Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1<br />
ZHVILLIMI EKONOMIK DHE VARFËRIA<br />
Tabela 1.6: Struktura e te ardhurave<br />
Komuna Pagat<br />
24 STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS<br />
Shpenzimet për frymë në Komunën e Gjakovës janë rreth 62.13 euro në muaj,<br />
pak më <strong>të</strong> ulëta se vlera mesatare e Kosovës prej 69.03 euro në muaj dhe shumë<br />
më <strong>të</strong> pakta se shpenzimet për frymë në Prishtinë, që llogariten <strong>të</strong> jenë rreth 88.21<br />
euro në muaj.<br />
Pensione dhe<br />
ndihmë sociale<br />
Përfitime nga<br />
biznesi<br />
Hua<br />
Dërgesat nga <strong>të</strong> afërmit, përfitimet nga biznesi dhe pagat përbejnë tre burimet<br />
me kryesore <strong>të</strong> ardhurave në Komunën e Gjakovës (shih Tabelën 1.6), duke zënë<br />
23.21%, përka<strong>të</strong>sish 22% dhe 18.24% <strong>të</strong> ardhurave gjithsej. Nga krahasimi i këtyre<br />
vlerave me vlerat mesatare te Kosovës dhe ato <strong>të</strong> Prishtinës arrihet në këto përfundime<br />
te rëndësishme:<br />
(i) Pjesa prej 23.21%, qe zënë <strong>të</strong> ardhurat nga dërgesat, ndihma nga farefisi<br />
e miq<strong>të</strong>, përfshire edhe kompensimet pas martesore ësh<strong>të</strong> mjaft e madhe<br />
në <strong>të</strong> ardhurat gjithsej, krahasuar me mesataren e Kosovës dhe, veçanërisht,<br />
me a<strong>të</strong> <strong>të</strong> Prishtinës, ku këto te ardhura janë ve<strong>të</strong>m 5%. Kjo tregon<br />
një shkalle te larte varësie te individi nga te tjerët dhe siguri te ulet <strong>të</strong> te<br />
ardhurave;<br />
(ii) Pjesa prej 18.24%, qe zënë <strong>të</strong> ardhurat nga pagat ësh<strong>të</strong> gjithashtu shumë<br />
më e ulët se vlera mesatare e Kosovës dhe ajo e Prishtinës. Kjo tregon se<br />
shkalla e punësimit dhe pagesat në Komunën e Gjakovës janë më <strong>të</strong> ul<strong>të</strong><br />
se mesatarja e Kosovës dhe shumë më <strong>të</strong> ul<strong>të</strong> se në Prishtinë.<br />
Pabarazia në <strong>të</strong> ardhura dhe në konsum<br />
Dërgesa nga <strong>të</strong><br />
afërmit<br />
Të ardhura nga<br />
shitja e pronave<br />
Burime tjera<br />
Prishtina 35.86 5.22 26.00 10.21 5.00 10.31 7.39<br />
Gjakova 18.24 5.51 22.00 7.61 23.21 15.33 8.11<br />
Kosova 29.85 5.99 14.94 17.21 13.66 7.13 11.21<br />
Burimi: <strong>UNDP</strong>, “Raporti i <strong>Zhvillimit</strong> Njerëzor – Kosova 2004”<br />
Siguria e te ardhurave<br />
Sikundër në <strong>të</strong> gjithë Kosovën edhe në Gjakovë, siguria e <strong>të</strong> ardhurave vlerësohet<br />
se ësh<strong>të</strong> e ulët dhe, për rrjedhoje, rreziku i rritjes së shkallës së varfërisë<br />
ësh<strong>të</strong> i lar<strong>të</strong>. Ndikimin më <strong>të</strong> madh negativ mendohet se e japin faktorët e<br />
mëposh<strong>të</strong>m, disa prej <strong>të</strong> cilëve lidhen drejtpërdrejt me af<strong>të</strong>si<strong>të</strong> administruese<br />
<strong>të</strong> ve<strong>të</strong> <strong>Komunës</strong>: (i) Ngadalësimi i ritmeve <strong>të</strong> zhvillimit ekonomik, që ësh<strong>të</strong><br />
vënë re duke filluar nga viti 2002, dhe që në një mase te madhe i atribuohet<br />
pakësimit te financimeve te konsiderueshme në periudhën pas konfliktit; (ii)<br />
Paqëndrueshmëria politike, e cila ësh<strong>të</strong> e lidhur ngush<strong>të</strong>sisht me vendimin<br />
mbi statusin përfundimtar <strong>të</strong> Kosovës; (iii) Degradimi i mjedisit dhe i burimeve<br />
natyrore <strong>të</strong> qenësishme, qe mbetet kërcënues për <strong>të</strong> ardhurat e ekonomive<br />
familjare <strong>të</strong> ndërvarura prej tyre, veçanërisht në zonën rurale. Në shkallë vendi,<br />
në zonën rurale, nga toka varet ekonomia e 89.6% te familjeve, nga bagëti<strong>të</strong><br />
55.4% e familjeve, nga pylltaria 20% e familjeve; dhe (iv) Mundësi<strong>të</strong> e kufizuara<br />
<strong>të</strong> punësimit.<br />
Zbutja e varfërisë dhe veçanërisht e varfërisë së skajshme lidhet ngush<strong>të</strong> si me<br />
ecurinë e zhvillimit ekonomik ashtu edhe <strong>të</strong> pabarazisë. Në Kosovë, pabarazia në<br />
<strong>të</strong> ardhura ësh<strong>të</strong> e lar<strong>të</strong>, gjë që pasqyrohet qar<strong>të</strong> në vlerën e koeficientit Gini prej<br />
0.49. Pabarazia në konsum ësh<strong>të</strong> më e ulët dhe vlera përka<strong>të</strong>se e këtij koeficienti<br />
ësh<strong>të</strong> 0.30. Thellimi i mëtejshëm i pabarazisë mund te ndikoje dukshëm në rritjen
Change language