Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kapitulli i Parë<br />
ZHVILLIMI EKONOMIK DHE VARFËRIA<br />
Lufta kundër varfërisë së skajshme ësh<strong>të</strong> Objektivi i parë Zhvillimor i Mijëvjeçarit.<br />
Përgjysmimi brenda vitit 2015 i pjesës së popullsisë që jeton në kushtet e varfërisë së<br />
skajshme ësh<strong>të</strong> synimi më kryesor i këtij objektivi 1 . Sipas analizave, me një rritje ekonomike<br />
mesatare vjetore prej rreth 2% dhe pa ndryshime në shkallën e pabarazisë,<br />
varfëria e skajshme në Kosovë mund <strong>të</strong> reduktohet në më pak se 8% nga rreth 15.2%<br />
që ësh<strong>të</strong> sot. Burimet e shumta ekonomike e njerëzore dhe përpjekjet për vënien në<br />
efikasitet <strong>të</strong> tyre <strong>të</strong> bëjnë <strong>të</strong> mendosh se edhe Komuna e Gjakovës, në <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>n periudhë,<br />
do <strong>të</strong> mund <strong>të</strong> përgjysmojë numrin e familjeve që jetojnë në kushtet e varfërisë<br />
së skajshme. Niveli dhe ritmet e zhvillimit <strong>të</strong> sektorit privat dhe shkalla e punësimit<br />
në qytet, si dhe rritja sa më e shpej<strong>të</strong> e <strong>të</strong> ardhurave nga fermat private, veçohen si<br />
faktorët më <strong>të</strong> rëndësishëm që do <strong>të</strong> përshpejtojnë përmbushjen e këtij objektivi.<br />
1.1 Të dhëna <strong>të</strong> përgjithshme<br />
Popullsia<br />
Regjistrimi më i fundit i popullsisë së Kosovës ësh<strong>të</strong> ai i vitit 1981 dhe rezultatet e<br />
tij nuk konsiderohen <strong>të</strong> dobishme. Të dhënat më <strong>të</strong> plota janë ato <strong>të</strong> UNMIK, që bazohen<br />
në shtimin e popullsisë gjate periudhës 1981-1991. Sipas këtyre <strong>të</strong> dhënave,<br />
popullsia e përgjithshme e Kosovës në vitin 2005 rezultoi rreth 2 milion banorë. Komuna<br />
e Gjakovës ka rreth 153,000 banorë, megjithëse mendohet se ky numër mund<br />
<strong>të</strong> je<strong>të</strong> edhe më i madh. Madhësia mesatare e familjeve ësh<strong>të</strong> rreth 6.27 pjesëtarë për<br />
familje, pak më e vogël se mesatarja e Kosovës (shih Tabelën 1.1).<br />
Si territor, Komuna e Gjakovës zë një sipërfaqe prej 586 km2 dhe, për rrjedhim,<br />
dendësia e popullsisë ësh<strong>të</strong> mesatarisht rreth 259 banorë për km2. Më shumë se<br />
gjysma e popullsisë, rreth 59.7%, banojnë në zonën urbane. Më <strong>të</strong> shum<strong>të</strong> janë<br />
meshkujt, <strong>të</strong> cilët përfaqësojnë rreth 50.9% te popullsisë gjithsej. Për nga përka<strong>të</strong>sia<br />
etnike, Komuna e Gjakovës banohet nga popullsi shqiptare dhe minoritete<br />
etnike përfaqësojnë ve<strong>të</strong>m rreth 4.55% te popullsisë gjithsej <strong>të</strong> <strong>Komunës</strong>.<br />
Tabela 1.1: Disa tregues demografik<br />
Madhësia<br />
mesatare e<br />
familjes<br />
(amvisërisë)<br />
Numri<br />
mesatar i<br />
fëmijëve<br />
Numri mesatar<br />
i meshkujve<br />
Numri mesatar<br />
i femrave <strong>të</strong><br />
rritura<br />
Numri<br />
mesatar i <strong>të</strong><br />
moshuarve<br />
Prishtinë 5.46 1.53 1.76 1.83 0.33<br />
Gjakovë 6.27 2.08 1.80 1.94 0.46<br />
Totali 6.52 2.08 1.97 2.08 0.39<br />
Burimi: <strong>UNDP</strong>, “Raporti i <strong>Zhvillimit</strong> Njerëzor -Kosova 2004”.<br />
Karakteristika themelore e strukturës gjinore <strong>të</strong> popullsisë së Kosovës ësh<strong>të</strong> se<br />
dominohet nga te rinj<strong>të</strong> e moshës deri 25 vjeç, si në fshat ashtu edhe në qytet<br />
(shih Figurën 1.1 dhe 1.2). Kjo tendencë ruhet edhe në Komunën e Gjakovës, ku<br />
rreth 62% e popullsisë janë më <strong>të</strong> rinj se 30 vjeç dhe rreth 80% e popullsisë janë<br />
në moshën deri 45 vjeç.<br />
1 Sipas anke<strong>të</strong>s mbi nivelin e jetesës në Kosovë, <strong>të</strong> kryer në vitin 2002 me mbështetjen e Bankës Bo<strong>të</strong>rore, konsiderohen<br />
«ekstremist <strong>të</strong> varfër» ata që konsumojnë deri në 0.93 Euro/frymë në dite dhe «<strong>të</strong> varfër» ata që konsumojnë<br />
midis 0.93 dhe 1.42 Euro/frymë në dite.<br />
STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS<br />
17<br />
1<br />
ZHVILLIMI EKONOMIK DHE VARFËRIA