Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
5<br />
MJEDISI I QËNDRUESHËM<br />
74 STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS<br />
Figura 5.1: Varësia e ekonomive familjare nga burimet natyrore<br />
Përqindja e popullates<br />
100<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
gërryerja prej lumenjve dhe përrenjve. Komuna e Gjakovës ka rreth 14741 ha tokë<br />
<strong>të</strong> punueshme dhe struktura e tokës bujqësore (shih Tabelën 5.1) i krijon kushte<br />
shumë <strong>të</strong> volitshme për një zhvillim ekonomik intensiv.<br />
Tabela 5.1: Struktura e tokës bujqësore në Gjakovë<br />
Kulturat bujqësore Sektori shoqëror (ha) Sektori individual<br />
(ha)<br />
Gjithsej<br />
(ha)<br />
Ara – kopshte 5.518 9.223 14.741<br />
Pemë 4 480 484<br />
Vreshta 175 150 325<br />
Kullota 5.448 1.706 7.154<br />
Livadhe 865 5.851 6.707<br />
Male 17.435 8.829 26.264<br />
Gjithsej<strong>të</strong> 29.445 26.239 55.684<br />
Burimi: Kuvendi Komunal – Departamenti i Agrikulturës, 2005<br />
66.3<br />
89.6<br />
Të gjithë Rural<br />
38.6<br />
55.4<br />
14.7<br />
10.2 10<br />
Kanë tokë Kanë bagëti Bujqësi Bazohen në<br />
ekzistenciale prod. pyjore<br />
Me gjithë këto resurse natyrore, bujqësia përballet me problemin e humbjes së<br />
tokës bujqësore. Në mungesë <strong>të</strong> evidencave <strong>të</strong> sakta, vlerësime <strong>të</strong> përafërta tregojnë<br />
se në Komunën e Gjakovës për çdo vit humben rreth nga 35 hektarë tokë<br />
bujqësore. Kjo shkaktohet nga ndërtimet pa leje <strong>të</strong> banesave, pishinave, fushave<br />
<strong>të</strong> futbollit, pikave <strong>të</strong> shitjes së karburantit, depove etj., si dhe, veçanërisht kohët<br />
e fundit, dukuria e erozionit <strong>të</strong> tokës. Të gjitha këto ndikojnë në zvogëlimin<br />
e sipërfaqeve bujqësore dhe humbjen e cilësisë së tokës, duke dhënë pasoja në<br />
nivelin ekonomik <strong>të</strong> familjeve, nga ulja e sasisë së prodhimeve bujqësore, dhe në<br />
degradimin e dukshëm <strong>të</strong> mjedisit.<br />
Analizat më <strong>të</strong> hollësishme <strong>të</strong> gjendjes së degradimit <strong>të</strong> tokës bujqësore në nivel<br />
komune tregojnë se tre janë faktorët që japin ndikimin më <strong>të</strong> madh negativ:<br />
(i) Prerja e pakontrolluar e pyjeve. Në <strong>të</strong> gjithë Kosovën vlerësohet se ka më<br />
tepër se 12 mijë ha. pyje <strong>të</strong> dëmtuara nga zjarret dhe prerjet e pakontrolluara.<br />
Të dhënat në nivel komune mungojnë por vlerësimet tregojnë se<br />
dëmtimet e pyjeve janë <strong>të</strong> konsiderueshme;<br />
(ii) Erozioni i tokës. Ky ësh<strong>të</strong> i pranishëm në Komunën e Gjakovës sikundër<br />
në <strong>të</strong> gjithë territorin e Kosovës. Erozioni shfaqet në forma <strong>të</strong> ndryshme si<br />
gërryerje sipërfaqësore e tokës, gërryerje e brigjeve <strong>të</strong> lumenjve dhe përrenjve,<br />
shfry<strong>të</strong>zim i zhavorreve, shkarje dhe degradim fizik etj. Djegia dhe<br />
prerja e pakontrolluar e pyjeve, shka<strong>të</strong>rrimi i mbulesës bimore <strong>të</strong> tokës,<br />
20