Leviathan dari Bangsa Bangsa_
, , , , , losifera, , , , , , , , losifera, , ,
Satria hita fa tsy ampy ho solon’ ny fahefan’ Andriamanitra ny didy avoakan’ ny mpanjaka, dia naroson’ i Eusèbe, izay eveka nitady sitraka tamin’ ireo andriandahy ary sakaiza manokan’ i Constantin sady mpanasohaso azy, ny filazana fa i Kristy no efa namindra ny Sabata ho Alahady. Tsy nisy fanambarana avy tao amin’ ny Soratra Masina na dia iray aza naseho ho fanamarinana ilay fampianarana vaovao. Na i Eusèbe aza dia nanaiky tsy nahy ny fahadisoan’ izany ary nanondro ireo tena nanao ny fanovana. «Ny zavatra rehetra», hoy izy, «na inona na inona tokony hatao amin’ ny Sabata, dia efa nafindranay ho tamin’ ny Andron’ ny Tompo». -Robert Cox,Sabbat Laws and Sabbat Dutres, p. 538. Nefa ny fonjan-kevitra momba ny Alahady, na dia tsy marimpototra aza, dia nahatonga ny olona ho sahy hanitsakitsaka ny Sabatan’ i Jehovah. Izay rehetra naniry ny homem-boninahitra teo amin’ izao tontolo izao dia nanaiky ny androm-piravoravoana mamimbahoaka. Rehefa mafy ny fanorenana ny fahefana papaly, dia nitohy ny asa fanandratana ny Alahady. Nandritra ny fotoana izay tsy nankanesan’ ny mpamboly tany am-piangonana ny alahady, dia mbola noheverina ho Sabata ihany ny andro fahafito. Nefa dia nandroso hatrany ny fanovana. Norarana tsy hamoaka didimpitsarana mikasika ny fiainam-bahoaka tamin’ ny Alahady ireo mpitsara. Tsy ela akory taty aoriana ny olona rehetra, na toy inona na toy inona laharana nisy azy dia nodidina hampijanona ny asa fanaony andavanandro rehefa tonga ny Alahady, raha tsy izany dia nandoa sazy raha olona afaka, ary nokapohina kosa raha mpanompo. Tatý aoriana dia navoaka ny didy famerezana ny antsasaky ny fananany ho famaizana ny mpanankarena; ary raha mbola mikiribiby izy dia handevozina. Ny sarangan’ olona ambanimbany kokoa dia natao sesitany mandra-pahafatiny. Natsangana ho mpanohana koa ny fahagagana. Anisan’ ny zavamahatalanjona dia ny tantaran’ ity mpamboly sy mpiompy izay andeha hiasa ny taniny tamin’ ny alahady ka nanadio ny angadin’ ombiny tamin’ ny fiasana iray; niraikitra tamin’ ny tanany io fiasana io ary nandritra ny roa taona dia nolanjainy teny ihany, «sady nampijaly azy lozan-tany izany no henatra lehibe ho azy koa»‘ Francis West,Historical and Pratical Discourse on the Lords Day, p.174. Taty aoriana dia nanome baiko ny pretra isaky ny paroasy ny papa mba hananatra ny mpandika ny Alahady ary hampirisika azy ho any am-piangonana sy hanao ny fivavahany, andrao dia mahatonga loza amin’atambo amin’ ny tenany sy amin’ny mpifanolobodirindrina aminy. Nisy fivorian’ ny mpitondra fivavahana nandroso fonjankevitra. izay nampiasaina im-betsaka hatramin’ izay, na dia teo amin’ ny Protestanta aza, nilaza fa satria nisy olona nilatsahan’ ny varatra raha niasa tamin’ ny Alahady, dia tsy maintsy ho Sabata izany io audio io. «Mazava». hoy ireo mpitondra fivavahana ambony, «ny tsy fankasitrahan’ Andriamanitra ny fanaovany an-tsirambina io andro io». Nisy antso nalefa tamin’ izay tamin’ ny pretra sy ny mpitandrina, ny mpanjaka sy ny andriandahy, ary ny mpino rehetra mba «hanaovany ny ezaka sy ny fikarakarana rehetra hamerenana io audio io amin’ ny toeram-boninahiny sy hitandremana izany amin-kafanampo bebe kokoa amin’ ny andro ho avy, mba ho lazan’ ny fivavahana Kristiana». Thomas Morer.Discourse un Six Dialogue on the Name, Notion, and Observation of Lords Day, p. 271 446
Rehefa hita fa tsy ampy ny didy navoakan’ ny Konsily dia ny fahefam-panjakana no niangaviana hamoaka didy izay hampivadi-po ny vahoaka ka hanery azy hijanona tsy hiasa amin’ ny Alahady. Tamin’ ny Synoda nivory tany Roma, dia nohamafisina indray hanankery bebe kokoa ireo fanapahan-kevitra teo aloha rehetra. Natsofoka ho anisan’ ny lalàm-piangonana izy ireny ary nankatoavin’ ny fahefam-panjakana saiky nanerana ny tany Kristiana rehetra. (Jereo Heyryn, History of the Sabbat, fizarana 2, toko 5, andininy faha-7) Ny tsy fisian’ ny fahefana avy amin’ny Soratra Masina nanohana ny fitandremana ny Alahady anefa dia mbola nanelingelina fatratra. Nanontanian’ ny olona ny zon’ ireo mpampianatra azy nitsipaka ny fanambarana mazava nataon’ i Jehovah hoe: «Sabatan’ i Jehovah Andriamanitrao ny andro fahafito» mba hanajana ny andron’ ny masoandro. Nilaina ny zavatra hafa mba hamenoana ny fahabangan’ ny porofo avy amin’ ny Baiboly. Nisy mpiaro ny Alahady nafana fo, izay nitsidika ny fiangonana tany Angletera tokony ho tamin’ ny faramparan’ ny taonjato faharoa ambin’ ny folo, izay notoherin’ ireo vavolombelona nahatokin’ ny fahamarinana. Tena tsy nisy vokatra mihitsy ny fiezahany. ka niala vetivety tamin’ io tany io izy aloha ary nikaroka fomba hoenti-manamafy ny fampianarany. Rehefa niverina izy. dia feno ny banga, ary nahita fahombiazana be kokoa izy tamin’ ny asa nataony taty aoriana. Nitondra horonan-taratasy izy izay nolazainy fa avy tany amin’ Andriamanitra mihitsy, nisy ny didy nilaina momba ny fitandremana ny Alahady, niaraka tamin’ ny fampitahorana mahatsiravina hampivarahontsana ny tsy mankatò. Io taratasy sarobidy io — izay hosoka ambany dia ambany tahaka ny zavatra naorina notohanany — dia nolazaina fa latsaka avy tany an-danitra ka hita tany Jerosalema, teo amin’ ny alitaran’ i Md Simeona, tany Gologota. Nefa ny marina, dia tao amin’ ny lapan’ ny papa tany Roma no toerana niaviany. Ny hosoka sy ny lainga notefitefena ho entina hampandrosoana ny fahefan’ ny fiangonana sy ny fahombiazany dia noraisin’ ireo ambaratongampahefana papaly hatramin’ ny ela ho ara-dalàna. Ilay horonan-taratasy dia nandrara ny hiasana nanomboka tamin’ ny ora fahasivy (izany hoe hatramin’ ny telo), tamin’ ny Asabotsy folak’ andro, ka hatramin’ ny fiposahan’ ny masoandron’ ny Alatsinainy, ary voalaza fa nohamarinin’ ny fahagagana maro ny fahefan’ io horonan-taratasy io. Notantaraina fa nisy olona niasa ankoatry ny ora voatondro ka nanjary nalemy. Nisy mpitoto vary saika hitoto koba kanjo ra no hitany niboiboika ary nitokona tsy nihodina ilay milina fitotoam-bary, na dia nisasasasa mafy aza ny fiavin’ ny rano nampandeha azy. Nisy koa vehivavy nametraka koba atao mofo tao amin’ ny lafaoro ary tsy masaka izany rehefa navoakany, na dia nafana be aza ny lafaoro. Nisy anankiray izay efa nanomana koba hanaovana mofo tamin’ ny ora fahasivy, nefa tapa-kevitra ny hamela izany hatramin’ ny Alatsinainy, dia nahita ny ampitson’ iny, fa masaka nandrahoin’ ny herin’ Andriamanitra ny mofo. Nisy olona nahandro mofo taorian’ ny ora fahasivy tamin’ ny Asabotsy. rehefa namaky izany mofo izany izy ny ampitso maraina, dia nisy ra nivoaka avy tao. Zavatra noforomporonina tsy nisy dikany sy finoanoain-poana toy izany no nataon’ ireo mpiaro ny Alahady mba hiezahany hampitoerana ny fahamasinany. (Jereo Roger Hoveden, Annals, boky faha-2, p. 528-530) 447
- Page 403 and 404: Fantatr’ i Satana tsara fa izay r
- Page 405 and 406: ho an’ ny marina»4. Ary tsy misy
- Page 407 and 408: olona ny asam-panavotana izany, fa
- Page 409 and 410: oviana ny hahalala an’ Andriamani
- Page 411 and 412: andriana no re ao aminy». «Fa tsy
- Page 413 and 414: nampinoan’ i Satana azy izany, di
- Page 415 and 416: afo sy solifara ao amin’ ny helo
- Page 417 and 418: drano vokatry ny loza, dia nifidy t
- Page 419 and 420: ehetra izany no natao dia ny mba ah
- Page 421 and 422: kijanona eo amin’ ny voavotra avy
- Page 423 and 424: ny saina mandanjalanja, sy amin’
- Page 425 and 426: amiko» 38. Nolazain’ i Paoly tat
- Page 427 and 428: filozofian’ ny mpanompo sampy, ar
- Page 429 and 430: olona tahaka ny anjelin’ ny mazav
- Page 431 and 432: antitra ninoana tamin’ ny fotoan
- Page 433 and 434: toetry ny olombelona sy ny maty ny
- Page 435 and 436: Hoy Jehovah Tompo : «Ny fitsarana
- Page 437 and 438: olo-marina sy ny ratsy fanahy. Indr
- Page 439 and 440: tarigetra ambony indrindra hotratra
- Page 441 and 442: Marina fa ankehitriny dia miova end
- Page 443 and 444: Asehon’ ny mpaminany Isaia eo ima
- Page 445 and 446: Toko 35—Ny Fahalalahana ny Feon'
- Page 447 and 448: mikitroka manodidina azy ireo Izy.
- Page 449 and 450: Misy fitoviana manaitra amin’ ny
- Page 451 and 452: pahoriana. Mihambo ho solon-tenan
- Page 453: olombelona ny masony, «izay atao h
- Page 457 and 458: tamin’ izany fihemorana izany ane
- Page 459 and 460: firy ny ataony rehefa manaiky ny fa
- Page 461 and 462: Mora ny manao sampy amin’ ny hazo
- Page 463 and 464: haratsiam-panahiny maharikoriko, ar
- Page 465 and 466: Sarotra ankehitriny ny manavaka iza
- Page 467 and 468: fitondrampanjakan’ Andriamanitra,
- Page 469 and 470: Toko 37—Fiarovana azo Antoka «Ho
- Page 471 and 472: fitondrana nataon’ ireo mpanohitr
- Page 473 and 474: Masina ho an’ ny tenany ny tsirai
- Page 475 and 476: ny fanapahan-kevitra sahisahy ataon
- Page 477 and 478: Toko 38—Ny Fampitandremana Farany
- Page 479 and 480: fihetsiketsehana mafy mikasika ny f
- Page 481 and 482: indrindra mba hanosorampotaka sy hi
- Page 483 and 484: Hitovy amin’ izay niseho tamin’
- Page 485 and 486: Toko 39—Ny Andro Fahoriana «Ary
- Page 487 and 488: Amin’ izany andro izany, ny vahoa
- Page 489 and 490: aha mamela ny fahotan’ izy ireo n
- Page 491 and 492: Ny andro feno fahoriana sy tebiteby
- Page 493 and 494: mba hanamafy orina ny famitahana az
- Page 495 and 496: ny kibony? Eny mety manadino ihany
- Page 497 and 498: malahelo mitady rano, fa tsy mahita
- Page 499 and 500: tafahoatra taminy. Tao amin’ ny e
- Page 501 and 502: Toko 40—Fanafahana ny Vahoakan’
- Page 503: ireo mpampianatra sandoka. Ireo iza
Rehefa hita fa tsy ampy ny didy navoakan’ ny Konsily dia ny fahefam-panjakana no<br />
niangaviana hamoaka didy izay hampivadi-po ny vahoaka ka hanery azy hijanona tsy hiasa<br />
amin’ ny Alahady. Tamin’ ny Synoda nivory tany Roma, dia nohamafisina indray<br />
hanankery bebe kokoa ireo fanapahan-kevitra teo aloha rehetra. Natsofoka ho anisan’ ny<br />
lalàm-piangonana izy ireny ary nankatoavin’ ny fahefam-panjakana saiky nanerana ny tany<br />
Kristiana rehetra. (Jereo Heyryn, History of the Sabbat, fizarana 2, toko 5, andininy faha-7)<br />
Ny tsy fisian’ ny fahefana avy amin’ny Soratra Masina nanohana ny fitandremana ny<br />
Alahady anefa dia mbola nanelingelina fatratra. Nanontanian’ ny olona ny zon’ ireo<br />
mpampianatra azy nitsipaka ny fanambarana mazava nataon’ i Jehovah hoe: «Sabatan’ i<br />
Jehovah Andriamanitrao ny andro fahafito» mba hanajana ny andron’ ny masoandro.<br />
Nilaina ny zavatra hafa mba hamenoana ny fahabangan’ ny porofo avy amin’ ny Baiboly.<br />
Nisy mpiaro ny Alahady nafana fo, izay nitsidika ny fiangonana tany Angletera tokony ho<br />
tamin’ ny faramparan’ ny taonjato faharoa ambin’ ny folo, izay notoherin’ ireo<br />
vavolombelona nahatokin’ ny fahamarinana. Tena tsy nisy vokatra mihitsy ny fiezahany. ka<br />
niala vetivety tamin’ io tany io izy aloha ary nikaroka fomba hoenti-manamafy ny<br />
fampianarany. Rehefa niverina izy. dia feno ny banga, ary nahita fahombiazana be kokoa<br />
izy tamin’ ny asa nataony taty aoriana. Nitondra horonan-taratasy izy izay nolazainy fa avy<br />
tany amin’ Andriamanitra mihitsy, nisy ny didy nilaina momba ny fitandremana ny<br />
Alahady, niaraka tamin’ ny fampitahorana mahatsiravina hampivarahontsana ny tsy<br />
mankatò. Io taratasy sarobidy io — izay hosoka ambany dia ambany tahaka ny zavatra<br />
naorina notohanany — dia nolazaina fa latsaka avy tany an-danitra ka hita tany Jerosalema,<br />
teo amin’ ny alitaran’ i Md Simeona, tany Gologota. Nefa ny marina, dia tao amin’ ny<br />
lapan’ ny papa tany Roma no toerana niaviany. Ny hosoka sy ny lainga notefitefena ho<br />
entina hampandrosoana ny fahefan’ ny fiangonana sy ny fahombiazany dia noraisin’ ireo<br />
ambaratongampahefana papaly hatramin’ ny ela ho ara-dalàna.<br />
Ilay horonan-taratasy dia nandrara ny hiasana nanomboka tamin’ ny ora fahasivy (izany<br />
hoe hatramin’ ny telo), tamin’ ny Asabotsy folak’ andro, ka hatramin’ ny fiposahan’ ny<br />
masoandron’ ny Alatsinainy, ary voalaza fa nohamarinin’ ny fahagagana maro ny fahefan’<br />
io horonan-taratasy io. Notantaraina fa nisy olona niasa ankoatry ny ora voatondro ka<br />
nanjary nalemy. Nisy mpitoto vary saika hitoto koba kanjo ra no hitany niboiboika ary<br />
nitokona tsy nihodina ilay milina fitotoam-bary, na dia nisasasasa mafy aza ny fiavin’ ny<br />
rano nampandeha azy. Nisy koa vehivavy nametraka koba atao mofo tao amin’ ny lafaoro<br />
ary tsy masaka izany rehefa navoakany, na dia nafana be aza ny lafaoro. Nisy anankiray<br />
izay efa nanomana koba hanaovana mofo tamin’ ny ora fahasivy, nefa tapa-kevitra ny<br />
hamela izany hatramin’ ny Alatsinainy, dia nahita ny ampitson’ iny, fa masaka nandrahoin’<br />
ny herin’ Andriamanitra ny mofo. Nisy olona nahandro mofo taorian’ ny ora fahasivy<br />
tamin’ ny Asabotsy. rehefa namaky izany mofo izany izy ny ampitso maraina, dia nisy ra<br />
nivoaka avy tao. Zavatra noforomporonina tsy nisy dikany sy finoanoain-poana toy izany no<br />
nataon’ ireo mpiaro ny Alahady mba hiezahany hampitoerana ny fahamasinany. (Jereo<br />
Roger Hoveden, Annals, boky faha-2, p. 528-530)<br />
447