Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
w czasie postoju <strong>do</strong> najchłodniejszych elementów instalacji.<br />
Jednym z takich miejsc jest właśnie miska olejowa sprężarki,<br />
szczególnie zimą w przypadku sprężarek stojących na wolnym<br />
powietrzu. Czynnik migruje <strong>do</strong> sprężarki, osiadając na jej dnie.<br />
Ciekły czynnik jest cięższy <strong>do</strong> oleju, przez co zalega na dnie.<br />
W momencie załączenia sprężarki pojawiają się dwa zagrożenia.<br />
Obniżenie ciśnienia w karterze sprężarki powoduje, że czynnik<br />
zaczyna gwałtownie odparowywać, kotłując się w misce olejowej.<br />
Wraz z wrzącym czynnikiem jest podrywany olej, który<br />
błyskawicznie zostaje zassany przez sprężarkę i wyrzucony<br />
w instalację. Proces przebiega tak intensywnie, że presostat olejowy<br />
nie zdąży zareagować i odpowiednio wcześnie wyłączyć<br />
sprężarki. W sprężarkach z pompą oleju i presostatem jest drugie<br />
zagrożenie, groźniejsze nawet od porwania samego oleju.<br />
Ponieważ ciekły czynnik jest cięższy od oleju, to w momencie<br />
rozruchu to właśnie ciekły czynnik zostaje zassany przez pompę<br />
oleju. A czynnik chłodniczy nie tylko nie ma właściwości<br />
smarnych, ale też bardzo <strong>do</strong>brze wypłukuje pozostałości oleju<br />
z elementów współpracujących. Dodatkowo czynnik, trafiając<br />
na cieplejsze elementy współpracujące, gwałtownie odparowuje,<br />
powodując dalsze usuwanie resztek oleju z tychże elementów.<br />
Odparowujący gwałtownie czynnik wypłukuje olej z elementów<br />
współpracujących również w sprężarkach bez pompy<br />
olejowej, ale właśnie z pompą oleju jest to proces bardzo intensywny.<br />
Należy też zauważyć, że ciekły czynnik w pompie<br />
oleju utrzymuje ciśnienie oleju, oszukując w ten sposób presostat<br />
olejowy. Jak rozpoznać, ze mamy <strong>do</strong> czynienia z ciekłym<br />
czynnikiem w oleju? Olej w karterze sprężarki bardzo intensywnie<br />
się pieni. To dla nas sygnał alarmowy, że w oleju jest ciekły<br />
czynnik chłodniczy. Czy jest jakieś zabezpieczenie przed taką<br />
sytuacją? Tak, bardzo proste – grzałka karteru. Dzięki grzałce<br />
karteru miska olejowa i olej nie są najzimniejszym elementem<br />
instalacji chłodniczej, więc nie <strong>do</strong>chodzi <strong>do</strong> migracji czynnika<br />
<strong>do</strong> miski olejowej. A co jeżeli z jakiś względów grzałka zostanie<br />
załączona już w momencie, gdy ciekły czynnik zalega<br />
w misce olejowej? Podgrzewając olej i ciekły czynnik grzałka<br />
spowoduje, że zalegający czynnik spokojnie odparuje z oleju<br />
i w najgorszym wypadku będzie w karterze sprężarki w formie<br />
gazowej, która już nie jest groźna dla sprężarki. Dlatego grzałka<br />
karteru powinna być załączona zawsze, gdy sprężarka nie pracuje.<br />
A jeżeli zostanie wyłączona ze względów serwisowych,<br />
uruchomienie sprężarki powinno być możliwe po upływie odpowiednio<br />
długiego czasu, w czasie którego olej zostanie nagrzany<br />
<strong>do</strong> temperatury uniemożliwiającej zaleganie ciekłego<br />
czynnika w misce olejowej. Bardzo <strong>do</strong>brym rozwiązaniem jest<br />
wykonanie zasilania grzałki w taki sposób, że wyłączenie instalacji<br />
sterującej nie odłącza zasilania grzałki, <strong>do</strong>piero wyłączenie<br />
głównego wyłącznika bezpieczeństwa rozłącza zasilanie<br />
grzałki. W takim przypadku mamy pewność, że nawet w czasie<br />
przestoju sprężarki wynikającym z czasowego nie użytkowania<br />
instalacji chłodniczej grzałka jest cały czas załączona.<br />
Oczywiście, grzałka również służy <strong>do</strong> wstępnego nagrzania<br />
oleju, by jego własności smarujące były możliwie jak najwyższe<br />
w momencie uruchomienia sprężarki. Zimny olej powoduje<br />
znacznie większe opory tarcia, a więc też przyspieszone<br />
zużycie sprężarki.<br />
W sprężarkach śrubowych nie mamy misek olejowych, w których<br />
może gromadzić się ciekły czynnik. Ale ciekły czynnik może<br />
gromadzić się w samych o<strong>do</strong>lejaczach. Wprawdzie tam zgromadzony<br />
ciekły czynnik nie spowoduje nagłego porwania oleju<br />
wraz z odparowującym czynnikiem, ale ciekły czynnik mo-<br />
www.chlodnictwoiklimatyzacja.pl<br />
ChłOdNICTwO<br />
Rys. 5. Sprężarka dwuśrubowa po utracie filmu olejowego i „smarowana” ciekłym czynnikiem<br />
że zostać wtłoczony linią olejową <strong>do</strong> sprężarki zamiast oleju.<br />
A jest to już bardzo niebezpieczna sytuacja, ponieważ w sprężarkach<br />
śrubowych film olejowy na gładziach jest bardzo delikatny<br />
i nawet miejscowe uszkodzenie tego filmu powoduje natychmiastowe<br />
niszczenie gładzi sprężarki, a od tego momentu<br />
już bardzo niewiele brakuje nam <strong>do</strong> zatarcia sprężarki. Również<br />
w tym przypadku grzałki rozwiązują problem, są one jednak<br />
umieszczone w o<strong>do</strong>lejaczu, a nie w samej sprężarce. Dzięki<br />
grzałkom w o<strong>do</strong>lejaczu nie ma ciekłego czynnika, a i sam olej<br />
ma dużo lepsze właściwości smarne już przy samym uruchomieniu<br />
układu, co ma bardzo duży wpływ na pracę i żywotność<br />
sprężarek śrubowych.<br />
Zostańmy jeszcze przy oleju i uszkodzeniach sprężarek związanych<br />
z pracą układów olejowych. Bardzo ważnym czynnikiem<br />
wpływającym na pracę sprężarki jest jej prawidłowe smarowanie.<br />
To jest jasne i już omówione. Mówiąc o prawidłowym smarowaniu<br />
należy wyraźnie podkreślić podstawę prawidłowego<br />
smarowania: olej. Sprężarka, jak i cały układ chłodniczy, musi<br />
być zalany odpowiednim olejem. Każdy producent sprężarek<br />
podaje zalecane typy oleju, jaki można stosować w jego urządzeniach.<br />
Najlepiej stosować oleje z tej listy, a jeżeli chcemy<br />
zastosować inny olej, nie ujęty w spisie producenta, musimy<br />
sprawdzić bardzo <strong>do</strong>kładnie, czy jest taka możliwość. W pierwszej<br />
kolejności musimy zwrócić uwagę na typ oleju, czy jest<br />
to olej mineralny, estrowy czy też inny. Olei różnych typów nie<br />
wolno mieszać, połączenie olei różnych typów może spowo<strong>do</strong>wać<br />
częściową lub całkowitą utratę właściwości smarnych,<br />
mogą też powstać różnego rodzaju różne zawiesiny i wytrącenia<br />
z mieszaniny olejów. Mieszanina olejów różnego typu może<br />
też mieć niewłaściwe parametry cieple, a przecież należy pamiętać,<br />
że olej nie tylko smaruje elementy współpracujące, ale<br />
też je ochładza. O tym, że nie wolno mieszać olejów różnego<br />
typu należy też pamiętać przy zmianie czynnika chłodniczego.<br />
W instalacjach, w których przeprowadzamy sezonową wymianę<br />
oleju, nie ma potrzeby zmiany typu oleju. Zmiana typu oleju<br />
nie tylko nie jest wskazana, ale wręcz zabroniona. Wymianę<br />
oleju przeprowadzamy tylko w sprężarkach i elementach linii<br />
olejowej, a pozostałą część oleju znajdującą się w instalacji pozostawiamy<br />
w układzie. Niewielka ilość starego oleju nie <strong>do</strong>pro-<br />
W sprężarkach<br />
śrubowych<br />
nie mamy misek<br />
olejowych,<br />
w których może<br />
gromadzić się<br />
ciekły czynnik.<br />
Ale ciekły czynnik<br />
może gromadzić<br />
się w samych<br />
o<strong>do</strong>lejaczach<br />
69
Change language