humanistika - Sarajevske Sveske

u Zagrebu, Institut za književnost i umjetnost u Beogradu, Institut za literaturu u
Sofiji, Univerzitet u Bratislavi i drugi); kao i gostovanja Dioniza Đurišina, Armanda
Njišija, Žana Besiera i drugih uglednih profesora komparativistike u makedonskoj
akademskoj sredini.
Za širu afirmaciju komparativne književnosti u Makedoniji, naročito u fazi
njenog formiranja, značajnu ulogu imali su i predstavnici književne nauke iz bivših
jugoslavenskih centara, naročito profesori iz Beograda, Zagreba, Sarajeva i Ljubljane
(akad. Zoran Konstantinović, Anton Ocvirk, Vojislav Đurić, Radoslav Joksimović,
Milivoj Solar, Miroslav Beker, akad. Zdenko Lešić, Novica Petković, Dragan
Nedeljković i dr. )
Interferencija, koja je mogla da se slijedi kroz istoriju zajedničkog življenja
biviših jugoslavenskih naroda u jednoj državi sa jedinstvenom ekonomijom i protokom
informacija, u posljednjoj deceniji dvadesetog vijeka, je sa smanjenim intenzitetom.
U tom periodu svaka republika okrenuta je samoj sebi, prema sopstvenim aktivnostima
i proboju u svijet. U Makedoniji je zamjetljiva djelatnost Društva komparativista
Republike Makedonije (formiranog 1987.); projekti koji su ostvareni u
oba odjeljenja Instituta za makedonsku literaturu Katedre za komparativnu književnost,
kao i projekt MANU-a (1996-2003) “Komparativno izučavanje makedonske
književnosti i umjetnosti u 20 vijeku” sa oko 130 učesnika i više objavljenih tomova,
od kojih ćemo kao relevantan za nas smetati naslov “Makedonska literatura
i umjetnost u kontekstu mediteranske sfere”, edicija “Književni kontekst” (1995) i
elektronski časopis “Miraž” (2002).
Ali, to ne znači da ideja o regionalnosti u cjelini odumire, naprotiv ona ponovo
počinje da se uspostavlja, ali sada uz pomoć drugih subjekta i učesnika i sa
proširenim poljem interesa u smjeru interdisciplinarnosti i otvorenosti prema
kulturološkom pristupu u tumačenju, na koji se prirodno nadovezuje sama komparativistika.
Ono što je važno je da produžavaju aktivnosti na stvaranju i njegovanju
interkulturalnosti u južnoslavenskim okvirima preko različitih kulturnih
aktivnosti, projektnih zadaća, časopisa, monografijskih izdanja, naučnih projekata
i različitih institucija.
Suradnja između univerzitetskih centara ponovo se obnavlja u novom milenijumu
preko niza zajedničkih projekata. Jedan od najambicioznijih regionalnih
projekta je Interdisciplinarni i multinacionalni projekt “Filološke studije”, koji
je započeo kao međuuniverzitetska suradnja na Filološkom fakultetu pri Permskom
državnom univerzitetu, Perm, Rusija i Filozofskom fakultetu u Ljubljani,
Slovenija, u 2002. godini, na koje su im se kasnije sukcesivno pridružili Institut
za literaturu iz Skopja, Makedonija i Filozofski fakultet iz Zagreba, Hrvatska. U
2008. godini projekat se transformirao u međunarodni internetski časopis www.
philolgicalstudies.org, sa više kulturoloških rubrika, od kojih su dvije naslovljene
“Riječ u istorijsko-kulturološkom kontekstu (poredbeni aspekt)” i “Književnost u
interkulturnom kontekstu” tretiraju teme iz regionalne komparativistike. Prostor
za afirmaciju i interkulturni dijalog odvaja i bosanski časopis “Razlika” www.razlika-differance.com,
koji je formirala Katedra za književnost Filološkog fakulteta u
110 | SARAJEVSKE SVESKE Nº 32/33