Lewiatan Narodów_

Jednak do sądu Wiklif udał się w towarzystwie dwóch wpływowych książąt, a lud
otaczający budynek i napierający na drzwi sądowych sal tak wystraszył sędziów, że musieli
odroczyć przesłuchanie i pozwolić reformatorowi spokojnie udać się w swą drogę. Wkrótce
też umarł król Edward III, którego w sędziwych latach prałaci starali się podjudzić
przeciwko reformatorowi, a na tron wstąpił były obrońca Wiklifa. {WB 47.2}
Papieskie bulle w końcu nadeszły, stanowczo nakazując ujęcie heretyka i żądając jego
śmierci. Teraz stało się jasne, że Wiklif wkrótce będzie musiał paść ofiarą Rzymu. Jednak
Ten, który przed wiekami powiedział do Abrahama: „Nie bój się (...) jam tarczą twoją” (1
Mojżeszowa 15,1) wyciągnął i tym razem swe ramię, by obronić swego sługę. Śmierć
spotkała nie reformatora, ale papieża Grzegorza XI, który wydał owe bulle. W takiej
sytuacji biskupi zebrani w celu skazania Wiklifa musieli się rozjechać. {WB 47.3}
Opatrzność Boża nadal kierowała wydarzeniami, by zapewnić reformatorowi warunki
działania. Po śmierci Grzegorza XI władzę objęło dwóch zwalczających się papieży. Każdy
z nich, powołując się na swą nieomylność, żądał posłuszeństwa dla siebie. Każdy też
wzywał wierzących do walki przeciw drugiemu, grożąc opornym klątwami, a zjednując
zwolenników obietnicami nagrody w niebie. Sytuacja ta znacznie osłabiła siłę papiestwa.
Przeciwne strony zajęte były wzajemnym zwalczaniem się, toteż Wiklif przez jakiś czas
miał spokój. Klątwy i oszczerstwa rzucane były przez jednego i drugiego papieża, a potoki
krwi lały się po obydwu stronach. Kościół zżerany był przez skandale i przestępstwa.
Tymczasem reformator w swym bezpiecznym ukryciu na probostwie w Lutterworth pilnie
pracował, by umysły ludzi odwrócić od zwalczających się papieży, a skierować na Jezusa,
Księcia Pokoju. {WB 47.4}
Rozłam w papiestwie wraz z przeciwnościami i zepsuciem, które ukazał, przygotował
drogę reformacji. Ludzie zorientowali się, czym w rzeczywistości jest papiestwo. W swej
pracy na temat owego rozłamu Wiklif wezwał wierzących, by rozważyli, czy właściwie obaj
papieże nie powiedzieli prawdy, nazywając się wzajemnie antychrystami. „I Bóg nie chciał
już dłużej pozwolić — mówił Wiklif — by szatan panował w jednym kapłanie, dlatego (...)
uczynił rozłam między dwoma, by w imieniu Chrystusa łatwiej można było zwyciężyć
obu”. — Vaughan, Life and Opinions of John de Wycliffe II, 6. {WB 47.5}
Podobnie jak jego Mistrz, Wiklif głosił ewangelię ubogim. Nie ograniczył się jednak do
parafii Lutterworth, lecz postanowił, że musi zanieść światło prawdy do każdego zakątka
Anglii. W tym celu zorganizował grupę skromnych, pobożnych ludzi, których największą
radością było głoszenie ewangelii. Rozeszli się oni po całym kraju, nauczając na placach,
ulicach miast i wiejskich drogach. Spotykając starych, chorych i ubogich, głosili im radosne
poselstwo o łasce Bożej. {WB 47.6}
Jako profesor teologii w Oxfordzie, Wiklif głosił Słowo Boże na uniwersytecie tak
gorliwie, że otrzymał tytuł „doktora ewangelii”. Jednak największym jego dziełem miało
51