tutaj - Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności
tutaj - Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności tutaj - Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności
Piotr Olech Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności ZAPOBIEGANIE BEZDOMNOŚCI I INTEGRACJA LUDZI BEZDOMNYCH A PROBLEMY MIESZKANIOWE W POLSCE. ZARYS GŁÓWNYCH PROBLEMÓW MIESZKANIOWYCH W KONTEKŚCIE BEZDOMNOŚCI Wśród najważniejszych czynników zarówno prowadzących do bezdomności jak i dla procesu wychodzenia z niej wyróżnił P. Olech problemy mieszkaniowe. Zarówno eksperci jak i badacze problematyki w dyskursie o bezdomności zwykli postrzegać zjawisko bezdomności w kontekście schronienia, patologii, biedy czy wykluczenia społecznego, mimo że najważniejszym czynnikiem generującym bezdomność jest w Polsce deficyt mieszkaniowy. Ponieważ nie prowadzono dotąd w Polsce badań o zasięgu ogólnokrajowym, autor opracowania posługuje się szacunkami przeprowadzonymi na podstawie badań lokalnych, pozwalającymi na określenie liczby osób bezdomnych w Polsce na poziomie 34-70 tysięcy osób (Przymeński, 2001, 2008; Wachowicz, 2005; Słowik, 2008; Olech, 2008b), analizując także wyniki badań panelowych prowadzonych przez Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności. Z prowadzonych od 2001 r. przez PFWB badań wynika, że każdego roku na terenie województwa pomorskiego około 3 tysięcy osób doświadcza bezdomności, ponad 60% z nich przebywa w specjalistycznych placówkach ( noclegownie, schroniska), średni okres doświadczania bezdomności przekracza 6 lat (Dębski, 2007, 2008, 2010) a 20-25% populacji bezdomnych ma duże szanse wyjścia z bezdomności. P. Olech analizując czynniki sprzyjające wychodzeniu z bezdomności powołuje się na wypowiedzi samych bezdomnych, którzy swój powrót do społeczeństwa postrzegają nie tylko poprzez wsparcie terapeutyczne i aktywizujące zawodowo, lecz przede wszystkim poprzez realną perspektywę posiadania własnego mieszkania. Niestety rzeczywistość w warunkach polskich oznacza trudny do pokonania – nie tylko dla osób bezdomnych – próg mieszkaniowy 21 . Mimo, iż ludzie bezdomni rzadko podejmują zatrudnienie, które umożliwia pozyskanie i utrzymanie własnego mieszkania, to nawet podjęcie jej oraz wysiłek w kierunku podniesienia swoich kwalifikacji, często także wyjścia z uzależnienia, nie prowadzą do usamodzielnienia ze względu na małą podaż mieszkań. Jest to sytuacja 21 P. Olech wskazuje na doświadczenia wielu projektów aktywizacyjnych z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego (IW EQUAL, PO KL), potwierdzających tę tezę.
zła nie tylko z powodu zwątpienia bezdomnego w sens podejmowanego wysiłku, ale także z powodu dużych kosztów ekonomicznych pozostawania w placówkach dla bezdomnych osób zdolnych – przy minimalnym wsparciu – do samodzielnej egzystencji. P. Olech wskazuje w swoim opracowaniu na nieuporządkowanie i nieadekwatność polskiej polityki mieszkaniowej do rzeczywistych potrzeb społecznych. Zaledwie 15% wszystkich mieszkań w Polsce stanowią mieszkania społeczne a ich liczba zmniejsza się z roku na rok, przy jednocześnie złym ich stanie technicznym. Stąd – wobec braku perspektywicznej strategii rozwoju mieszkalnictwa społecznego i problemów związanych z prywatyzacją mieszkań publicznych – należy rekomendować podjęcie natychmiastowych działań ukierunkowanych na poprawę tej trudnej sytuacji. W swoim opracowaniu – poprzez prezentację najważniejszych danych odnoszących się do polskiego mieszkalnictwa – identyfikuje P. Olech podstawowe problemy sprzyjające zjawisku bezdomności, w kontekście zagrożenia bezdomnością i procesu usamodzielniania ludzi bezdomnych, formułując rekomendacje dla rozwiązania problemu wykluczenia mieszkaniowego w Polsce. Ponieważ sugerowane rekomendacje nawiązują w stopniu większym do problematyki mieszkalnictwa niż bezdomności, autor opracowania pozostawił je w tekście, inaczej niż pozostali autorzy diagnozy, którzy przenieśli je do zbioru rekomendacji, prezentowanego przez M. Dębskiego na końcu raportu Zespołu Badawczego. Analizując główne czynniki sprzyjające procesom: wchodzenia i wychodzenia z bezdomności, w sposób szczegółowy prezentuje P. Olech problemy związane z mieszkalnictwem w Polsce, szczególną uwagę skupiając na tych aspektach, które mogą mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na skalę zjawiska bezdomności w gminach. Swoją analizę problemów mieszkaniowych w Polsce poprzedził doprecyzowaniem wielu pojęć (rodzaje mieszkań, mieszkalnictwo, gmina, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego i in.) związanych z mieszkalnictwem, ponieważ terminy te porządkują analizę, mając wpływ na strukturę rekomendacji, przede wszystkim jednak dlatego, że terminologia stosowana w Polsce znacznie różni się od europejskiej. W dalszej części opracowania dokonał przeglądu szeregu aktów prawnych i przepisów legislacyjnych polskich, europejskich i międzynarodowych, istotnych dla prowadzenia polityki mieszkaniowej, przede wszystkim jednak w celu zasygnalizowania najważniejszych przepisów i wskazania ich znaczenia w kontekście mieszkalnictwa i prawa do mieszkania 22 . Szczegółowej analizie poddał następujące akty prawne: Konstytucja RP art.75, ust.1; Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; Ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego; Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego; Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o 22 Szczegółowo P. Olech prezentuje w omawianej części Diagnozy Zespołu Badawczego te akty prawne, które definiują paradygmaty polityki mieszkaniowej.
- Page 1 and 2: PROBLEM BEZDOMNOŚCI W POLSCE WYBRA
- Page 4 and 5: Spis treści Wstęp ...............
- Page 6 and 7: dotykają także problemów, które
- Page 9 and 10: Sławomir Mandes Instytut Socjologi
- Page 11 and 12: na ulice. Wśród argumentów przec
- Page 13 and 14: Aleksander Pindral Towarzystwo Pomo
- Page 15 and 16: ezdomny to człowiek który odrzuci
- Page 17 and 18: Raport z Fazy Diagnozy, 2010. Proje
- Page 19 and 20: jego otrzymywania, radykalne zmniej
- Page 21 and 22: Oliwa-Ciesielska, M., 2006, Piętno
- Page 23 and 24: M. Sochocki podkreśla, że przyję
- Page 25 and 26: Przymeński, A., 2001. Bezdomność
- Page 27 and 28: Polaków. Liczba ta w latach 2007-2
- Page 29 and 30: europejskich państw narodowych. St
- Page 31 and 32: krajów, co potwierdza przypuszczen
- Page 33 and 34: Piotr Olech Pomorskie Forum na rzec
- Page 35 and 36: tworzenia przekonanie, że wszyscy
- Page 37 and 38: Literatura: FEANTSA, 2010a. Ending
- Page 39 and 40: ) Krajowy Program Wychodzenia z Bez
- Page 41: socjalnych, noclegowni, domów dla
- Page 45 and 46: mieszkań socjalnych (dla osób z w
- Page 47 and 48: tworzenia mieszkań społecznych; c
- Page 49 and 50: systemów monitorowania zjawiska. D
- Page 51 and 52: Szczegółowa analiza strategii roz
- Page 53 and 54: z wielu dziedzin teorii i praktyki
- Page 55 and 56: h) na szczeblu województwa uprawni
- Page 57 and 58: najpilniejsze potrzeby osoby bezdom
- Page 59 and 60: Maciej Dębski Instytut Filozofii,
- Page 61 and 62: M. Dębski - w oparciu o analizę n
Piotr Olech<br />
<strong>Pomorskie</strong> <strong>Forum</strong> <strong>na</strong> <strong>rzecz</strong> <strong>Wychodzenia</strong> z <strong>Bezdomności</strong><br />
ZAPOBIEGANIE BEZDOMNOŚCI I INTEGRACJA LUDZI BEZDOMNYCH A PROBLEMY<br />
MIESZKANIOWE W POLSCE. ZARYS GŁÓWNYCH PROBLEMÓW<br />
MIESZKANIOWYCH W KONTEKŚCIE BEZDOMNOŚCI<br />
Wśród <strong>na</strong>jważniejszych czynników zarówno prowadzących do bezdomności jak i dla procesu<br />
wychodzenia z niej wyróżnił P. Olech problemy mieszkaniowe. Zarówno eksperci jak i badacze<br />
problematyki w dyskursie o bezdomności zwykli postrzegać zjawisko bezdomności w kontekście<br />
schronienia, patologii, biedy czy wykluczenia społecznego, mimo że <strong>na</strong>jważniejszym czynnikiem<br />
generującym bezdomność jest w Polsce deficyt mieszkaniowy. Ponieważ nie prowadzono dotąd w<br />
Polsce badań o zasięgu ogólnokrajowym, autor opracowania posługuje się szacunkami<br />
przeprowadzonymi <strong>na</strong> podstawie badań lokalnych, pozwalającymi <strong>na</strong> określenie liczby osób<br />
bezdomnych w Polsce <strong>na</strong> poziomie 34-70 tysięcy osób (Przymeński, 2001, 2008; Wachowicz, 2005;<br />
Słowik, 2008; Olech, 2008b), a<strong>na</strong>lizując także wyniki badań panelowych prowadzonych przez<br />
<strong>Pomorskie</strong> <strong>Forum</strong> <strong>na</strong> <strong>rzecz</strong> <strong>Wychodzenia</strong> z <strong>Bezdomności</strong>. Z prowadzonych od 2001 r. przez PFWB<br />
badań wynika, że każdego roku <strong>na</strong> terenie województwa pomorskiego około 3 tysięcy osób<br />
doświadcza bezdomności, po<strong>na</strong>d 60% z nich przebywa w specjalistycznych placówkach (<br />
noclegownie, schroniska), średni okres doświadczania bezdomności przekracza 6 lat (Dębski, 2007,<br />
2008, 2010) a 20-25% populacji bezdomnych ma duże szanse wyjścia z bezdomności.<br />
P. Olech a<strong>na</strong>lizując czynniki sprzyjające wychodzeniu z bezdomności powołuje się <strong>na</strong><br />
wypowiedzi samych bezdomnych, którzy swój powrót do społeczeństwa postrzegają nie tylko poprzez<br />
wsparcie terapeutyczne i aktywizujące zawodowo, lecz przede wszystkim poprzez realną perspektywę<br />
posiadania własnego mieszkania. Niestety <strong>rzecz</strong>ywistość w warunkach polskich oz<strong>na</strong>cza trudny do<br />
poko<strong>na</strong>nia – nie tylko dla osób bezdomnych – próg mieszkaniowy 21 . Mimo, iż ludzie bezdomni rzadko<br />
podejmują zatrudnienie, które umożliwia pozyskanie i utrzymanie własnego mieszkania, to <strong>na</strong>wet<br />
podjęcie jej oraz wysiłek w kierunku podniesienia swoich kwalifikacji, często także wyjścia z<br />
uzależnienia, nie prowadzą do usamodzielnienia ze względu <strong>na</strong> małą podaż mieszkań. Jest to sytuacja<br />
21 P. Olech wskazuje <strong>na</strong> doświadczenia wielu projektów aktywizacyjnych z wykorzystaniem środków<br />
Europejskiego Funduszu Społecznego (IW EQUAL, PO KL), potwierdzających tę tezę.
Change language