Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo

Rënia e shkalles së arsimimit
Shkalla e arsimimit dhe mesatarja e viteve të shkollimit janë dy tregues të rëndësishëm
për të karakterizuar nivelin e arsimit dhe për të nxjerrë në pah dallimet
midis komunave.
Tabela 2.1 tregon se në Komunën e Gjakovës shkalla e arsimimit është 92.06%.
Kjo vlerë është më e ulët se mesatarja e Kosovës prej 94.22% dhe shumë më e
ulët se ajo e Prishtinës prej 95.69%. Duke e analizuar më thellë, për nga shkalla
e arsimimit, Komuna e Gjakovës renditet e treta nga fundi në Kosovë, duke lënë
pas vetëm Komunat Rahovec me 90.25% dhe Viti me 92.05%. Ky është një tregues
befasues, po të kihet parasysh tradita shumë e njohur arsimore e Gjakovës,
vendi i përparuar që ka zënë historikisht dhe roli që ka luajtur në arsimin e gjithë
Kosovës.
Tabela 2.1: Dy treguesit kryesorë të arsimit sipas komunave
Komuna
Shkalla e arsimimit
%
Mesatarja e viteve të
shkollimit
Prishtina 95.69 10.46
Gjakova 92.6 9.37
Kosova 94.22 9.40
Burimi: UNDP, “Raporti i Zhvillimit Njerëzor – Kosova 2004”
Nga Tabela 2.1 shihet, gjithashtu, se mesatarja e viteve të shkollimit për Komunën
e Gjakovës është 9.37 vite dhe kjo vlerë është më e ulët se mesatarja e Kosovës
dhe shumë më e ulët se ajo e Prishtinës. Analizat më të hollësishme tregojnë se
me këtë vlerë Komuna e Gjakovës renditet në një nivel me Komunën e Kaçanikut
dhe është e 17 në Kosovë, duke lëne pas komunat Rahovec, Malishevë, Podujevë
etj., të cilat këtë tregues e kanë me pak se 9. Po kështu, të dhënat tregojnë se vlera
e këtij treguesi është përkeqësuar shumë nga mesatarja e viteve të shkollimit të
femrave, e cila është vetëm 8.1 vite, kundrejt 10.07 vite që është për meshkujt. Ne
fakt, për nga mesatarja e viteve të shkollimit të meshkujve, Komuna e Gjakovës
renditet e nënta në Kosovë.
Mesatarja e viteve të arsimimit të Komunës së Gjakovës është shumë e ulët krahasuar
me standardin përkatës Evropian, i cili përcakton se ky tregues duhet te
jetë mesatarisht në nivelin 13,2 vite.
Tabela 2.2: Niveli i arsimimit të njerëzve 15 vjeç e përmbi në Komunën e Gjakovës
Pa
arsimim
Më pak se
shkollë fillore
(1-3 vite)
Më pak
se shkollë
fillore
(4-7 vite)
Skollë fillore Më pak se
shkollë të
mesme ( - 10
vite)
Skollë të
mesme
(11-12)
Përkeqësimi i treguesve të sistemit të arsimit të Komunës së Gjakovës vijon të
konfirmohet edhe nga të dhënat e Tabelës 2.2. Siç shihet, rreth 2.28% e popullsisë
së komunës me moshë mbi 15 vjeç është e pa arsimuar dhe ky tregues është rreth
2.3 herë me i ulet se mesatarja e të gjithë Kosovës dhe rreth 3 herë më i ulët se ai i
Shkollë
të Lartë
Universitet
e më lart
Prishtina 0.75 1.57 8.38 17.14 7.19 50.18 10.74 3.41 100
Gjakova 2.28 3.47 9.23 30.75 6.61 37.93 8.38 1.42 100
Gjilani 3.48 1.23 11.33 33.24 7.03 33.51 7.37 2.80 100
Peja 0.59 1.52 1.44 26.02 7.33 40.22 13.14 0.73 100
Kosova 0.96 2.07 11.37 29.34 7.10 39.30 8.22 1.65 100
Femra 1.35 2.57 15.25 37.95 6.22 30.31 5.22 0.94 100
Meshkuj 0.57 1.60 7.52 20.77 8.00 48.21 10.99 2.33 100
Burimi: UNDP, “Raporti i Zhvillimit Njerëzor – Kosova 2004”
Gjithsejt
STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS
41
2
ARSIMIMI