Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo

1
ZHVILLIMI EKONOMIK DHE VARFËRIA
34 STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS
janë të regjistruara 48 Shoqëri Aksionare dhe 9 ndërmarrje shoqërore. Në funksion
gjegjësisht gjerë tani aktive kanë qenë “ IMN”, kohë pas kohe “JATEX” dhe
Dukagjini, gjersa ndërmarrjet tjera nuk janë aktive. Disa nga SHA, që nuk janë në
punë, nuk kanë arritur të ruajnë funksionalitetin e objekteve dhe pajisjeve, çka ka
sjellë humbje të resurseve ekonomike të investuara me vite.
Rastet më të rënda janë në SHA “Emin Duraku”, Metaliku dhe më pak në SHA
“Ereniku”. Pajisjet dhe objektet janë ruajtur mire në ShA “Elektromotori”, “IMN”,
“Dukagjini” dhe “Jatex”. Këtu ka ndikuar edhe vonesa e procesit të privatizimit.
Gjerë më tani janë privatizuar “Kompresori”, Hoteli “Pashtrik”, “Modeli”, “IMN”,
Mulliri dhe fabrika e bukës, Stacioni Bujqësor, “Elast” dhe thertorja “Agimi”. Prej
tyre janë në funksionim “IMN” dhe “Modeli” pjesërisht me program tjetër prodhimi;
fabrika e miellit dhe e bukës do të filloje së shpejti veprimtarinë prodhuese
ndërsa Hoteli “Pashtrik” tashmë ka filluar pjesërisht punën. Tash së voni të drejtën
për t’u regjistruar si biznes e kanë fituar edhe SHA “Elektromotori”, “Jatex”,
“Dukagjini” dhe “Ereniku” dhe ky është një sinjal mjaft pozitiv për ekonominë
e Komunës së Gjakovës. Ky fakt është mjaft inkurajues edhe për mundësinë e
tërheqjes së e investitorëve për programet e zhvillimit dhe krijon mundësinë e
zhvillimit të marëdhënjeve kooperuese me bizneset e vogla.
Burimet e sotme te financimit te biznesit janë kreditë e bankave, te cilat kanë
përqindje jo aq të volitshme interesi, qe sillen ne rreth 12-18% në vit, dhe afat
kthimi rreth 1-2 vite. Megjithatë, sektori bankar në Gjakovë (si edhe në Kosovë)
është shumë fleksibil dhe ka trende pozitive të zhvillimit të politikave kredituese,
të cilat në të ardhmen mendohet të jenë më të favorshme.
Rezultate të dukshme janë arritur në sektorin e ndërtimtarisë, ku krahas ndërtimit
të ndërtesave dhe ngritjes se infrastrukturës, po zhvillohen me shpejtësi burimet
njerëzore për të gjitha profilet. Megjithatë, vihet re një rënie e intensitetit të punës
në këtë sektor ne krahasim me vitet e pasluftës, kur filloj faza e rikonstruktimit,
dhe shumë prej burimeve njerëzore të këtij sektori kanë filluar të punojnë edhe
në vende të tjera jashtë Kosovës.
Trende të vazhdueshme pozitive ka në lëmin e zejtarisë dhe të prodhimeve të tekstileve
dhe konfeksioneve. Vlerësohet se vetëm në konfeksionimin e rrobave në
Komunën e Gjakovës janë rreth 150 punëtori dhe të punësuar së paku 200 vetë.
Të gjitha këto tregojnë se, me gjithë vështirësitë e tranzicionit, Komuna e Gjakovës
ka potenciale natyrore, ekonomike e njerëzore për zhvillimin e shpejtë të
biznesit. Kjo favorizohet në një mase të madhe edhe nga gjendja shume e mire e
infrastrukturës, rrjeti elektrik i përshtatshëm (edhe pse në amvisëri ka ndërprerje
të kohëpaskohshme të rrymës për biznese pra sektorin industrial – teknologjik
furnizimi me energji elektrike është më i mirë), uji i mjaftueshëm, rrugët dhe
kanalizimet në gjendje të mirë, si dhe nga objektet e lira me një sipërfaqe prej
rreth 60000 m2, nga të cilët rreth 35000 m2 në industrinë e tekstilit dhe 25000m2
në industrinë mekanike. Këto përfaqësojnë asete mjaft tërheqëse për investitorët
vendas dhe të huaj.
Bujqësia
Komuna e Gjakovës shtrihet përgjatë hapësirës tektonike të rrafshit të Dukagjinit,
i cili gjendet në mes të Bjeshkëve të Nemuna, Pashtrikut, Mokrra Gorës dhe Sharrit,
në lartësi nga 360m deri në mbi 2650m mbi nivelin e detit. Luginat e lumenjve
Drini i Bardhë, Ereniku, Krena, Trava dhe Llukaci, si dhe te disa përroskave, krijojnë
në Komunen e Gjakovës rrafshina, shumica e të cilave me tokë te punueshme e
shumë pjellore. Nisur nga këta faktorë dhe nga kushtet e përshtatshme klimatike,
bujqësia përfaqëson një potencial te madh zhvillimi për ekonominë e komunës.