Lewiatan Narodów_

Wahał się jednak zostać publicznym nauczycielem. Z natury był nieśmiały, poza tym
ciążyła na nim świadomość wielkiej odpowiedzialności takiego stanowiska, dlatego pragnął
oddać się dalszym studiom. Wreszcie jednak zgodził się na skutek usilnych próśb
przyjaciół. „Wspaniałe jest to — powiedział — że człowiek tak niskiego pochodzenia może
być podniesiony do tak wielkiej godności”. — Wylie XII, 9. {WB 117.4}
Kalwin spokojnie przystąpił do dzieła, a jego słowa były jak rosa, która pada, by zwilżyć
ziemię. Opuścił Paryż i udał się do prowincjonalnego miasta, znajdującego się pod opieką
księżniczki Małgorzaty, która miłując ewangelię udzielała schronienia uczniom Jezusa. Swą
pracę rozpoczął wśród ludzi, w ich mieszkaniach. Otoczony przez całe rodziny czytał Biblię
i wyjaśniał im prawdy zbawienia. Słuchacze zanieśli innym tę radosną nowinę, a Kalwin
opuścił wkrótce miasto i poszedł do okolicznych miasteczek oraz wsi. Przyjmowany był
zarówno w zamkach, jak i chatach. Ciągle szedł dalej kładąc podwaliny zborów, które
później miały wydać nieustraszonych obrońców prawdy. {WB 117.5}
Po paru miesiącach wrócił do Paryża. W gronie uczonych panowało nadzwyczajne
podniecenie. Studiowanie języków starożytnych doprowadziło ich do Biblii i wielu z nich
— chociaż prawdy te nie poruszyły ich serc — dyskutowało nad nią gorliwie, a nawet
walczyło z obrońcami katolicyzmu. Kalwin, pomimo że był zdolnym bojownikiem na polu
teologicznych kontrowersji, miał do wykonania wyższe zadanie, niż ci hałasujący uczeni.
Umysły ludzi zostały przebudzone i nadszedł czas ukazania prawdy. Podczas gdy sale
wykładowe uniwersytetów były pełne wrzasku i teologicznych kłótni, Kalwin szedł od
domu do domu, otwierał przed ludźmi Biblię i mówił im o ukrzyżowanym Chrystusie. {WB
117.6}
Boska opatrzność sprawiła, że Paryż miał ponownie otrzymać zachętę do przyjęcia
ewangelii. Wezwanie Lefevre’a i Farela zostało odrzucone, ale jeszcze raz wszyscy
mieszkańcy tej wielkiej stolicy mieli usłyszeć o poselstwie Bożym. Król ze względów
politycznych nie stanął jeszcze całkowicie po stronie Rzymu, przez co wyraziłby swój
sprzeciw wobec reformacji. Małgorzata wciąż żywiła nadzieję, że protestantyzm zwycięży
we Francji. Postanowiła, by zreformowana wiara była głoszona w Paryżu. W czasie
nieobecności króla kazała protestanckiemu duchownemu nauczać w kościołach miasta. Gdy
papiescy dostojnicy sprzeciwili się temu, księżna otworzyła swój pałac. Jeden z pokojów
przeznaczony został na kaplicę i podano do wiadomości, że każdego dnia o ustalonej
godzinie będą się odbywały kazania i ludzie wszystkich stanów są na nie serdecznie
zapraszani. Wielkie tłumy każdego dnia przybywały na nabożeństwa. Nie tylko kaplica, ale
także przedpokój i przyległe sale były pełne ludzi. Przychodzili mężowie stanu, szlachta,
uczeni, kupcy i rzemieślnicy. Król zamiast zabronić tych zebrań, kazał otworzyć dwa
kościoły Paryża. Nigdy przedtem miasto nie było tak poruszone Słowem Bożym. Duch
żywota spływał z nieba na ludzi. Umiar, czystość, porządek i pilność zajęły miejsce
pijaństwa, rozpusty, waśni i lenistwa. {WB 118.1}
144