Lewiatan Narodów_

postanowił przeprowadzić reformę państwa i Kościoła. W walce przeciwko Rzymowi
otoczył opieką zdolnych pomocników. {WB 129.1}
W obecności monarchy i czołowych osobistości Szwecji Olaf Petri zręcznie bronił nauk
zreformowanej wiary przed atakami zwolenników papiestwa. Stwierdził, że doktryny ojców
Kościoła mogą być tylko wtedy zaakceptowane, gdy zgadzają się z Biblią, natomiast istotne
zasady wiary przedstawione są w Piśmie Świętym w sposób tak jasny i wyraźny, że
wszyscy ludzie mogą je zrozumieć. Chrystus powiedział: „Nauka moja nie jest moją, lecz
tego, który mnie posłał”. Jana 7,16. Apostoł Paweł oświadczył, że w wypadku, gdyby głosił
inną ewangelię niż tę, którą otrzymał, „niech będzie przeklęty”. Galacjan 1,8. „Jakże więc
— mówił reformator — inni ośmielają się ustanawiać nauki i narzucać je jako konieczne do
zbawienia?” — Wylie X, 4. Wykazał, że zarządzenia Kościoła nie są żadnym autorytetem,
jeżeli są sprzeczne z przykazaniami Boga i podniósł do wysokiej rangi protestancką zasadę,
że „Biblia i tylko Biblia” jest wytyczną wiary oraz życia. {WB 129.2}
Choć walka ta odbywała się w stosunkowo mniej znanych krajach, pokazała jednak „z
jakich żołnierzy składa się armia reformatorów. Nie byli to niewykształceni, sekciarscy i
hałaśliwi szermierze słowa, lecz ludzie, którzy studiowali Biblię i potrafili użyć jej broni.
Jeśli chodzi o wykształcenie, to daleko wyprzedzili swoje czasy. Kiedy zwracamy uwagę
jedynie na tak wspaniałe ośrodki, jak Wittenberga i Zurych, oraz tak sławne imiona, jak
Luter, Melanchton, Zwingli czy Oekolampadiusz, skłonni jesteśmy uznać, że są to
prawdziwi przywódcy ruchu, obdarzeni niezwykłą siłą uzdalniającą ich do wielkich
czynów, nie przypisujemy natomiast tych cech drugoplanowym postaciom reformacji.
Zwróćmy więc uwagę na Szwecję i skromne imiona Olafa i Laurencjusza Petriego. Od
mistrzów do uczniów — kogoż znajdujemy? Uczonych i teologów, ludzi, którzy gruntownie
poznali prawdę i łatwo osiągnęli zwycięstwo nad sofistami i dostojnikami Rzymu”. —
Tamże X, 4. {WB 129.3}
Na skutek toczących się dyskusji król szwedzki przyjął wyznanie protestanckie, a
zgromadzenie narodowe wkrótce także opowiedziało się za protestantyzmem jako religią
obowiązującą. Olaf Petri przetłumaczył Nowy Testament na język szwedzki, a na życzenie
króla wraz z bratem podjął się przekładu całej Biblii. W ten sposób naród szwedzki po raz
pierwszy otrzymał Słowo Boże w ojczystym języku. Sejm zarządził, by w całym kraju
kaznodzieje wykładali Biblię, a dzieci w szkołach uczyły się ją czytać. {WB 129.4}
Stopniowo i pewnie światło ewangelii rozpraszało ciemnotę niewiedzy i zabobonu.
Uwolniony z ucisku rzymskiego, naród zdobył siłę i wielkość, jakiej nigdy przedtem nie
posiadał. Szwecja stała się bastionem protestantyzmu. Sto lat później, w czasie
największego niebezpieczeństwa, ten mały i do tej pory słaby naród, jako jedyny w Europie
przyszedł z pomocą Niemcom w czasie wojny trzydziestoletniej. Wydawało się wtedy, że
cała Europa Północna znów dostanie się pod jarzmo Rzymu, ale właśnie wtedy szwedzkie
159