Lewiatan Narodów_

jeszcze w modlitwie. Gdy ogień dokończył swego dzieła, zebrano popioły męczennika
razem z ziemią, na której leżały, i podobnie jak popioły Husa, wrzucono je do Renu. {WB
61.3}
Tak zginęli wierni słudzy Boży. Jednak światło prawdy, którą głosili, światło ich
bohaterskiego przykładu, nie mogło zgasnąć. Jak ludzie nie mogą zatrzymać słońca w
biegu, tak nie mogli przeszkodzić wschodzącej jutrzence, która zaczęła świecić nad
światem. {WB 61.4}
Stracenie Husa rozpaliło ogień oburzenia w Czechach. Cały naród był przekonany, że
Hus padł ofiarą premedytacji księży i wiarołomstwa cesarza. Mówiono, że był wiernym
nauczycielem prawdy, a sobór, który wydał na niego wyrok śmierci, oskarżono o
morderstwo. Nauki Husa wzbudziły teraz większe zainteresowanie niż kiedykolwiek
przedtem. Bulle papieskie skazały pisma Wiklifa na spalenie, jednak wszystkie jego dzieła,
których nie dosięgły płomienie, wyciągnięto z ukrycia i studiowano, porównując je z Biblią
lub jej częściami, które lud posiadał. W ten sposób wielu przyjęło nową wiarę. {WB 61.5}
Jednak mordercy Husa nie stali bezczynnie, przypatrując się zwycięstwu jego sprawy.
Papież połączył się z cesarzem, by zdławić ruch religijny siłą. Wojska Zygmunta wkroczyły
do Czech. {WB 61.6}
Lecz w kraju pojawił się wyswobodziciel narodu. Jan Żiżka był jednym z
najzdolniejszych wodzów swego czasu i poprowadził Czechów do walki, ale wkrótce po
rozpoczęciu wojny oślepł. Wierząc w pomoc Bożą i słuszność tej sprawy, Czesi
przeciwstawiali się najsilniejszym wojskom, jakie mogły być przeciw nim skierowane.
Cesarz wysyłał coraz to nowe armie, które wciąż doznawały sromotnych porażek. Husyci
nie obawiali się śmierci i nic nie mogło przeszkodzić im w zwycięstwie. Kilka lat po
rozpoczęciu wojny dzielny Żiżka zmarł, lecz jego miejsce zajął Prokop, również odważny i
dzielny wódz, a nawet pod niektórymi względami przewyższający poprzednika. {WB 61.7}
Po śmierci Żiżki nieprzyjaciele sądzili, że nadeszła sposobność odzyskania pozycji,
którą stracili. Papież ogłosił wyprawę krzyżową przeciwko husytom i znów ogromna armia
zaatakowała Czechy, lecz i tym razem została pokonana. Ogłoszono następną wyprawę. We
wszystkich katolickich krajach Europy werbowano ochotników, gromadzono pieniądze i
oręż. Wielkie rzesze zgromadziły się pod sztandarem papieża wierząc, że tym razem
wytępią czeskich heretyków. Olbrzymie zastępy wkroczyły do Czech po pewne
zwycięstwo. Lud zgromadził się, by je odeprzeć. Obie armie zbliżały się do siebie, aż
przedzieliła je tylko rzeka. „Krzyżowcy liczebnie kilkakrotnie przewyższali husytów, lecz
zamiast odważnie przeprawić się przez rzekę i zaatakować ich — wszak w tym celu przyszli
z daleka — milcząc stali i spoglądali na przeciwników”. — Wylie III, 17. Nagle tajemniczy
lęk ogarnął nieprzyjacielskie wojsko. Nie nawiązawszy walki z husytami, armia
rozpierzchła się, jakby rażona niewidoczną mocą. Husyci gonili uciekających i wielu
70