Lewiatan Narodów_

z wybraniem bezpośredniej drogi na stos. W końcu więc zdecydował się udać do Niemiec.
Ledwie opuścił Francję, gdy rozpętała się burza nad protestantami, która — gdyby dłużej
się zatrzymał — zniszczyłaby i jego. {WB 119.1}
Francuscy reformatorzy chcieli dotrzymać kroku swoim kolegom w Niemczech i
Szwajcarii, więc postanowili odważnie wystąpić przeciwko zabobonom Rzymu, co
poderwałoby, jak sądzili, cały naród. W ciągu jednej nocy wywieszono w całej Francji
plakaty potępiające mszę. Jednak zamiast pomóc reformacji, ten gorliwy, ale źle obliczony
krok przyniósł zagładę nie tylko jego sprawcom, ale i przyjaciołom zreformowanej wiary w
całej Francji. Dostarczył zwolennikom papiestwa tego, czego od dawna pragnęli,
mianowicie pretekstu do żądania wytępienia heretyków jako buntowników, zagrażających
bezpieczeństwu tronu i pokojowi całego narodu. {WB 119.2}
Jakaś nieznana ręka — czy to nierozważnego przyjaciela czy też chytrego wroga, czego
nigdy nie stwierdzono — przybiła taki plakat na drzwiach prywatnego apartamentu króla.
Monarcha przeraził się. Na plakacie tym bezlitośnie atakowano zabobonne zwyczaje,
istniejące od wieków. Ta bezprzykładna zuchwałość nalepienia wstrząsających wypowiedzi
wzbudziła gniew króla. Zaskoczony, stał przez kilka chwil drżąc i nie mogąc nic
powiedzieć. Potem jego wściekłość wybuchła w słowach: „Chwytać każdego podejrzanego
o luteranizm. Wytępię ich wszystkich”. — Tamże IV, 10. Kości rzucono. Król stanął
całkowicie po stronie Rzymu. {WB 119.3}
Rozpoczęły się aresztowania wszystkich luteranów w Paryżu. Schwytano między innymi
biednego rzemieślnika, zwolennika reformowanego wyznania, który zwoływał wiernych na
tajne zebrania i pod groźbą natychmiastowej śmierci na stosie kazano mu zaprowadzić
papieskich wysłanników do mieszkań wszystkich protestantów w mieście. Odrzucił tę
nikczemną propozycję, ale w końcu strach przed ogniem zwyciężył i zgodził się zostać
zdrajcą swych braci. Z niesioną przed nim hostią, otoczony orszakiem księży, ministrantów,
mnichów i żołnierzy, zdrajca wraz z Morinem, królewskim sędzią śledczym, szedł wolno i
milcząco przez ulice miasta. Pochód odbywał się rzekomo ku czci „najświętszego
sakramentu”, jako pokuta za obrazę, której dopuścili się protestanci wobec mszy. Jednak
prawdziwy cel tej ceremonii był inny. Kiedy orszak zbliżał się do domu jakiegoś
protestanta, zdrajca dawał odpowiedni znak, nie wypowiadając przy tym żadnego słowa.
Procesja zatrzymywała się, papiescy urzędnicy wchodzili do budynku i wywlekali stamtąd
ludzi, zakutych już w kajdany. Potem orszak ruszał w dalszą drogę po nowe ofiary. „Nie
szczędzono ani dużych, ani małych domów, nawet budynków uniwersytetu paryskiego (...).
Przed Morinem drżało całe miasto (...). Był to czas grozy”. — Tamże IV, 10. {WB 119.4}
Ofiary zabijano wśród potwornych tortur, wyszedł bowiem specjalny rozkaz, by
zmniejszyć natężenie ognia, żeby skazanym przedłużyć męki. Umierali oni jednak jako
zwycięzcy. Ich stałość była niewzruszona, a spokój niezmącony. Prześladowcy, bezsilni
146