Leviathan dari Bangsa Bangsa_

nahatongavan’ ireo taratasy anefa, dia nentin-kafanam-po ny eveka ka efa niantso an’ i
Wiclef hiseho fitsarana teo anatrehany. Misy roa tamin’ ireo andrian-dahy ambony fahefana
indrindra tao amin’ ny fanjakana no niaraka taminy tao amin’ ny fitsarana ; nohodidin’ ny
vahoaka koa ny trano fitsarana ka nibosesehany, natahotra ny mpitsara ka nahato aloha ny
fitsarana, ary navela hody tamim-piadanana i Wiclef. Tatý aoriana kely dia nodimandry i
Edouard III, izay niezahan’ ireo mpitondra fivavahana ambony noresena lahatra tamin’ ny
fahalehibeazany hanohitra ilay Mpanavao fivavahana, ary ilay niaro an’ i Wiclef teo aloha
no nanjary solom-panjaka.
Rehefa tonga anefa ny taratasin’ ny papa dia baiko tsy azo ivalozana no napetrany tamin’
i Angletera manontolo, mba hisambotra sy hanao am-ponja ilay heretika. Nanondro
mivantana ny antontan-kitay fandoroana velona izany. Hita mazava fa vetivety dia tsy
maintsy ho hazan’ i Roma mpanao valifaty i Wiclef. Fa Ilay niteny taloha hoe : «Aza
matahotra . . . Izaho no ampinganao,» 5 dia naninjitra ny tanany indray hiaro ny
mpanompony. Tonga ny fahafatesana, tsy tamin’ ilay Mpanavao fivavahana, fa tamin’ ilay
papa izay namoaka didy hamonoana azy. Maty i Grégoire XI, ary niparitaka ireo mpitondra
fivavahana efa nivory ho amin’ ny fitsarana an’ i Wiclef. Mbola nitondra sy nifehy ny
fandehan-javatra Andriamanitra mba hisian’ ny fotoana mety handrosoan’ ny Fanavaozampivavahana.
Rehefa maty i Grégoire dia papa roa no nifaninana hofidina. Hery roa nifanohitra, izay
samy nilaza ho tsy mety diso izao no samy nitaky fankatoavana. Ny tsirairay tamin’ izy ireo
dia samy niantso ny mpino hanampy azy hiady amin’ ny ankilany, ka nanamafy ny
fangatahany tamin’ ny ozona mahatsiravina hamely izay fahavalony, sy fampanantenana
valisoa any an-danitra ho an’ izay manohana azy. Nampihena betsaka ny fahefana papaly
izany toejavatra izany. Nanao izay rehetra azony natao hifamelezana ireo antoko roa
mpifaninana ka nisy fotoana nipetrapetrahan’ i Wiclef. Nifamezivezy avy amin’ ny papa
iray ho amin’ ny anankiray ny ozona sy ny fanesoana ary nandriaka ny ra hanohanana ny
fitakiany nifanohitra. Nanafotra ny fiangonana ny heioka bevava sy mahavoafady. Nandritra
izany fotoana izany kosa ilay Mpanavao fivavahana tao amin’ ny toerana mangingina nisy
ny fiangonany tany Lutterworth, dia niasa mafy hampitodika ny olona hiala amin’ ireo papa
niady ireo ka hitodika amin’ i Jesosy, Ilay Andrianan’ ny Fiadanana.
Io fisaraham-bazana io, miaraka amin’ ny ady sy ny fahalotoana rehetra vokatr’ izany,
dia nanomana ny lalan’ ny Fanavaozana arapivavahana, satria nahatonga ny olona hahita
izay tena endriky ny fahefana papaly izany. Tao amin’ ny trakta iray izay naeliny, «Momba
ny fisaraham-bazan’ ny papa», dia notarihin’ i Wiclef ny sain’ ny olona handinika ny hoe :
iza amin’ ireo pretra ireo no tsy miteny ny fahamarinana amin’ ny fifampiampangana ataony
hilazany ny andaniny avy ho antikristy : «Tsy neken’ Andriamanitra intsony, hoy izy, ny
hanjakan’ ny demonia ao amin’ ny pretra tokana toy izao, fa . . . nampisarahany ho roa ireo,
mba ahazoan’ ny olona mandresy azy roa mora kokoa, amin’ ny anaran’ i Kristy» 6.
57