pobierz Informator (pdf - 6,3 MB) - Shiuz.com
pobierz Informator (pdf - 6,3 MB) - Shiuz.com pobierz Informator (pdf - 6,3 MB) - Shiuz.com
INFORMATOR Nr 50/3/2011 Ocena wartości użytkowej i hodowlanej knurów Podczas ostatniego szkolenia, które odbyło się w Olecku w dniach 23-25 sierpnia br., zainspirowany wypowiedziami jego uczestników, doszedłem do wniosku, że należy przybliżyć Czytelniczkom i Czytelnikom „Informatora” obecnie stosowane metody szacowania wartości hodowlanej knurów. Zwłaszcza że od ostatniej publikacji na ten temat minęło prawie 10 lat, a w tym czasie sporo się zmieniło. Zmiany dotyczą z jednej strony metod oceny i szacowania wartości hodowlanej, z drugiej strony dramatycznego spadku pogłowia świń w Polsce i całego szeroko pojętego rynku wieprzowiny. mgr inż. Piotr GARLICKI SHiUZ Sp. z o.o. w Bydgoszczy Według GUS w końcu marca 2011 roku pogłowie trzody chlewnej wynosiło 13 100,2 tys. sztuk i było o 877,6 tys. sztuk (o 6,3%) niższe od stanu notowanego w analogicznym okresie 2010 roku. Stado loch na chów zmniejszyło się w porównaniu z marcem 2010 roku o 215,3 tys. sztuk (o 15,6%) i spadło do poziomu 1 168,2 tys. sztuk. Wykres 1 prezentu- 22 je, jak to wyglądało w ostatnich pięciu latach. Spadek pogłowia loch osiągnął różną skalę w poszczególnych rejonach Polski. W 2005 roku w rejonie działania SHiUZ Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszcz (SHiUZ Bydgoszcz) znajdowało się 36,6% loch, obecnie jest 38,9%, spadek pogłowia loch w tych latach w Polsce wyniósł 31,3%, w rejonie działalności SHiUZ Bydgoszcz zaś 26,9%. Rejony o dużych tradycjach trzodziarskich nieco mniej nerwowo reagują na wahania koniunktury niż te, gdzie podstawę stanowią gospodarstwa z 2-4 lochami. Wykres 2 obrazuje spadek pogłowia loch w Polsce i w rejonie SHiUZ Bydgoszcz w latach 2005-2010, kolejny wykres (3) przedstawia ilości loch w tych samych latach w poszczególnych województwach położonych w rejonie działania SHiUZ Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy. Tyle tytułem wstępu, przejdźmy zatem do oceny wartości użytkowej i hodowlanej świń. Ocena prowadzona jest w stadach hodowlanych – produkujących loszki hodowlane i w stadach zarodowych – produkujących loszki i knurki hodowlane, czyli w tak zwanej populacji aktywnej. Zgodnie z ogólną tendencją, populacja aktywna również maleje i jej spadek w ciągu ostatniego dziesięciolecia wyniósł ok. 55%. W rejonie działania SHiUZ Bydgoszcz krzywa spadku pogłowia przebiega nieco łagodniej, w 2001 roku w naszym rejonie znajdowało się 47% populacji aktywnej, w 2010 roku 57%. Według stanu z dnia 31.12.2010 roku populacja aktywna w Polsce liczy 14 750 loch. Strukturę rasową przedstawia wykres nr 5. W hodowli tradycyjnie dominuje rasa pbz, stanowiąca 46% populacji aktywnej, łącznie lochy ras matecznych (pbz i wbp) stanowią 84% wszystkich loch objętych oceną. Warto zwrócić uwagę na praktyczne wyparcie z hodowli rasy hampshire, której lochy stanowią obecnie zaledwie 0,5% populacji aktyw-
Wykres 1. Pogłowie trzody chlewnej, w tym loch na chów w latach 2005-2011 [Źródło: Główny Urząd Statystyczny] nej. Obecnie stosuje się trzy metody oceny wartości użytkowej i hodowlanej, są to: 1. Ocena przyżyciowa – fermowa, 2. Ocena stacyjna, 3. Ocena metodą BLUP AM. Ocenia przyżyciowa Ocenia przyżyciowa, obejmująca cechy tuczne i rzeźne, prowadzona jest w Polsce od 1973 roku. Wówczas oceną objęte były wyłącznie knurki, a podmiotem prowadzącym ocenę był Instytut Zootechniki-Państwowy Instytut Badawczy z siedzibą w Krakowie (IZ-PIB w Krakowie). Od 1995 roku oceną objęto również loszki, za ocenę odpowiedzialna była Centralna Stacja Hodowli Zwierząt (CSHZ), a od 2003 roku – Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS”. Obecnie oceną objęto wszystkie zwierzęta w stadach hodowlanych. Ocenę knurków przeprowadza się w wieku 150-210 dni, polega ona na zważeniu zwierzęcia i dokonania pomiarów grubości słoniny w określonych punktach przy użyciu ultradźwiękowego urządzenia „Piglog 105”. Pomiar grubości słoniny w dwóch punktach: • P 2 – za ostatnim żebrem (na granicy kręgów piersiowych i lędźwiowych) 3 cm od linii środkowej grzbietu; • P 4 – za ostatnim żebrem (na granicy kręgów piersiowych i lędźwiowych) 8 cm od linii środkowej grzbietu. Wysokość „oka” polędwicy: P 4 M – pomiar dokonywany jest w punkcie P 4 równocześnie z pomiarem grubości słoniny. W oparciu o dokonane pomiary obliczany jest: przyrost dzienny standaryzowany na 180 dzień życia, jako cecha użytkowości tucznej oraz procentowa zawartość mięsa w tuszy (mięsność) oszacowana na podstawie pomiarów grubości słoniny i wysokości „oka” polędwicy (P 2 , P 4 i P 4 M) standaryzowana na 110 INFORMATOR Nr 50/3/2011 Wykres 2. Pogłowie loch w latach 2005-2010 [Źródło: opracowanie własne] Wykres 3. Pogłowie loch w województwach w rejonie SHiUZ Bydgoszcz w latach 2005-2011 [Źródło: opracowanie własne] Wykres 4. Populacja aktywna loch w latach 2000-2010 [Źródło: opracowanie własne] Wykres 5. Struktura rasowa loch w populacji aktywnej w 2010 roku [Źródło: opracowanie własne] kg wagi, a następnie standaryzowana na 180 dzień życia, jako cecha użytkowości rzeźnej. Dla rasy pietrain stosu- 23
- Page 1 and 2: ISSN 1508-1192 Nr 50/3/2011 Buhaje
- Page 3 and 4: Spis treści 4 Buhaje nowe oraz inn
- Page 5 and 6: 111 (10% indeksu ogólnego), i OMC
- Page 7 and 8: Nowości w naszej ofercie dr inż.
- Page 9 and 10: Buhaje MCB Sp. z o.o. w Krasnem i S
- Page 11 and 12: Oferta OFERTA dodatkowa DODATKOWA S
- Page 13 and 14: Powtarzalność oceny wartości hod
- Page 15 and 16: OHZ Mścice liderem nowoczesnych te
- Page 17 and 18: Fot. Archiwum Redakcji Prezes OHZ M
- Page 19 and 20: Sekwencjonowanie genomu Przełomowy
- Page 21: jest wyselekcjonowanie konkretnych
- Page 25 and 26: (model zwierzęcia) wprowadzono w P
- Page 27 and 28: Kriobank nasienia knura w Polsce -
- Page 29 and 30: serwacji nasienia knura. Plazmolema
- Page 31 and 32: Tabela 1. Rezultaty unasieniań loc
- Page 33 and 34: Główne etapy mrożenia nasienia k
- Page 35 and 36: cyjnego: 1. Przedinseminacyjny wlew
- Page 37 and 38: Koniec lata i jesień w pasiece = p
- Page 39: INFORMATOR Nr 50/3/2011 Kursy insem
Wykres 1. Pogłowie trzody chlewnej, w tym loch na chów w latach 2005-2011<br />
[Źródło: Główny Urząd Statystyczny]<br />
nej.<br />
Obecnie stosuje się trzy metody<br />
oceny wartości użytkowej<br />
i hodowlanej, są to:<br />
1. Ocena przyżyciowa – fermowa,<br />
2. Ocena stacyjna,<br />
3. Ocena metodą BLUP AM.<br />
Ocenia przyżyciowa<br />
Ocenia przyżyciowa, obejmująca<br />
cechy tuczne i rzeźne,<br />
prowadzona jest w Polsce<br />
od 1973 roku. Wówczas oceną<br />
objęte były wyłącznie knurki,<br />
a podmiotem prowadzącym<br />
ocenę był Instytut Zootechniki-Państwowy<br />
Instytut Badawczy<br />
z siedzibą w Krakowie<br />
(IZ-PIB w Krakowie). Od<br />
1995 roku oceną objęto również<br />
loszki, za ocenę odpowiedzialna<br />
była Centralna Stacja<br />
Hodowli Zwierząt (CSHZ), a od<br />
2003 roku – Polski Związek Hodowców<br />
i Producentów Trzody<br />
Chlewnej „POLSUS”. Obecnie<br />
oceną objęto wszystkie zwierzęta<br />
w stadach hodowlanych.<br />
Ocenę knurków przeprowadza<br />
się w wieku<br />
150-210 dni, polega ona<br />
na zważeniu zwierzęcia<br />
i dokonania pomiarów<br />
grubości słoniny w określonych<br />
punktach przy<br />
użyciu ultradźwiękowego<br />
urządzenia „Piglog 105”.<br />
Pomiar grubości słoniny<br />
w dwóch punktach:<br />
• P 2 – za ostatnim żebrem<br />
(na granicy kręgów<br />
piersiowych i lędźwiowych)<br />
3 cm od linii<br />
środkowej grzbietu;<br />
• P 4 – za ostatnim żebrem<br />
(na granicy kręgów<br />
piersiowych i lędźwiowych)<br />
8 cm od linii<br />
środkowej grzbietu.<br />
Wysokość „oka” polędwicy:<br />
P 4 M – pomiar dokonywany<br />
jest w punkcie P 4<br />
równocześnie z pomiarem<br />
grubości słoniny.<br />
W oparciu o dokonane<br />
pomiary obliczany jest:<br />
przyrost dzienny standaryzowany<br />
na 180 dzień<br />
życia, jako cecha użytkowości<br />
tucznej oraz procentowa<br />
zawartość mięsa<br />
w tuszy (mięsność)<br />
oszacowana na podstawie pomiarów<br />
grubości słoniny i wysokości<br />
„oka” polędwicy (P 2 , P 4<br />
i P 4 M) standaryzowana na 110<br />
INFORMATOR Nr 50/3/2011<br />
Wykres 2. Pogłowie loch w latach 2005-2010<br />
[Źródło: opracowanie własne]<br />
Wykres 3. Pogłowie loch w województwach<br />
w rejonie SHiUZ Bydgoszcz w latach 2005-2011<br />
[Źródło: opracowanie własne]<br />
Wykres 4. Populacja aktywna loch w latach<br />
2000-2010<br />
[Źródło: opracowanie własne]<br />
Wykres 5. Struktura rasowa loch w populacji<br />
aktywnej w 2010 roku<br />
[Źródło: opracowanie własne]<br />
kg wagi, a następnie standaryzowana<br />
na 180 dzień życia,<br />
jako cecha użytkowości rzeźnej.<br />
Dla rasy pietrain stosu-<br />
23