin e planeve <strong>të</strong><br />
zhvillimit urban, veçanërisht për banesat, rrugët dhe zonat industriale.<br />
Ndalimi i degradimit <strong>të</strong> pyjeve<br />
Sipas <strong>të</strong> dhënave zyrtare <strong>të</strong> vitit 2003 pyjet mbulojnë rreth 455 mijë hektarë apo<br />
41% <strong>të</strong> sipërfaqes së Kosovës 30 . Krahasuar me vendet e tjera <strong>të</strong> rajonit, Kosova ka<br />
përqindjen më <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> <strong>të</strong> zonave <strong>të</strong> mbuluara me pyje (shih Tabelën 5.2). Më pak<br />
se një e treta e zonës pyjore mund <strong>të</strong> konsiderohet e shëndetshme dhe produktive,<br />
gati 1/3 ësh<strong>të</strong> e ekspozuar ndaj prerjeve <strong>të</strong> pakontrolluara dhe në rreth 17%<br />
<strong>të</strong> sipërfaqes pyjet janë pyje me status degradimi. Nga sipërfaqja e pyllëzuar,<br />
rreth 33.7% janë pyje në pronësi private.<br />
Edhe Komuna e Gjakovës ka një sipërfaqe <strong>të</strong> konsiderueshme <strong>të</strong> mbuluar me<br />
pyje, <strong>të</strong> cilat janë përqendruar më shumë në pjesën verilindore dhe në pjesën<br />
perëndimore. Rreth 67% e pyjeve janë në pronësi <strong>të</strong> sektorit shoqëror dhe 33%<br />
janë me pronësi private.<br />
Tabela 5.2: Pyjet dhe zonat e mbrojtura<br />
Vendi<br />
Pjesa e mbuluar me pyje<br />
në %<br />
Zona në mbrojtjen e biodiversitetit<br />
në %<br />
Vlerat mesatare <strong>të</strong> CO2 së<br />
çliruar në ton<br />
Shqipëria 36 4 n.a<br />
Bosnje Hercegovina 45 0.5 3.88<br />
Kroacia 32 7.5 4.06<br />
Kosova 41 4.27 5.5<br />
Maqedonia 36 7 4.14<br />
Burimi: <strong>UNDP</strong>, 2004<br />
Në Komunën e Gjakovës pyjet zënë këto territore kryesore:<br />
(i) Pyjet e Pashtrikut (Rajoni i Hasit, Damjanit dhe Zylfajt);<br />
(ii) Pyjet e Qerretit (Rajoni i “Rekës së Keqe”, Devës dhe Morinës);<br />
(iii) Pyjet e Majës (Rajoni i “Rekës së Keqe”, Morinës dhe Batushës);<br />
(iv) Pyjet e Dushkajës (Rajoni Qerimit dhe Jablanicës).<br />
30 Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapsinor, 2003.<br />
STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS<br />
75<br />
5<br />
MJEDISI I QËNDRUESHËM