Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
www.chlodnictwoiklimatyzacja.pl<br />
ChłOdNICTwO<br />
Uszkodzenia sprężarek chłodniczych Cz. 1.<br />
Bartosz NOWACKI<br />
Sercem instalacji chłodniczej jest sprężarka. Jest to jeden z najdroższych, jak<br />
i również jeden z najbardziej złożonych elementów instalacji chłodniczych. Awaria<br />
sprężarki jest obciążeniem zarówno dla instalatora, jak i dla użytkownika.<br />
Również dystrybutor i producent sprężarki odczuwa każdą jej<br />
awarię, szczególnie, jak nastąpi ona w okresie gwarancji. Zawsze<br />
jest też niewia<strong>do</strong>mą, co było przyczyną awarii – błąd instalatora,<br />
niewłaściwe użytkowanie przez użytkownika, niewłaściwy<br />
<strong>do</strong>bór przez <strong>do</strong>stawcę czy projektanta czy też wada fabryczna.<br />
Nowoczesna technologia, duża <strong>do</strong>kładność wykonania, zaawansowane<br />
programy komputerowe <strong>do</strong> programowania i symulacji<br />
– są to elementy, które sprawiają, że jakość sprężarek jest coraz<br />
większa. Nie tylko jednak jakość sprężarek jest rozwijana, ale też<br />
ich energooszczędność. Coraz droższa energia, naciski ochrony<br />
śro<strong>do</strong>wiska czy też koszty ponoszone przez użytkownika –<br />
to elementy w znaczny sposób wpływające na obecnych producentów<br />
sprężarek. Ważnym elementem przetargowym jest<br />
też gwarancja na urządzenie – by zachęcić klienta <strong>do</strong> własnego<br />
produktu producenci wydłużają okres gwarancji, w czasie którego<br />
gwarantują bezawaryjną pracę sprężarki. Mimo wszystko<br />
jednak awarie sprężarek zdarzają się. Dlaczego? Spróbuję w niniejszym<br />
artykule przybliżyć ten problem, ze szczególnym naciskiem<br />
na powody, na które mamy bezpośredni wpływ.<br />
Mimo zaawansowanych technologii nie można wykluczyć,<br />
że sprężarka zostanie uszkodzona w procesie produkcyjnym.<br />
Możliwa jest zarówno wada materiałowa, nie<strong>do</strong>kładność wykonania,<br />
jak i wadliwy montaż sprężarki. Zdarzają się też przypadki<br />
wadliwego projektu sprężarki lub jej elementów, jak i wprowadzenie<br />
rozwiązań nie <strong>do</strong> końca sprawdzonych i przetestowanych.<br />
Nigdy nie możemy wykluczyć, że mimo naszych starań sprężarka<br />
będzie pracować bezawaryjnie, bo nie zawsze to my mamy<br />
na to wpływ. W przypadku wad produkcyjnych jesteśmy najczęściej<br />
bezsilni. Nie możemy ich przewidzieć, nie możemy ich wyeliminować<br />
ani zapobiegać im, nie mamy też najczęściej możliwości<br />
ich usunięcia. Dlatego też nie będę się tym problemem<br />
zajmować, jedynie zwrócę uwagę, jakie zagrożenia wynikają<br />
z coraz nowocześniejszej technologii i wysokiej jakości wykonania.<br />
Pokażę jednak kilka specyficznych problemów, jakie są<br />
popełniane niezależnie od producentów sprężarek oraz sposoby<br />
ich wyeliminowania.<br />
Uszkodzenia sprężarek można podzielić na dwie podstawowe<br />
grupy: uszkodzenia mechaniczne i uszkodzenia elektryczne.<br />
Uszkodzenia mechaniczne to mniej więcej 1/3 wszystkich uszkodzeń<br />
sprężarek, uszkodzenia elektryczne to kolejne tyle uszkodzeń.<br />
A co z pozostałą 1/3 uszkodzeń? Nazwijmy to uszkodzeniami<br />
pozostałymi, przybliżę je na końcu artykułu.<br />
Uszkodzenia mechaniczne<br />
Zacznę omawianie uszkodzeń od uszkodzeń mechanicznych,<br />
tym bardziej, że często uszkodzenia mechaniczne powodują<br />
również uszkodzenia elektryczne. Najczęstszym uszkodzeniem<br />
mechanicznym jest zatarcie sprężarki. Ale to tak naprawdę skutek,<br />
a nie przyczyna. A co jest przyczyną zacierania się sprężarek?<br />
Przybliżę te przyczyny po kolei.<br />
Jedną z podstawowych przyczyn zatarcia się sprężarek jest<br />
zbyt mała ilość oleju, lub nawet jego całkowity brak. Każda sprężarka<br />
wymaga smarowania, a <strong>do</strong> smarowania jest używany olej<br />
chłodniczy o odpowiedniej lepkości. Sprężarki tłokowe, zarówno<br />
hermetyczne, jak i półhermetyczne, są fabrycznie napełnione<br />
olejem. Po<strong>do</strong>bnie rzecz ma się z innymi sprężarkami hermetycznymi,<br />
np. spiralnymi czy rotacyjnymi, które również posiadają<br />
miskę olejową i są napełnione olejem. W przypadku sprężarek<br />
śrubowych, olej jest <strong>do</strong> nich <strong>do</strong>starczany z zewnętrznych o<strong>do</strong>lejaczy<br />
i zbiorników oleju, a same sprężarki nie posiadają własnego<br />
zasobnika oleju. Wyjątkiem są sprężarki śrubowe kompaktowe,<br />
które posiadają zintegrowany o<strong>do</strong>lejacz, jeżeli jednak<br />
przyjrzymy się <strong>do</strong>kładnie ich bu<strong>do</strong>wie, to zauważymy, że o<strong>do</strong>lejacz<br />
jest „<strong>do</strong>klejony” <strong>do</strong> sprężarki i nie jest to element stanowiący<br />
jedną całość ze sprężarką, jak to jest w przypadku miski<br />
olejowej w sprężarkach tłokowych.<br />
Ze względu na obieg wewnętrzny oleju po<strong>do</strong>bny <strong>do</strong> sprężarek<br />
tłokowych, wszystko co będę pisał o obiegu oleju<br />
w sprężarkach tłokowych, będzie też <strong>do</strong>tyczyło sprężarek<br />
śrubowych kompaktowych. Jeżeli będzie inaczej, wyraźnie<br />
to zaznaczę. Mówiąc o sprężarkach tłokowych będę miał<br />
też na myśli inne sprężarki hermetyczne, które wprawdzie<br />
nie są sprężarkami tłokowymi, ale też, jak już wspomniałem,<br />
posiadają miskę olejową.<br />
Wróćmy więc <strong>do</strong> samego oleju w sprężarkach tłokowych.<br />
Skoro sprężarka jest <strong>do</strong>starczana z olejem, a instalacja chłodnicza<br />
jest instalacją hermetyczną, to jak to się dzieje, że może zabraknąć<br />
oleju? Czy producenci sprężarek oszczędzają i nie wlewają<br />
odpowiedniej ilości oleju <strong>do</strong> sprężarek? Bo jeżeli wlewają,<br />
to czemu go później nie ma?<br />
Przyczyn braku oleju w sprężarkach jest kilka i postaram się<br />
je omówić jak naj<strong>do</strong>kładniej. Najważniejszą sprawą jest to, że olej<br />
krąży w całej instalacji, a nie tylko w sprężarce. Nawet zastosowanie<br />
o<strong>do</strong>lejaczy nie eliminuje z instalacji oleju, a jedynie powoduje,<br />
ze większość oleju wy<strong>do</strong>stającego się ze sprężarki wraz<br />
z czynnikiem wraca prawie natychmiast <strong>do</strong> sprężarki, a tylko niewielka<br />
część oleju przechodzi przez cała instalację, zanim ponownie<br />
wróci <strong>do</strong> sprężarki. Producenci sprężarek <strong>do</strong>starczają<br />
sprężarki napełnione maksymalną ilością oleju, jaka może być<br />
w danej sprężarce. Przy krótkich i prawidłowo wykonanych instalacjach<br />
różnica między minimalną a maksymalną ilością oleju<br />
w sprężarce stanowi najczęściej wystarczającą rezerwę oleju,<br />
by poziom w sprężarce był prawidłowy. Niewielka ilość oleju, która<br />
wraz z czynnikiem wy<strong>do</strong>stanie się ze sprężarki, <strong>do</strong> tej sprężarki<br />
wróci i uzupełni stan oleju. Jednak przy bardziej rozbu<strong>do</strong>wanych<br />
instalacjach ilość oleju w sprężarce może okazać się zbyt<br />
mała, by być wystarczająca. W przypadku niewielkich braków,<br />
możemy olej uzupełnić po przepracowaniu kilku czy też kilku-<br />
Uszkodzenia<br />
sprężarek można<br />
podzielić na dwie<br />
podstawowe grupy:<br />
uszkodzenia<br />
mechaniczne<br />
i uszkodzenia<br />
elektryczne<br />
O AuTOrze<br />
Bartosz NOWACKI<br />
– ReBaNo<br />
65
Change language