Lewiatan Narodów_

Husa oddano świeckiej władzy i zaprowadzono na miejsce stracenia. Towarzyszył mu
ogromny pochód — setki uzbrojonych żołnierzy, kapłani i biskupi w kosztownych szatach,
a także mieszkańcy Konstancji. Kiedy przywiązano go do słupa i wszystko było już gotowe
do rozpalenia ognia, raz jeszcze wezwano skazańca, aby ratował się odwołaniem swych
błędów. „Jakie błędy — odpowiedział Hus — mam odwołać? Nie popełniłem żadnych.
Wzywam Boga na świadka, że wszystko, co pisałem lub kazałem, miało na celu ratowanie
ludzi od grzechu i wiecznego potępienia. Dlatego z największą radością przypieczętuję tę
prawdę, o której pisałem i którą głosiłem”. — Wylie III, 7. Kiedy zapalono stos, Hus zaczął
śpiewać: „Jezu, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną”. Śpiewał, dopóki jego głos nie zamilkł
na zawsze. {WB 58.2}
Bohaterskie zachowanie Husa podziwiali nawet jego wrogowie. Pewien gorliwy pisarz
katolicki opisując śmierć Husa i Hieronima, który wkrótce również zginął, tak się wyraził:
„Obaj zachowali stanowczość, gdy zbliżyła się ich ostatnia godzina. Na płomienie
przygotowali się tak, jakby udawali się na ucztę weselną. Nie wydali ani jednego okrzyku
bólu. Kiedy buchnęły płomienie, zaczęli śpiewać hymny, a gwałtowność ognia ledwie
zdołała stłumić ich śpiew”. — Wylie III, 7. {WB 58.3}
Kiedy ciało Husa doszczętnie się spaliło, zebrano pozostałe prochy razem z ziemią, na
której spoczywały i wrzucono je do Renu, którym popłynęły do oceanu. Jego prześladowcy
na próżno wyobrażali sobie, że w ten sposób wykorzenili głoszone przez niego prawdy. Nie
domyślali się, że popiół zaniesiony do morza podobny był do ziarna, które miało być
rozsiane we wszystkich zakątkach ziemi i że wyda ono w nieznanych krajach bogate żniwo
świadków prawdy. Głos rozbrzmiewający na sali, w której odbywał się sobór, odbił się
echem, które miało być słyszane przez wszystkie następne stulecia. Nie było już Husa, lecz
prawda, za którą umarł, nie mogła zginąć. Przykład wiary i stanowczości Husa zachęcił
wielu do trwania mocno w prawdzie nawet w obliczu męczeństwa i śmierci. Jego śmierć
pokazała całemu światu perfidne okrucieństwo Rzymu. Wrogowie prawdy nieświadomie
przyczynili się do rozwoju sprawy, którą daremnie pragnęli zniszczyć. {WB 58.4}
Jeszcze jeden stos miał jednak zapłonąć w Konstancji. Krew innego męczennika miała
przypieczętować prawdę. Hieronim żegnając się z Husem odjeżdżającym do Konstancji,
zachęcał go do odwagi i stanowczości, przyrzekając, że pospieszy osobiście z pomocą, jeśli
grozić mu będzie jakiekolwiek niebezpieczeństwo. Usłyszawszy o uwięzieniu reformatora,
wierny uczeń natychmiast przygotował się do spełnienia danego przyrzeczenia. W
towarzystwie jednego tylko przyjaciela, bez glejtu, wybrał się w drogę. Kiedy przybył do
Konstancji, przekonał się, że zagraża mu niebezpieczeństwo, a dla Husa i tak nie będzie
mógł nic uczynić. Uciekł z miasta, lecz w drodze powrotnej zatrzymano go, skuto
łańcuchami i pod eskortą żołnierzy przyprowadzono do Konstancji. Gdy stanął przed
soborem,
66