Lewiatan Narodów_

drogę. Kiedy jednak odjeżdżał w Wormacji, serce miał napełnione radością i
dziękczynieniem. Mówił: „Sam szatan ochraniał papieską twierdzę, lecz Chrystus uczynił w
niej szeroki wyłom i szatan musiał przyznać, że Pan jest potężniejszy od niego”. —
D’Aubigné VII, 11. {WB 88.5}
Luter nie chciał, aby jego stanowczość uważano za bunt, toteż zaraz po odjeździe napisał
do cesarza: „Bóg, który bada serca, jest mi świadkiem, że jestem gotów być posłusznym
Jego Cesarskiemu Majestatowi w życiu i śmierci, czci i hańbie, słowem we wszystkim z
wyjątkiem Pisma Świętego, którym człowiek żyje. We wszelkich sprawach doczesnego
życia moja wierność Jego Cesarskiej Mości będzie niezachwiana, bowiem tu, w ziemskim
życiu zysk czy strata nie mają żadnego znaczenia dla zbawienia. Jednak jeżeli chodzi o
sprawy wieczności, powinniśmy podporządkować się woli Bożej, a nie ludzkiej; bowiem
takie właśnie poddanie się w sprawach duchowych jest prawdziwym nabożeństwem i czcią,
która należy się jedynie Stworzycielowi”. — Tamże VII, 11. {WB 88.6}
W drodze z Wormacji przyjmowano Lutra jeszcze przyjaźniej niż podczas podróży na
sejm. Książęta Kościoła witali ekskomunikowanego mnicha, a przedstawiciele władzy
cesarskiej oddawali cześć człowiekowi, którego potępił cesarz. Proszono go, by wygłosił
kazanie i pomimo cesarskiego zakazu Luter ponownie wszedł na ambonę. „Nigdy nie
ślubowałem, że nałożę więzy Słowu Bożemu — powiedział — i nigdy tego nie uczynię”. —
Martyn I, 420. {WB 88.7}
Wkrótce po wyjeździe Lutra z Wormacji przedstawiciele papieża tak dalece wpłynęli na
cesarza, iż wydał on edykt przeciw reformatorowi. W edykcie tym określono Lutra jako
„samego szatana w ludzkiej postaci, ubranego w mnisi habit”. — D’Aubigné VII, 11.
Rozkazano, aby gdy tylko jego glejt straci ważność, podjąć zdecydowane kroki celem
zatrzymania jego działalności. Wszystkim ludziom zabroniono udzielać mu schronienia,
dawać pokarmu lub napoju, pomagać słowem lub czynem, zarówno potajemnie, jak też
publicznie. Gdziekolwiek będzie przebywał, należy go schwytać i wydać władzom: Jego
zwolenników również należy uwięzić, a ich własność skonfiskować. Pisma Lutra mają być
zniszczone. Edykt stwierdzał na koniec, że wszyscy ci, którzy działaliby wbrew temu
dekretowi, będą uważani za współwinnych i zostaną tak samo potępieni. Elektor saski i
książęta, którzy byli do Lutra najprzychylniej usposobieni, opuścili Wormację wkrótce po
odjeździe reformatora, wówczas sejm zatwierdził dekret cesarza. Zwolennicy Rzymu
triumfowali. Uważali, że los reformatora został już przesądzony. {WB 89.1}
W tej niebezpiecznej chwili Bóg przygotował dla swego sługi drogę ocalenia. Czujne
oko strzegło Lutra, a wierne i szlachetne serce zdecydowało się go uratować. Jasne było to,
że Rzym nie zadowoli się niczym innym, jak tylko śmiercią reformatora. Tylko dzięki
ukryciu go w bezpiecznym miejscu, mógł on uniknąć zemsty. Bóg obdarzył Fryderyka z
Saksonii odpowiednią mądrością, by przygotować plan zachowania reformatora przy życiu.
106