W pustyni i w puszczy - Wolne Lektury

More documents

Recommendations

Info

ków w Port-Saiǳie, co niemało znaczyło, albowiem Arabowie i Murzyni pływają jak ryby. Strzelając z karabinków małego kalibru — i tylko kulami, do ǳikich kaczek i do egipskich gęsi, wyrobił sobie niechybną rękę i oko. Marzeniem jego było polować kiedyś na wielkie zwierzęta w A�yce środkowej; chciwie też słuchał opowiadań Sudańczyków zajętych przy kanale, którzy spotykali się w swej ojczyźnie z wielkimi drapieżnikami i gruboskórnymi. Miało to i tę korzyść, że uczył się zarazem ich języków. Kanał Sueski nie dość by- ło przekopać, trzeba go jeszcze i utrzymać, gdyż inaczej piaski z pustyń, leżących po obu jego brzegach, zasypałyby go w ciągu roku. Wielkie ǳieło Lessepsa wymaga ciągłej pracy i czujności. Toteż do ǳiś dnia nad pogłębieniem jego łożyska pracują pod dozorem biegłych inżynierów potężne maszyny i tysiące robotników. Przy przekopywaniu kanału pracowało ich dwaǳieścia pięć tysięcy. ǲiś, wobec dokonanego ǳieła i ulepszonych nowych maszyn, potrzeba ich znacznie mniej, jednakże liczba ich jest dotychczas dosyć znaczna. Przeważają wśród nich luǳie miejscowi, nie brak jednak i Nubĳczyków, i Sudańczyków, i Somalisów, i rozmaitych Murzynów mieszkających nad Białym i Niebieskim Nilem, to jest w okolicach, które przed powstaniem Mah- diego zajął był rząd egipski. Staś żył ze wszystkimi za pan brat, a mając, jak zwykle Polacy, naǳwyczajną zdolność do języków poznał, sam nie wieǳąc jak i kiedy, wiele ich narzeczy. Uroǳony w Egipcie, mówił po arabsku jak Arab. Od Zanzibarytów, których wielu służyło za palaczów przy maszynach, wyuczył się rozpowszechnionego wielce w całej A�yce środkowej języka ki-swahili, umiał nawet rozmówić się z Murzynami z pokoleń Dinka i Szylluk, zamieszkujących poniżej Faszody nad Nilem. Mówił prócz tego biegle po angielsku, po �ancusku i po polsku, albowiem ojciec jego, gorący patriota, dbał o to wielce, by chłopiec znał mowę ojczystą. Staś, oczywiście, uważał mowę tę za najpiękniejszą w świecie i uczył jej, nie bez powoǳenia, małą Nel. Nie mógł tylko dokazać tego, aby jego imię wymawiała ”Staś”, nie „Stes”. Nieraz też przychoǳiło mięǳy nimi z tego powodu do nieporozumień, które trwały jednak dopóty tylko, dopóki w oczach ǳiewczyny nie zaczynały świecić łezki. Wówczas „Stes” przepraszał ją — i bywał zły na samego siebie. Miał jednak brzydki zwyczaj mówić z lekceważeniem o jej ośmiu latach i prze- ciwstawiać im swój poważny wiek i doświadczenie. Utrzymywał, że chłopiec, który kończy lat czternaście, jeśli nie jest jeszcze zupełnie dorosłym, to przynajmniej nie jest już ǳieckiem, a natomiast zdolny już jest do wszelkiego roǳaju czynów bohaterskich, zwłaszcza jeśli ma w sobie krew polską i �ancuską. Pragnął też najgoręcej, żeby kiedykolwiek zdarzyła się sposobność do takich czynów, szczególniej w obronie Nel. Oboje wynajdywali rozmaite niebezpieczeństwa i Staś musiał odpowiadać na jej pytania, co by zrobił, gdyby na przykład wlazł do jej domu przez okno krokodyl mający ǳiesięć metrów albo skorpion tak duży jak pies. Obojgu ani na chwilę nie przychoǳiło do głowy, że wkrótce groźna rzeczywistość przewyższy wszelkie ich fantastyczne przypuszczenia. �� Tymczasem w domu czekała ich podczas obiadu dobra nowina. Panowie Tarkowski i Rawlison byli zaproszeni przed kilku tygodniami, jako biegli inżynierowie, do obejrzenia i oceny robót prowaǳonych przy całej sieci kanałów w prowincji El-Fajum⁷, w okolicach miasta Medinet, blisko jeziora Karoun oraz wzdłuż rzeki Jussef i Nilu. Mieli tam zabawić koło miesiąca i uzyskali na to urlopy od własnej kompanii⁸. ⁷El-Fajum — miasto w Egipcie, położone na Pustyni Libĳskiej, około 85 km od Kairu. ⁸��p�ni� (daw.) — stowarzyszenie zakładane w celu prowaǳenia handlu za granicą. �� W pustyni i w puszczy 4 Praca Wieża Babel Patriota Kłótnia Dorosłość, ǲiecko, Odwaga Podróż
Ponieważ zbliżały się święta Bożego Naroǳenia, więc obaj nie chcąc rozstawać się z ǳiećmi postanowili, że Staś i Nel pojadą także do Medinet. Po usłyszeniu tej nowiny ǳieci omal nie wyskoczyły ze skóry z radości. Dotychczas znały miasta leżące wzdłuż kanału, a mianowicie Izmailę i Suez, poza kanałem zaś — Aleksandrię i Kair, pod którym oglądały wielkie piramidy i Sfinksa⁹. Ale były to krótkie wycieczki, gdy wyprawa do Medinet-el-Fajum wymagała całego dnia jazdy koleją wzdłuż Nilu na południe, a potem od El-Wasta na zachód, ku Pustyni Libĳskiej. Staś znał Medinet z opowiadań młodszych inżynierów i podróżników, którzy jeźǳili tam na polowanie na wszelkiego roǳaju ptactwo wodne oraz na wilki z pustyni i hieny. Wieǳiał, że jest to osobna wielka oaza leżąca po lewym brzegu Nilu, ale niezależna od jego wylewów i mająca swój własny system wodny, utworzony przez jezioro Karoun, przez Bahr-Jussef i przez całą więź drobnych kanałów. Ci, którzy oazę tę wiǳieli, mówili, że jakkolwiek kraina ta należy do Egiptu, jednakże, odǳielona od niego pustynią, tworzy odrębną całość. Tylko rzeka Jussef wiąże, rzekłbyś, niebieskim cienkim sznurkiem tę okolicę z doliną Nilu. Wielka obfitość wód, żyzność gleby i wspaniała roślinność tworzą z niej jakby raj ziemski, a rozległe ruiny miasta Krokodilopolis ściągają tam setki ciekawych podróżników. Stasiowi jednak uśmiechały się głównie brzegi jeziora Karoun z rojami ptactwa i wyprawy na wilki do pustynnych wzgórz Gue-bel-el-Sedment. Ale wakacje jego zaczynały się dopiero za kilka dni, ponieważ zaś rewizja robót przy kanałach była sprawą pilną i starsi panowie nie mogli tracić czasu, ułożyli się przeto, że wyjadą niezwłocznie, a ǳieci wraz z panią Olivier w tyǳień później. I Nel, i Staś mieli ochotę jechać zaraz, ale Staś nie śmiał o to prosić. Poczęli natomiast wypytywać o rozmaite sprawy tyczące podróży i z nowymi wybuchami radości przyjęli wiadomość, że nie będą mieszkali w niewygodnych utrzymywanych przez Greków hotelach, ale w namiotach dostarczonych przez Towarzystwo Podróżnicze Cooka. Tak zwykle urząǳają się podróżnicy, którzy z Kairu wyjeżdżają na dłuższy nawet pobyt do Medinet. Cook dostarcza namiotów, służby, kucharzy, zapasów żywności, koni, osłów, wielbłądów i przewodników, tak że podróżnik nie potrzebuje o niczym myśleć. Jest to wprawǳie dość kosztowny sposób podróżowania, ale panowie Tarkowski i Rawlison nie mieli potrzeby się z tym liczyć, wszelkie bowiem wydatki ponosił rząd egipski, który ich zaprosił, jako biegłych, do oceny i rewizji prac przy kanałach. Nel, która nad wszystko w świecie lubiła jeźǳić na wielbłąǳie, otrzymała obietnicę od ojca, że dostanie osobnego, garbatego wierzchowca, na którym wraz z panią Olivier albo z Dinah, a czasem i ze Stasiem, bęǳie brała uǳiał we wspólnych wycieczkach w bliższe okolice pustyni i do Karoun. Stasiowi przyrzekł pan Tarkowski, że pozwoli mu kiedy nocą pójść na wilki — i że jeżeli przyniesie dobre świadectwo szkolne, to dostanie prawǳiwy angielski sztucer¹⁰ i wszelkie potrzebne dla myśliwego przybory. Ponieważ Staś pewny był cenzury, więc od razu zaczął uważać się za posiadacza sztucera i obiecywał sobie dokonać z nim rozmaitych zdumiewających i wiekopomnych czynów. Na takich projektach i rozmowach zeszedł uszczęśliwionym ǳieciom obiad. Stosunkowo najmniej zapału okazywała do zamierzonej podróży pani Olivier, której nie chciało się ruszać z wygodnej willi w Port-Saiǳie i którą przestraszała myśl zamieszkania przez kilka tygodni w namiocie, a zwłaszcza zamiar wycieczek na wielbłądach. ⁹wi��i� pi��i�y i ��n�s — choǳi o trzy największe piramidy w Egipcie (z najsławniejszą piramidą Cheopsa na czele) oraz największy i najbarǳiej znany posąg Sfinksa; budowle te znajdują się w Gizie, mieście położonym w odległości ok. 20 km od Kairu. ¹⁰sztuc�� — roǳaj broni palnej używanej do polowania na grubszą zwierzynę; w XVIII i XIX w. używany był także w wojsku. �� W pustyni i w puszczy 5 Przyroda nieożywiona, Pustynia Podróż
Page 1 and 2: HENRYK SIENKIEWICZ W pustyni i w pu
Page 3: śmierci. Tylko w miarę jak słoń
Page 7 and 8: ców, przemocą. Przeważnie jednak
Page 9 and 10: z leżącego w Sudanie miasta El-Fa
Page 11 and 12: i ukłuł panią Olivier w szyję,
Page 13 and 14: — Rawlison? — czy nie jeden z d
Page 15 and 16: — Jutro — pamiętajcie — jest
Page 17 and 18: szczęścia, a Staś, lubo sąǳił
Page 19 and 20: i ku ogrodom położonym za miastem
Page 21 and 22: Staś był rad, że spęǳą noc na
Page 23 and 24: — Żałuję jednakże, że zamias
Page 25 and 26: Nie mogą umknąć. Wysyłam w tej
Page 27 and 28: I tak mówiąc uderzył ją korbacz
Page 29 and 30: — Mahdi ześle nam anioła, któr
Page 31 and 32: tych, którym nie szczęǳisz dobro
Page 33 and 34: — Ale nie bęǳiemy jechali z pow
Page 35 and 36: w dłonie, i okrzyki: yalla!… Na
Page 37 and 38: nimi olbrzymią piaszczystą mogił
Page 39 and 40: czony ptaszek — i dopiero gdy zdj
Page 41 and 42: Chwila nadeszła. Chłopak wygiął
Page 43 and 44: Nastała chwila milczenia — po cz
Page 45 and 46: — Chyba. Ale on nie jest winien,
Page 47 and 48: Nel podniosła się i na razie zami
Page 49 and 50: wojskiem angielskim. Derwisze Mahdi
Page 51 and 52: Miał tylko jeszcze naǳieję, że
Page 53 and 54: z taką siłą, że myślał, że m
Page 55 and 56:
— Jak? co się stało? — pytał
Page 57 and 58:
Staś, który wyobrażał sobie, ż
Page 59 and 60:
— Nie zimno ci? — Nie — odpow
Page 61 and 62:
od dawna i który w Port-Saiǳie ok
Page 63 and 64:
stwo lub przekroczenie praw ogłasz
Page 65 and 66:
która zmienia twarz w plaster miod
Page 67 and 68:
��
Page 69 and 70:
Abdullahi wysyła pocztę wielbłą
Page 71 and 72:
opuściłby małej bint. Nie obyło
Page 73 and 74:
Po czym do Stasia: — Miałem do c
Page 75 and 76:
porwanie zapłaty. Tak czyniono zma
Page 77 and 78:
— Bo może Gebhr nie bęǳie śmi
Page 79 and 80:
— Spuść Kalego z powroza — oz
Page 81 and 82:
��
Page 83 and 84:
się w odǳiale, to ich może oszcz
Page 85 and 86:
I chcąc wzbuǳić jej zaufanie, a
Page 87 and 88:
mieszkujące pobrzeża Nilu i broǳ
Page 89 and 90:
i uǳiec odǳielony od grzbietu. W
Page 91 and 92:
Staś począł je co pręǳej rozrz
Page 93 and 94:
gruntu. Kali przepowiadał wielką
Page 95 and 96:
Ulewa potężniała z każdą chwil
Page 97 and 98:
za tymi, które rozproszyły się i
Page 99 and 100:
łagała, tak powtarzała patrząc
Page 101 and 102:
tak niesłychana, że przetwarzała
Page 103 and 104:
strusiach, żyrafach i nosorożcach
Page 105 and 106:
I tupiąc nóżkami nie przestawał
Page 107 and 108:
— Mów sobie, co chcesz, a ja jes
Page 109 and 110:
Zaledwie doliczył jednak do trzyst
Page 111 and 112:
— Tutejsze słonie są ǳiksze, a
Page 113 and 114:
yło roboty. Wyrzucanie próchna, w
Page 115 and 116:
kilka — a wtem olbrzymi zwierz ch
Page 117 and 118:
nie chciał się z nią rozstać i
Page 119 and 120:
sem zabierać z sobą Kalego. Był
Page 121 and 122:
Pytał jeszcze wesoło, ale już si
Page 123 and 124:
zajęte chorobą ǳiewczynki, że c
Page 125 and 126:
nawet kiedyś uciekł, co mu po ży
Page 127 and 128:
i na czym ona sama pojeǳie? Po tej
Page 129 and 130:
— Dobrze, dobrze. Nazywam się Li
Page 131 and 132:
Po czym wszedł do drzewa. Nel rozb
Page 133 and 134:
i południowej granicy kręcą się
Page 135 and 136:
Linde posiadał znaczne zapasy wsze
Page 137 and 138:
dołu, a resztki nie wyskrobanego p
Page 139 and 140:
— To i ja będę w geografii? —
Page 141 and 142:
tawców z błon, to tylko dlatego,
Page 143 and 144:
„Ach! — pomyślał Staś — wi
Page 145 and 146:
��
Page 147 and 148:
pewno, że z jednej strony tego jez
Page 149 and 150:
I zwróciwszy konia ku pracującym,
Page 151 and 152:
— Więc zbliżcie się i padnĳci
Page 153 and 154:
pały się gliniane ściany chaty i
Page 155 and 156:
— Niech go rozedrze wobo! — Wob
Page 157 and 158:
ciw podróżnikom wymierzona. Murzy
Page 159 and 160:
— Mój Stasiu, pójdę sama jak k
Page 161 and 162:
Stasiowi przyszło do głowy, że g
Page 163 and 164:
dowieǳieli się, że prowaǳił on
Page 165 and 166:
słonia w służbie człowieka, na
Page 167 and 168:
tak pognębioną i smutną, że ju
Page 169 and 170:
— Kali wybić, ach, wybić czarow
Page 171 and 172:
Ale Samburowie nie umieli mu powie
Page 173 and 174:
— Kali kazać, albowiem Kali jest
Page 175 and 176:
niechętnie, i gdyby nie znaczna il
Page 177 and 178:
że Faru każe im poucinać głowy,
Page 179 and 180:
Sam został, albowiem obawiał się
Page 181 and 182:
podniósł karawanę na nogi i rusz
Page 183 and 184:
się, wietrząc i poszczekując, we
Page 185 and 186:
— Trzeba. Może się dowiemy, sk
Page 187 and 188:
kwasem węglowym. Jednakże woda po
Page 189 and 190:
Wa-himów i uczyni z nich nie tylko
Page 191 and 192:
kapitana i doktora listownie, gǳie
show all

W pustyni i w puszczy - Wolne Lektury

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?