Lewiatan Narodów_

księżom i zakonnikom, zażądali teraz, by ci występowali przeciwko nowej nauce i obalili jej
twierdzenia. Ale zarówno księża, jak i mnisi, nie znający Pisma Świętego ani mocy Bożej,
byli całkowicie pokonywani przez tych, których oskarżali o nieuctwo i herezję. „Na
nieszczęście — pisał pewien katolik — Luter przekonał swych naśladowców, by nie dawali
wiary nikomu i niczemu oprócz Pisma Świętego”. — D’Aubigné IX, 11. Tłumy zbierały
się, aby słuchać wspaniałych prawd głoszonych przez ludzi nie posiadających
wykształcenia, którzy często skutecznie dyskutowali na ten temat z uczonymi i
elokwentnymi teologami. Niewiedza tych wielkich ludzi ujawniała się za każdym razem,
gdy ich argumenty napotykały na proste nauki Słowa Bożego. Okazało się, że wieśniacy,
żołnierze, kobiety, a nawet dzieci byli lepiej obeznani z naukami Biblii, niż duchowni i
uczeni doktorzy. {WB 103.2}
Różnica między reformatorami a obrońcami papiestwa była widoczna nie tylko w kręgu
uczonych, ale i wśród prostego ludu. „Przeciwko obrońcom hierarchii, którzy zaniedbali
studiowanie języków i literatury (...) wystąpiła młodzież posiadająca szlachetne umysły,
poświęcona nauce, badająca Pismo Święte i zapoznająca się z arcydziełami starożytnego
świata. Posiadając aktywny umysł i nieustraszone serce młodzi ludzie szybko przyswoili
sobie taki zasób wiadomości, że przez długi czas nikt jej w tym względzie nie mógł
prześcignąć. Gdy młodzi obrońcy reformacji spotykali się w dyskusjach z rzymskimi
doktorami, atakowali ich tak pewnie i z taką łatwością, że ci stracili pewność siebie,
zyskując tylko przy tym powszechną pogardę”. — Tamże IX, 11. {WB 103.3}
Gdy duchowieństwo rzymskie spostrzegło, że grono jego słuchaczy maleje, wezwało na
pomoc władzę świecką, próbując tym sposobem odzyskać wyznawców. Ale naród znalazł w
nowej nauce to, co zaspakajało potrzeby ich serc i umysłów i odwrócił się od tych, którzy
karmili go bezwartościowym pokarmem zabobonnych obrzędów i ludzkich tradycji. {WB
103.4}
Gdy rozpoczęły się prześladowania głosicieli prawdy, pamiętali oni o słowach
Chrystusa: „A gdy was prześladować będą w jednym mieście, uciekajcie do
drugiego”. Mateusza 10,23. Światło ewangelii docierało wszędzie. Uciekinierzy zawsze
znajdowali jakieś przyjaźnie otworzone drzwi i w miejscu swego pobytu głosili Chrystusa,
czasami w kościele, a jeśli zabroniono im tam, to w domach lub pod gołym niebem. Każde
miejsce, gdzie słuchano ich, stawało się świątynią, a prawda głoszona z mocą i pewnością,
szerzyła się z siłą, której nie można było powstrzymać. {WB 103.5}
Na próżno wzywano władzę kościelną i państwową, by położyć kres herezji. Na próżno
stosowano więzienia, tortury, ogień i miecz. Chociaż tysiące wierzących poświadczyło swą
wiarę krwią, dzieło postępowało wciąż naprzód. Prześladowanie nie hamowało, lecz
przyczyniało się do szerzenia prawdy, a fanatyzm, który szatan starał się zmieszać z nią,
tym bardziej uwydatniał różnicę między dziełem Bożym a dziełem szatana. {WB 103.6}
125