Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
Wejdź do Ligi Graczy! - Chłodnictwo i Klimatyzacja
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
weNTyLACjA<br />
Silny wiatr wiejący<br />
w kierunku<br />
prostopadłym <strong>do</strong> osi<br />
klapy upustowej<br />
może <strong>do</strong>prowadzić<br />
<strong>do</strong> jej zablokowania<br />
w pozycji otwartej<br />
44<br />
nowych drogach ewakuacji. W tego typu systemach <strong>do</strong> przestrzeni<br />
klatki scho<strong>do</strong>wej <strong>do</strong>starczana jest stała ilość powietrza wentylacyjnego,<br />
którego ilość określona jest obliczeniowo przy uwzględnieniu<br />
szacunkowego poziomu nieszczelności oraz odpowiedniego<br />
scenariusza zamkniętych i otwartych drzwi ewakuacyjnych. Jeżeli<br />
wszystkie drzwi prowadzące na drogi ewakuacji pozostają zamknięte,<br />
nadmiar powietrza <strong>do</strong>starczanego <strong>do</strong> przestrzeni klatki scho<strong>do</strong>wej<br />
powoduje wzrost ciśnienia powyżej żądanej wartości i otwarcie<br />
wycechowanej klapy upustowej. Otwarcie drzwi na kondygnacji<br />
z działającą instalacją odbioru powietrza i dymu (jest to kondygnacja<br />
objęta pożarem) powoduje spadek nadciśnienia w klatce scho<strong>do</strong>wej,<br />
skutkujący przymknięciem klapy upustowej i skierowaniem<br />
odpowiedniej ilości powietrza przez drzwi otwarte <strong>do</strong> przestrzeni<br />
nie chronionej nadciśnieniem. Jest to prosty i jednocześnie stosunkowo<br />
niezawodny system, <strong>do</strong>brze sprawdzający się w budynkach<br />
klasyfikowanych jako średniowysokie i wysokie. Projektując jednak<br />
układy tego typu, należy uwzględnić możliwy niekorzystny wpływ<br />
warunków zewnętrznych na opisywany układ. Trzeba koniecznie<br />
zabezpieczyć klapę upustową przed bezpośrednim oddziaływaniem<br />
wiatru. Jak wykazały m.in. ostatnio przeprowadzone testy,<br />
w przypadku niewystarczającego zabezpieczenia klapy, silny wiatr<br />
(o prędkości przekraczającej 8 m/s) wiejący w kierunku prostopadłym<br />
<strong>do</strong> osi klapy upustowej może <strong>do</strong>prowadzić <strong>do</strong> jej zablokowania<br />
w pozycji otwartej, co praktycznie niweczy skuteczność działania<br />
systemu zapobiegania zadymieniu. Klapy upustowe są ponadto<br />
urządzeniami <strong>do</strong>ść delikatnymi, wrażliwymi na uszkodzenia mechaniczne<br />
oraz podatnymi na zamarzanie.<br />
Mówiąc o układach pasywnych (chociaż <strong>do</strong>tyczy to również systemów<br />
aktywnych), warto zwrócić uwagę na pewien aspekt projektowania<br />
wielkości urządzeń. W zdecy<strong>do</strong>wanej większości przypadków<br />
(dla klatek scho<strong>do</strong>wych o stopni szczelności wg EN PN12101-6 wysokim,<br />
średnim a nawet nieszczelnych), strumień powietrza nawiewu<br />
pożarowego trzonu klatki scho<strong>do</strong>wej osiąga maksymalną wartość<br />
przy realizacji scenariusza ukierunkowanego przepływu w drzwiach<br />
otwartych. Wówczas dla spełnienia wymagań stabilizacji nadciśnienia<br />
w przestrzeni chronionej wystarczająca jest znacznie mniejsza<br />
wydajność instalacji. Zdarzają się jednak sytuacje, w których osiągniecie<br />
zakładanego poziomu nadciśnienia wymaga <strong>do</strong>prowadze-<br />
Rys. 2. Uproszczony schemat funkcjonowania układów pasywnych<br />
nia <strong>do</strong> przestrzeni klatki scho<strong>do</strong>wej większej ilości powietrza, niż<br />
wymaga tego warunek zapewnienia minimalnej prędkości przepływu<br />
w drzwiach otwartych. Są to np. klatki scho<strong>do</strong>we w budynkach<br />
wysokich z lat 70-tych i 80-tych XX w., często posiadające jedną<br />
przeszkloną elewację zewnętrzną a czasami również zabu<strong>do</strong>wany<br />
w duszy schodów szacht windy. Z sytuacją taką zetknąłem się chociażby<br />
podczas projektowania stanowiska laboratorium wentylacji<br />
pożarowej na wydziale Inżynierii Śro<strong>do</strong>wiska. Poziom nieszczelności<br />
przegród zewnętrznych i wewnętrznych był w tym przypadku<br />
na tyle wysoki, że dla realizacji zadania wytworzenia nadciśnienia<br />
w warunkach drzwi zamkniętych konieczne stało się nawiewanie<br />
ponad 23 000 m 3/h powietrza, podczas gdy realizacja zadania ukierunkowanego<br />
przepływu w drzwiach otwartych wymagała zaledwie<br />
17 000 m 3/h. Z tego oraz tego typu przypadków wypływają<br />
dwa <strong>do</strong>ść istotne w moim przekonaniu wnioski. Po pierwsze: nie<br />
zawsze możliwe jest zastosowanie popularnej metody obliczeniowej<br />
zawartej w instrukcji ITB 378, która nie uwzględnia konieczności<br />
określenia strumienia powietrza wentylacyjnego koniecznego<br />
dla stabilizacji ciśnienia w warunkach kiedy wszystkie drzwi<br />
prowadzące na klatkę scho<strong>do</strong>wą pozostają zamknięte (zakłada się<br />
maksymalny przepływ przy scenariuszu drzwi otwartych). Po drugie:<br />
dla klatek scho<strong>do</strong>wych o bardzo niskim poziomie szczelności,<br />
w opisanej powyżej sytuacji zastosowanie systemu różnicowania<br />
ciśnienia opartego na klapach upustowych nie będzie gwarantować<br />
skutecznego działania (<strong>do</strong>brana wielkość wentylatora może<br />
nie gwarantować spełnienia warunku osiągnięcia bezpiecznego<br />
poziomu nadciśnienia).<br />
Układy aktywne<br />
Pod pojęciem aktywnych systemów różnicowania ciśnienia<br />
należy rozumieć system napowietrzania pożarowego, w którym<br />
funkcje regulacji przepływu powietrza, w ilości niezbędnej<br />
dla realizacji zadań scenariusza pożarowego pełnią automatycznie<br />
sterowane urządzenia: wentylatory nawiewne ze zmienną<br />
prędkością obrotową lub klapy sterowane czujnikami ciśnienia.<br />
Szczególną popularność zyskują ostatnio systemy, gdzie<br />
wydajność wentylatorów reguluje się w zależności od aktualnie<br />
realizowanego scenariusza napowietrzania (warunek stabiliza-<br />
9/2012
Change language