Lewiatan Narodów_

ewangelii, dopomogły jedynie jej szerzeniu się. „Nie możemy nic bowiem uczynić
przeciwko prawdzie, ale dla prawdy”. 2 Koryntian 13,8. {WB 54.1}
Na tym etapie reformatorskiej działalności, Hus przeżywał wewnętrzną walkę. Chociaż
Kościół starał się go zniszczyć, on jednak nie zaprzeczał całkowicie jego autorytetowi.
Kościół rzymski był dla niego oblubienicą Chrystusa, a papież namiestnikiem Boga. Hus
walczył jedynie przeciwko nadużywaniu autorytetu przez Kościół, a nie przeciw jego
władzy w ogóle. Doprowadziło go to do tego, że popadł w wewnętrzny konflikt między
zdrowym rozsądkiem a głosem sumienia. Jeżeli autorytet Kościoła jest sprawiedliwy i
nieomylny, w co zresztą wierzył, jak się to stało, że czuł się zmuszony do
nieposłuszeństwa? Lecz być posłusznym w tym wypadku znaczyło grzeszyć. Ale dlaczego
nieposłuszeństwo wobec nieomylnego Kościoła musiało doprowadzić do takiego konfliktu?
Był to problem, którego Hus nie mógł rozwiązać. Były to też wątpliwości, które go
bezustannie dręczyły. Najbardziej prawdopodobnym rozwiązaniem, do jakiego doszedł,
było przekonanie, że obecnie, tak jak kiedyś za dni Zbawiciela, kapłani znikczemnieli i
zaczęli używać swego prawdziwego autorytetu dla nieprawych celów. Przekonanie to
skłoniło Husa do przyjęcia zasady, a także głoszenia jej innym, iż jedynie nauki Pisma
Świętego, zrozumiane za pomocą umysłu, powinny kierować sumieniem. Innymi słowy,
Bóg mówiący w Piśmie Świętym, a nie Kościół przemawiający przez kapłanów, jest
jedynym nieomylnym przewodnikiem. — Patrz Wylie III, 2. {WB 54.2}
Kiedy po pewnym czasie niepokój w Pradze ustał, Hus powrócił do Kaplicy
Betlejemskiej, aby z jeszcze większą gorliwością i odwagą głosić Słowo Boże.
Nieprzyjaciele również byli silni i nie próżnowali, lecz Hus cieszył się przyjaźnią ze strony
królowej i dużej części szlachty. Wielkie rzesze prostego ludu także stanęły po jego stronie.
Porównując czyste i wzniosłe nauki oraz świątobliwe życie Husa ze zwyrodniałymi
dogmatami Kościoła rzymskiego, a także chciwością i rozpustą, która cechowała
duchowieństwo, wielu uważało za honor móc stanąć przy boku reformatora. {WB 54.3}
Dotąd Hus był samotny w swej pracy, lecz teraz Hieronim, który będąc w Anglii przyjął
naukę Wiklifa, przyłączył się do dzieła reformacji. Od tego czasu obaj pracowali razem
przez całe życie, a nawet w taki sam sposób mieli zginąć. Hieronim posiadał te zdolności,
które zjednywały zwolenników — elokwencję i gruntowne wykształcenie. Jednak w
przymiotach charakteru Hus przewyższał Hieronima. Trzeźwa i spokojna ocena tego
pierwszego była hamulcem dla porywczości drugiego, który z prawdziwą pokorą uznawał
mądrość Husa i stosował się do jego wskazówek. Dzięki ich wspólnej pracy reformacja
szybciej postępowała naprzód. {WB 54.4}
Bóg oświecił umysły tych dwóch wybranych ludzi i objawił im wiele błędów Rzymu,
lecz nie otrzymali oni całego światła, jakie miało być dane światu. Poprzez ich działalność
Bóg wyprowadził ludzi z ciemności rzymskiego katolicyzmu. Ponieważ trzeba było
61